Με ιδιωτικά κεφάλαια θα αξιοποιηθούν οι σταθμοί Πειραιά, Θεσσαλονίκης

Σε τροχιά αξιοποίησης με την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων μπαίνουν οι σιδηροδρομικοί σταθμοί Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Με την αναζήτηση τεχνικού συμβούλου για τα δύο εμβληματικά πρότζεκτ, η ΓΑΙΑΟΣΕ βάζει στη σφαίρα της υλοποίησης το τριετές πλάνο αξιοποίησης των ακινήτων που απαρτίζουν το χαρτοφυλάκιό της.

Οι σχεδιασμοί και για τα δύο εμβληματικά σιδηροδρομικά κτήρια δίνουν και παίρνουν εδώ και χρόνια. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, το πάλαι ποτέ «στολίδι» έχει περιέλθει εδώ και χρόνια σε μία κατάσταση που δεν παραπέμπει σε ευρωπαϊκή πόλη. Η ανάπλαση του υφιστάμενου κτηρίου και η μετατροπή του σε έναν πολυλειτουργικό μεταφορικό πόλο, κατά τα πρότυπα των σιδηροδρομικών σταθμών που κοσμούν τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, αποτελεί στοίχημα αναζωογόνησης για την ευρύτερη περιοχή, που μοιάζει ξεχασμένη σε μια άλλη εποχή.

Έρχεται ο διαγωνισμός για τον Πειραιά

Η μετατροπή του σιδηροδρομικού σταθμού Πειραιά σε μητροπολιτικό συγκοινωνιακό κόμβο είναι πιο εύκολη. Από τη μία, ο σχεδιασμός βρίσκεται σε πιο ώριμο στάδιο, από την άλλη με την έλευση του μετρό και τα εμβληματικά έργα, όπως ο Πύργος Πειραιά, το νέο Δικαστικό Μέγαρο, η ανάπλαση στον Άγιο Διονύσιο, η πόλη βρίσκεται ήδη σε αναπτυξιακό αναβρασμό.

Το ακίνητο των 13,12 στρεμμάτων βρίσκεται στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης στην Ακτή Καλιμασιώτη. Από εκεί ξεκινάει σήμερα η γραμμή «Πειραιάς – Χαλκίδα» του προαστιακού, ενώ γειτνιάζει με τον ηλεκτρικό και τον νέο σταθμό του μετρό. Η θέση του ακινήτου και η εγγύτητα με το λιμάνι το καθιστά ως τον πλέον σημαντικό συγκοινωνιακό κόμβο της πόλης, ενώ προσφέρει τη δυνατότητα να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο δραστηριοτήτων της πόλης, δηλαδή τουρισμό, πολιτισμό, αναψυχή κλπ.

Σύμφωνα με την προκήρυξη για τον τεχνικό σύμβουλο, στόχος της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι «η ανάπτυξη, μέσω της προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων, ενός κέντρου μεικτών χρήσεων που μπορούν να εξυπηρετήσουν όχι μόνο το επιβατικό κοινό, αλλά επίσης τη διαρκή κίνηση στον λιμένα και στο κέντρο της πόλης, καθώς και τις ανάγκες της επιχειρηματικότητας της περιοχής». Βάσει των παλαιότερων σεναρίων, η επένδυση είχε εκτιμηθεί στα 50-70 εκατ. ευρώ,

Ειδικότερα, ως προς την προετοιμασία του έργου, έχουν εκπονηθεί οι ειδικές πολεοδομικές μελέτες, η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και η μελέτη αξιοποίησης, ενώ έχει προχωρήσει και η διαβούλευση. Ο διαγωνισμός αναμένεται να βγει στον αέρα τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να γίνει ένα pre-marketing με την εκδήλωση αρχικού ενδιαφέροντος, εν συνεχεία να γίνει η διαβούλευση με τους επενδυτές και η εκδήλωση δεσμευτικού ενδιαφέροντος.

Πρόκληση η Θεσσαλονίκη

Κι αν στην Αθήνα μιλάμε για την ανάπτυξη ενός πρότζεκτ συνολικής επιφάνειας 35 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, το μέγεθος του εγχειρήματος στη Θεσσαλονίκη είναι σχεδόν διπλάσιο. Η προς αξιοποίηση έκταση του επιβατικού σιδηροδρομικού σταθμού ανέρχεται σε 86,58 στρέμματα, ενώ έχει ενταχθεί και στο γενικό πολεοδομικό σχέδιο της πόλης ως «σύνθετος πολυλειτουργικός συγκοινωνιακός κόμβος» με κεντρικές λειτουργίες και ελεύθερους χώρους πρασίνου.

