Το θηριώδες κατασκευαστικό ανεκτέλεστο, που ξεπερνά τα 15 δισ. ευρώ, η στροφή στα ιδιωτικά έργα και οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ έβγαλαν από τον αναπνευστήρα τις κατασκευές, που πριν δύο χρόνια ήταν ο μεγάλος ασθενής για τους τεχνικούς ομίλους. Η ζημιογόνος μέχρι πρότινος δραστηριότητα των κατασκευών παρουσιάζει βελτιωμένα περιθώρια κέρδους, οδηγώντας σε θετικές επιδόσεις.
Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες προκειμένου να αντεπεξέλθουν στον πακτωλό έργων, μετά την πολυετή ανομβρία εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, και να μην μείνουν εκτός της πίτας των νέων διαγωνισμών, έβαλαν στα ταμεία τους νέο χρήμα. Είτε μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου, είτε με την πώληση περιουσιακών στοιχείων, έκλεισαν τρύπες του παρελθόντος και περιόρισαν τον δανεισμό τους.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι το mega deal της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για την πώληση στη Masdar της συμμετοχής της, ύψους 36,59%, στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, από την οποία θα εισρεύσουν 864 εκατ. ευρώ. Συγχρόνως, βελτιώνεται το χρηματοδοτικό προφίλ του ομίλου, καθώς μηδενίζεται ο καθαρός δανεισμός. Σε πώληση non-core assets έχει προχωρήσει η ΑΒΑΞ, πετυχαίνοντας μείωση του δανεισμού κατά περίπου 60% από το 2020. Από την πλευρά της, η Intrakat πραγματοποίησε από το 2022 δύο αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, αντλώντας 151,4 εκατ. ευρώ.
Εξελίξεις που συνέβαλαν, μεταξύ άλλων, στον καλύτερο ρυθμό υλοποίησης των υπό εκτέλεση έργων, βελτιώνοντας τις χρηματοροές και αντισταθμίζοντας σε έναν βαθμό τις μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές του δημοσίου.
Για να πάψει πάντως η χώρα μας να είναι στους ουραγούς της Ευρώπης, με μόλις μία στις τέσσερις πληρωμές να γίνεται εμπρόθεσμα, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επιδίωξε την αύξηση του ΠΔΕ για υποδομές. Πριν λίγες ημέρες, ψηφίστηκε η διάταξη ώστε να φτάσει στα 550-600 εκατ. ευρώ ετησίως από τα 330 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα. Στόχος είναι η κατάσταση να μπει σε φάση ομαλοποίησης το επόμενο διάστημα.
Αυξημένα περιθώρια κερδοφορίας
Όπως αποτυπώνεται στις εξαμηνιαίες οικονομικές καταστάσεις του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, τα ισχυρά επίπεδα κερδοφορίας διατηρήθηκαν, χάρη στην ωρίμανση επενδύσεων σε παραχωρήσεις και ΑΠΕ, καθώς και στην υγιή κερδοφορία του κατασκευαστικού τομέα, τα οποία και αναμένεται να διατηρηθούν. Αν και τα έσοδα των κατασκευών ήταν κατά 9,2% χαμηλότερα, το προσαρμοσμένο EBITDA αυξήθηκε κατά 14,6%, συνεπεία του βελτιωμένου περιθωρίου κέρδους των εκτελούμενων έργων.
Ειδικότερα, τα έσοδα διαμορφώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε 577,8 εκατ. ευρώ έναντι 636,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο, εξαιτίας της καθυστέρησης έκδοσης των απαιτούμενων εγκρίσεων για μια σειρά αναληφθέντων έργων. Σε κάθε περίπτωση, αυτά αντιστοιχούν σε πάνω από 1/3 των συνολικών εσόδων του ομίλου στο α’ εξάμηνο, που ανήλθαν σε 1,51 δισ. ευρώ. Το προσαρμοσμένο EBITDA των κατασκευών διαμορφώθηκε σε 60,3 εκατ. έναντι 52,6 εκατ. ευρώ, μια αύξηση κατά 15%.
Παρότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πληθωριστική κρίση έχουν επιφέρει μεγάλες αυξήσεις στο κόστος κατασκευής, όπως επισημαίνεται στην έκθεση οικονομικών αποτελεσμάτων, «σε ένα μεγάλο μέρος των σημαντικών κυρίως συμβάσεων, υπάρχει η πρόνοια της αναπροσαρμογής των τιμών», με αποτέλεσμα η τελική επίδραση να μην είναι σημαντική. Καθώς οι παλιές εργολαβίες βγαίνουν από το πλάνο, το ανεκτέλεστο που «χτίζουν» οι μεγάλοι όμιλοι είναι πιο υγιές, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για όλο και καλύτερες επιδόσεις.
Πιο υγιές ανεκτέλεστο
Η αναδιαπραγμάτευση των προϋπολογισμών ορισμένων έργων, λόγω κυρίως της μεταβολής στα κόστη βάσει των οποίων είχαν προκηρυχθεί -δύο ή ακόμη και τέσσερα χρόνια προτού συμβασιοποιηθούν- ενισχύει αυτή την προοπτική. Αυτό επισημαίνεται και στις οικονομικές καταστάσεις του ομίλου ΑΒΑΞ, ο οποίος παρουσίασε στο εξάμηνο αυξημένη δραστηριότητα στην κατασκευή.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα διευρυμένα περιθώρια κέρδους. Συγκεκριμένα, το περιθώριο EBITDA του κλάδου κατασκευών αυξήθηκε σε 9,4% από 6,8% στο αντίστοιχο διάστημα του 2023. Μία τάση που αναμένεται να συνεχιστεί, «καθώς επιταχύνεται ο ρυθμός υλοποίησης των νέων έργων με ανώτερα χαρακτηριστικά κερδοφορίας», όπως σημειώνεται στις οικονομικές καταστάσεις, όπου γίνεται λόγος
Σε αυτό συνηγορεί και το τέλος των υπερβολικών εκπτώσεων, στις οποίες κατέφευγαν οι τεχνικές εταιρείες στη διάρκεια της κρίσης, καθώς διαγκωνίζονταν για ελάχιστα έργα. Είναι ενδεικτικό ότι η μέση έκπτωση το 2018 ήταν στο 57% -φτάνοντας και σε ακραίες τιμές άνω του 70%- όταν το 2012 ήταν 37%.
Οι μεγάλες εκπτώσεις είχαν ως συνέπεια να μη βγαίνουν τα έργα, να διαλύονται εργολαβίες, να ξεχειλώνουν χρονοδιαγράμματα και να ζητούνται αποζημιώσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΑΤΕ, το 2023 το μέσο ποσοστό έκπτωσης υποχώρησε στο 22,6%, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα των έργων.
Ιδιωτικά έργα
Για να υπερκεράσουν όλα τα παραπάνω προβλήματα και τις διαχρονικές παθογένειες του δημοσίου, οι κατασκευαστικοί όμιλοι στρέφονται σε πιο διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από το 75% του ανεκτέλεστου των 5 δισ. ευρώ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αφορά σε ιδιωτικά έργα. Ακόμη, αναμένει την υπογραφή συμβάσεων 1,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1 δισ. αφορά σε επενδύσεις του ομίλου, όπως το IRC στο Ελληνικό και μόλις 200 εκατ. σε δημόσια έργα.
Αντίστοιχα, ποσοστό 53% του ανεκτέλεστου υπόλοιπου της ΑΒΑΞ, που στα τέλη Ιουνίου ανερχόταν σε 3,23 δισ. ευρώ, αντιστοιχεί σε ιδιωτικά έργα και ΣΔΙΤ. Με την επένδυση στο Ελληνικό να εντάσσει στον σχεδιασμό 2-3 δισ. ευρώ νέων συμβάσεων την επόμενη πενταετία, γίνεται μαγνήτης τόσο για τους μεγάλους εργολάβους όσο και για μεσαίες τεχνικές εταιρείες. Ήδη έργα έχουν αναλάβει οι ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ, Intrakat, ΑΚΤΩΡ, ΕΡΕΤΒΟ, ΕΘΝΟΚΑΤ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
