Με εκτεταμένες απόψεις αναμένεται να απαντήσουν τα διυλιστήρια στην έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που καταγράφει σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά καυσίμων, σε μια δημόσια διαβούλευση που ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες, πηγές τονίζουν στο Business Daily.
Η κανονιστική παρέμβαση στον κλάδο των πετρελαιοειδών της επιτροπής που δόθηκε στη δημοσιότητα το καλοκαίρι εντοπίζει μια σειρά από εμπόδια στην λειτουργία του ανταγωνισμού, βάζοντας στο κάδρο τα δύο διυλιστήρια της χώρας.
Μεταξύ των κύριων συμπερασμάτων της έκθεσης που αριθμεί περίπου 300 σελίδες είναι ότι ουσιαστικά δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο ομίλων αλλά ούτε και οι εισαγωγές.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι εισαγωγές θα μπορούσαν να συνιστούν εναλλακτικές πηγές προμήθειας των εταιρειών εμπορίας, ασκώντας ανταγωνιστική πίεση στις εταιρείες διύλισης, προς όφελος του καταναλωτή. Όμως, «φαίνεται ότι η ανάγκη τήρησης αποθεμάτων ασφαλείας ενδέχεται να θέτει εμπόδια στις εισαγωγές για τις ανεξάρτητες εταιρείες εμπορίας. Οι εταιρείες ικανοποιούν τις ανάγκες τους μέσω συμβάσεων (συν)αποθήκευσης και εξυπηρέτησης, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να μειώνει την ένταση ανταγωνισμού μεταξύ τους ή να δημιουργεί bottlenecks, ιδίως σε περιοχές της νησιωτικής χώρας».
Πηγές αναφέρουν ότι η έλλειψη των εισαγωγών είναι από τα κύρια θέματα που απασχολούν την Επιτροπή Ανταγωνισμού. «Μια αγορά που είναι πιο ανοιχτή μπορεί να είναι και πιο ανταγωνιστική», τονίζει πηγή με καλή γνώση της έρευνας αγοράς που πραγματοποιήθηκε.
Νέα δημόσια διαβούλευση
Με τη δημόσια διαβούλευση να ολοκληρώνεται την Παρασκευή, αναμένεται να σταλούν και τα τελευταία υπομνήματα από τους συμμετέχοντες στην επιτροπή, που θα εξεταστούν πριν αποφασιστεί το επόμενο βήμα.
Πηγές αναφέρουν ότι αν θεωρηθεί ότι εξακολουθεί να υφίσταται πρόβλημα στην αγορά (δηλαδή, κάτι που θεωρείται σχεδόν βέβαιο) τότε θα δημοσιευθούν οι τελικές απόψεις της επιτροπής με μέτρα που χρειάζονται ώστε να αρθούν τα εμπόδια ανταγωνισμού.
«Θα πρέπει να εξεταστούν όλες οι απόψεις. Και βάσει αυτών θα προτείνει η επιτροπή τη λήψη κάποιων μέτρων που θα μπουν πάλι στη δημόσια διαβούλευση. Για μια ακόμη φορά τα βλέπουν όλοι στην αγορά και στη συνέχεια η επιτροπή βγάζει την απόφαση της που είναι εκτελεστή», αναφέρουν πηγές.
Ο δρόμος προς τις αλλαγές είναι μακρύς και αβέβαιο τα αποτέλεσμα. Σε προηγούμενες παρεμβάσεις της επιτροπής που είχαν στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού, κάποια μέτρα εφαρμόστηκαν, ενώ άλλα ξεχάστηκαν.
«Ορισμένα σημαντικά μέτρα, όπως η σύσταση Ανεξάρτητου Οργανισμού Τήρησης Αποθεμάτων Έκτακτης Ανάγκης και μέτρα τα οποία ενισχύουν περαιτέρω τη διαφάνεια στην αγορά (π.χ. εγκατάσταση συστημάτων εισροών-εκροών σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας και αναλυτικός επιμερισμός των στοιχείων κόστους που περιλαμβάνονται στην προσαύξηση των εταιρειών διύλισης) δεν εφαρμόστηκαν», τονίζεται στην έκθεση.
Ειδικότερα, τα μέτρα τα οποία δεν έχουν εφαρμοστεί έως σήμερα (μεταξύ άλλων) είναι τα εξής, όπως τα παρουσιάζει η Επιτροπή:
- Να υποχρεωθούν οι εταιρείες διύλισης να προβαίνουν σε αναλυτικό επιμερισμό των στοιχείων κόστους που περιλαμβάνονται στην προσαύξηση (premium) που χρεώνουν τις εταιρείες εμπορίας και τους μεγάλους τελικούς καταναλωτές, τόσο στην εγχώρια αγορά (βενζίνες, πετρέλαιο κίνησης, θέρμανσης) όσο και στη διεθνή αγορά (αεροπορικά, ναυτιλιακά καύσιμα), και να γνωστοποιούν τα στοιχεία αυτά στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και στο Υπουργείο Ανάπτυξης.
- Να προσδιορισθεί σε κατά ανώτατο όριο μία πενταετία, η απαιτούμενη ελάχιστη διάρκεια της μίσθωσης ή παραχώρησης χρήσης αποθηκευτικών χώρων για την απόκτηση ισόχρονης άδειας χονδρικής εμπορίας υγρών καυσίμων (άρθρο 6 παρ. 5 N. 3054/2002).
- Να καταστεί αποκλειστική η ευθύνη των κατόχων Άδειας Λιανικής Εμπορίας «Ανεξάρτητου Πρατηρίου» για την ποιότητα και ποσότητα των πετρελαιοειδών προϊόντων που διακινούν, από την παραλαβή του καυσίμου μέχρι την τελική διάθεση στον καταναλωτή (άρθρο 6 παρ. 7 N. 3054/2002).
- Να τοποθετηθούν ειδικοί ηλεκτρονικοί πίνακες κατά μήκος των εθνικών αυτοκινητοδρόμων προς ενημέρωση των διερχομένων οδηγών για τη λιανική τιμή πώλησης των υγρών καυσίμων (απλή αμόλυβδη και πετρέλαιο κίνησης) στα επόμενα τρία (3) πρατήρια (από το σημείο τοποθέτησης του ειδικού ηλεκτρονικού πίνακα), καθώς και για τη χιλιομετρική απόσταση από αυτά.
- Να διερευνηθεί η δυνατότητα αναθεώρησης των συμβάσεων των Σ.Ε.Α. με τους διαχειριστές των εθνικών αυτοκινητοδρόμων, με σκοπό την άρση τυχόν περιοριστικών όρων του ανταγωνισμού (υπολογισμός μισθώματος/οικονομικού ανταλλάγματος επί του συνολικού τζίρου του Σ.Ε.Α).