Ο ρόλος του στο σύστημα συγκοινωνιών της πόλης θα αναβαθμιστεί περαιτέρω με τη λειτουργία του μετρό, καθώς σήμερα ήδη έχει σύνδεση με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ και τα ΚΤΕΛ.

Στην περίπτωση του σιδηροδρομικού σταθμού Θεσσαλονίκης, αν και έχουν επίσης γίνει πολεοδομικές μελέτες, ΣΜΠΕ και μελέτη αξιοποίησης, θα χρειαστεί εκτεταμένη διαβούλευση δύο φάσεων με φορείς, υπουργεία, τοπική κοινωνία και επενδυτές. Ακόμα, ο τεχνικός σύμβουλος που θα επιλεγεί θα υποστηρίξει τη ΓΑΙΑΟΣΕ στην εκπόνηση ενός high level masterplan.

Ειδικά για την περίπτωση της Θεσσαλονίκης θα διενεργηθεί και μελέτη αντικτύπου, ακριβώς για να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο στη διαδικασία της διαβούλευσης, καθώς και ESG due diligence προκειμένου οι εν λόγω επενδύσεις να ακολουθούν τις αρχές της βιωσιμότητας.

Ο τεχνικός σύμβουλος που θα επιλεγεί, με προϋπολογισμό 223.200 ευρώ με ΦΠΑ -προβλέπεται και ποσό αμοιβής επιτυχίας διαγωνισμού 27.000 ευρώ-, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο, αξιολόγηση και επικαιροποίηση -εφόσον χρειαστεί- των υφιστάμενων μελετών, την επεξεργασία των προτάσεων υποψήφιων επενδυτών, την υποστήριξη της ΓΑΙΑΟΣΕ στη διαδικασία έγκρισης των μελετών και έκδοσης ΠΔ.

Επίσης, θα παρέχει τις υπηρεσίες του κατά τη σύνταξη των τευχών του διαγωνισμού, καθώς και στη φάση της οργάνωσης, ταξινόμησης και παροχής του υλικού που θα αναρτηθεί στο VDR. Θα συνδράμει ακόμα την εταιρεία στην αξιολόγηση των προσφορών και τη σύνταξη των συμβατικών εγγράφων. Η διάρκεια της σύμβασης θα είναι 36 μήνες και η καταληκτική ημερομηνία για τις προσφορές είναι η 2^α/12/2024.

Το τριετές πλάνο της ΓΑΙΑΟΣΕ

Έχοντας ξεκινήσει με τους δύο μεγάλους διαγωνισμούς για την αξιοποίηση των εμπορευματικών κέντρων στο Θριάσιο και στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου της Θεσσαλονίκης, η ΓΑΙΟΣΕ βάζει μπρος ένα πλάνο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας της σε βάθος τριετίας. Σήμερα, εταιρεία που ανήκει στο χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου, διαθέτει 110.000 στρέμματα αδόμητης έκτασης κατά την πορεία του σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς και πάνω από 4.800 κτήρια, συνολικής επιφάνειας περίπου 628.000 τ.μ.

Πρόκειται για έναν σχεδιασμό που έβαλε μπροστά η νέα διοίκηση της εταιρείας, υπό τον διευθύνοντα σύμβουλο Παναγιώτη Μπαλωμένο, που χωρίζεται σε πέντε άξονες. Ο πρώτος αφορά στα εμπορευματικά κέντρα, ο δεύτερος στα λεγόμενα εμβληματικά ακίνητα, δηλαδή τους σιδηροδρομικούς σταθμούς Αθηνών, Λαρίσης, Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Πελοποννήσου.

Στην κατηγορία των «gold ακινήτων» κατατάσσονται οι σιδηροδρομικοί σταθμοί μικρών ή και μεγαλύτερων πόλεων πχ. Λάρισας, Κατερίνης, Πλαταμώνα, Αλεξανδρούπολης. Ενώ ακολουθούν οι κατηγορίες «silver» και εμπορικών ακινήτων, στις οποίες εντάσσονται διάσπαρτα ακίνητα ανά την επικράτεια με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, είτε ως προς την έκταση είτε ως προς τη γειτνίαση με σημαντικές υποδομές. Για παράδειγμα, μία μεγάλη έκταση εντός της βιομηχανικής περιοχής της Λάρισας, όπου θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα τρίτο εμπορευματικό κέντρο.

Προκειμένου να επιταχύνει τις εξελίξεις, η ΓΑΙΑΟΣΕ υπέγραψε πρόσφατα ένα  μνημόνιο συναντίληψης με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει αυτοψίες και μελέτες που πρέπει να τρέξουν, καθώς και η έκδοση όπου απαιτείται ενεργειακών πιστοποιητικών ή ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίου.