Ο χάρτης της παγκόσμιας αλλά και της ελληνικής αγοράς εστίασης αλλάζει άρδην, με την πανδημία να φέρνει «λουκέτα» σε ισχυρά ονόματα αλλά και αναδιπλώσεις. Η Ελλάδα, μάλιστα, αποτελεί μια ιδιόμορφη αγορά, όπου μεγάλα ονόματα απέτυχαν στο παρελθόν να επεκταθούν, ενώ διατηρούν ισχυρή θέση εγχώρια σχήματα. Έτσι, τα πράγματα για τις διεθνείς αλυσίδες εστίασης δεν ήταν ποτέ εύκολα και το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα δούμε και νέες αναδιπλώσεις, υπό την επίδραση και της κρίσης του κορονοϊού.
Το λουκέτο στην Pizza Hut μπορεί να δυσαρέστησε πολλούς λάτρεις της πίτσας, ωστόσο δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία, καθώς η αλυσίδα «έγραφε» ζημιές για χρόνια στην ελληνική αγορά. Οι συσσωρευμένες ζημιές της Food Plus, της εταιρείας η οποία έχει τα δικαιώματα για το σήμα της αλυσίδας στην Ελλάδα, έφθασαν τα 35 εκατ. ευρώ και αποτελούν «κληρονομιά» της τελευταίας δεκαετίας.
Επιπρόσθετα η είδηση για την εν λειτουργία πτώχευση της NPC International, της μεγαλύτερης δικαιοδόχου των εμπορικών σημάτων Pizza Hut και Wendy’s, ιδιοκτησίας Yum Brands στην Αμερική μάλλον προϊδέασε και για τη δυσμενή τροπή των πραγμάτων στη χώρα μας.
Ο κλάδος της εστίασης έχει ήδη χτυπηθεί από την οικονομική κρίση στη χώρα μας, ενώ το lockdown λειτούργησε σαν καταλύτης σε εταιρείες που ήδη έδιναν αγώνα για συμμάζεμα των οικονομικών τους και είχαν περιορίσει τα σχέδια επέκτασης τους.
Στην περίπτωση της Food Plus μόνο κατά την τελευταία χρήση του 2018 που υπάρχουν δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία, ενώ καταγράφηκε αύξηση πωλήσεων κατά 7,6%, στα 16,2 εκατ. ευρώ, η εταιρεία έγραψε 1,26 εκατ. ζημιές, έναντι 1,47 εκατ. ζημιών το 2017.
Όμως η Pizza Hut δεν είναι η μόνη διεθνής αλυσίδα που πέρασε δύσκολες στιγμές στην Ελλάδα, ή τελικά αναγκάσθηκε να σταματήσει τις δραστηριότητές της.
Τα μεγάλα σήματα... δεινοπαθούν στην Ελλάδα
Δυσκολίες στην ελληνική αγορά, λόγω κουλτούρας, μεγέθους αγοράς και άλλων παραμέτρων που κατά καιρούς εμφανίζονται στο προσκήνιο, είχαν ακόμη και τα McDonald's, καθώς μετά από 23 χρόνια παρουσίας στην αγορά μετρούν μόλις 24 καταστήματα, εκ των οποίων την φετινή χρονιά λόγω covid 19 λειτουργούν κανονικά συνολικά 16 (14 με υπηρεσία Drive-Thru, 8 με υπηρεσία McDelivery και 2 με υπηρεσία take away).
Σε αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται τα εποχιακά καταστήματα που βρίσκονται σε Ρόδο, Κρήτη, Κέρκυρα, Ζάκυνθο και Σαντορίνη που απευθύνονται κυρίως σε ξένους τουρίστες. Ωστόσο, αν και με δυσκολίες, η Premier Capital, που διαχειρίζεται το σήμα, επιμένει στην ελληνική αγορά καθώς το 2019 παρουσίασε σημαντική αύξηση κατά 23,4% στις πωλήσεις αν και το πρόγραμμα επενδύσεων της ανακόπτεται λόγω της πανδημίας.
Η αλυσίδα Subways, παγκόσμιος ηγέτης στα σάντουιτς με 43.000 καταστήματα σε 101 χώρες, προσπάθησε τρεις φορές να εισέλθει στην αγορά της Ελλάδας, έχοντας πλέον μόνο εποχιακά καταστήματα στον Λαγανά, στα Μάλια, τη Χερσόνησο και σε άλλες περιοχές, τα οποία απευθύνονται κυρίως σε ξένους τουρίστες.
Δύσκολα πέρασαν και τα Dunkin Donuts που ενώ για χρόνια είχαν μια ισχυρή παρουσία στη χώρα μας, όταν άρχισε να επικρατεί η μόδα των Nanou αναδιπλώθηκε και τελικά εξαφανίσθηκε από την αγορά.
Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε μια σειρά από αποχωρήσεις, όπως τα Planet Hollywood, τα Wendy's, τα Papa Johns, τα Taco Time. Μια αλυσίδα που χάθηκε από την ελληνική αγορά, παρά τη σχετική επιτυχία της, ήταν αυτή των Applebee’s.
Ενδιαφέρουσα είναι η περίπτωση των Wendy’s, που άρχισαν την παρουσία τους στη χώρα μας το 1989 και αποχώρησαν άδοξα. Το 1997 διέθεταν περισσότερα από 10 καταστήματα, παρουσία σε πολλούς δήμους της Αθήνας (Κηφισιά, Γλυφάδα, Χαλάνδρι κ.α.), σε Θεσσαλονίκη και άλλες μεγάλες επαρχιακές πόλεις καθώς και σε τουριστικά σημεία.
Η βασική αιτία αποχώρησης αποδίδεται στα προβλήματα που προέκυψαν στην ανανέωση του συμβολαίου με την Wendy's, καθώς οι όροι δεν κρίθηκαν συμφέροντες για την ελληνική εταιρεία που διαχειριζόταν το σήμα.
Η αλυσίδα Costa Coffee έχει αποχωρήσει εδώ και οκτώ χρόνια από την αγορά, αλλά γίνεται προσπάθεια να επιστρέψει. Η Coca-Cola προωθεί ένα νέο μοντέλο αξιοποίησης του σήματος χωρίς να δίνεται έμφαση σε ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων. Τα συσκευασμένα προϊόντα της Costa Coffee (κάψουλες και σακουλάκια καφέ και αργότερα και ready to drink) θα κάνουν την εμφάνιση τους σχεδόν σε όλες τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ με τις οποίες συνεργάζεται η Coca - Cola. Σε ό,τι αφορά τα καταστήματα παραμένει άγνωστο το πότε θα πραγματοποιηθεί η επέκταση. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε πρώτη φάση το δίκτυο θα αναπτυχθεί μέσα από ίδια καταστήματα και δεν θα δοθούν franchise.