Κακής ποιότητας και ακριβές είναι οι τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα, σε μια περίοδο που οι απαιτήσεις των καταναλωτών έχουν αυξηθεί, με τις καταγγελίες στον Συνήγορο του Καταναλωτή το 2023 σχεδόν να διπλασιάζονται και να φτάνουν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Καταναλωτή που κατατέθηκε στη Βουλή, οι καταγγελίες καταναλωτών για προβλήματα στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες αποτέλεσαν το 19,6% του συνόλου των αναφορών το 2023 φτάνοντας τις 3.136 συνολικά. Μια κατάσταση που αποδεικνύεται διαχρονική, καθώς από το 2014 μέχρι και το 2023 έχουν υπάρξει 35.847 αναφορές από τους καταναλωτές που αποτελούν το 27,8% των καταγγελιών συνολικά.
Σε υψηλά επίπεδα τα παράπονα για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες
Η πλειονότητα των καταγγελιών αφορούν τις χρεώσεις των παρόχων και την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν. Καταγγελίες αφορούν και την είσπραξη χρεών από τις εταιρείες, με τους πολίτες να αναφέρουν επίσης παράπονα για τις συμβάσεις και τις πωλήσεις, ενώ υπήρξαν και αναφορές για αθέμιτες πρακτικές, όπως οι χρεώσεις των 5ψήφιων αριθμών, που αποτελούν «πληγή» για τους καταναλωτές, ενώ οι πάροχοι απολαμβάνουν τα επιπλέον έσοδα που δημιουργούνται.
Οι καταγγελίες αφορούν στην πλειονότητά τους υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας, που αποτελούν το 52,8% των αναφορών. Ακολουθούν οι υπηρεσίες κινητής που αποτέλεσαν το 19,5%, οι υπηρεσίες διαδικτύου με 11,5% και η συνδρομητική με 3,9%. Το 12,2% των αναφορών αφορούσαν ταχυδρομικές υπηρεσίες και ταχυμεταφορές και 0,1% ήταν άλλες υπηρεσίες επικοινωνίας.
Ειδικότερα, το 34,9% των αναφορών στις ταχυδρομικές υπηρεσίες και ηλεκτρονικές επικοινωνίες το 2023 αφορούσαν την τιμή/χρέωση των εταιρειών, και το 28,9% την ποιότητα αγαθών και υπηρεσιών. Το 27,8% των αναφορών ήταν σχετικά με την παράδοση αγαθών/ παροχή υπηρεσιών και το 21,3% για την τιμολόγηση/χρέωση και είσπραξη χρεών. Το 12,7% αφορούσε συμβάσεις και πωλήσεις και το 3,7% αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ενώ υπήρξε και 1,5% που αφορούσε αλλαγή παρόχου και 2,3% για θέματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής και προστασίας των δεδομένων.
Το περιεχόμενο των καταγγελιών
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, ένας από τους λόγους αύξησης των αναφορών εντοπίζεται στην κατάργηση εκπτώσεων που σχετίζονται με την έκδοση ηλεκτρονικών λογαριασμών (e-bill). Επίσης, όπως αναφέρει η έκθεση, ο Συνήγορος του Καταναλωτή επέδειξε σθεναρή αντίσταση κατά της πρότασης των παρόχων για επιβολή ρήτρα τιμαριθμικής αναπροσαρμογής στις ενεργές συμβάσεις τηλεπικοινωνιών, που είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Υπενθυμίζουμε πως, αν και δεν προχώρησε το σχέδιο για την επιβολή ρήτρας, οι πάροχοι κατάφεραν να επιβάλουν με «πλάγιους» τρόπους αυξήσεις στις χρεώσεις των καταναλωτών με την κατάργηση της έκπτωσης του 1 ευρώ που είχαν οι λογαριασμοί που αποστέλλονταν μόνο ηλεκτρονικά.
Βελτιώνεται η κατάσταση στην αγορά ενέργειας
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2023, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δέχθηκε 16.005 αναφορές σημειώνοντας άνοδο κατά 19,7% έναντι του 2023 που ήταν 13.374, με την άνοδο να φτάνει το 20,3% εάν συνυπολογιστούν και οι αναφορές που υποβλήθηκαν στο -υπό την αρμοδιότητα της Αρχής ΕΚΚ Ελλάδας φτάνοντας τις 16.709 το 2023 έναντι των 13.889 το 2022.
Τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2022 παρουσίασαν οι κλάδοι των υπηρεσιών αναψυχής (154,3%), των καταναλωτικών αγαθών (92,8%), των υπηρεσιών υγείας (80%), των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και ταχυδρομικών υπηρεσιών (79,6%), καθώς και των υπηρεσιών εκπαίδευσης (53%).
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η έκθεση, αξιοσημείωτη είναι η μείωση των αναφορών που σχετίζονται με τον κλάδο της ενέργειας κατά 48,6%, δείγμα της ομαλοποίησης που έχει επέλθει σταδιακά μετά τα πολλά και οξύτατα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Έλληνες καταναλωτές την περίοδο 2021- 2023 λόγω αθέμιτων πρακτικών των προμηθευτών (εσφαλμένη και πλημμελή προσυμβατική ενημέρωση των καταναλωτών, αναδρομικές τροποποιήσεις των τιμολογίων προμήθειας χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, αδιαφανείς πρακτικές σε σχέση με τον υπολογισμό της ρήτρας κόστους προμήθειας στις συνδέσεις κυμαινόμενου τιμολογίου).
Η αύξηση στον κλάδο των καταναλωτικών αγαθών οφείλεται κυρίως στα σοβαρά προβλήματα που εντοπίστηκαν στο ηλεκτρονικό εμπόριο που αφορούσαν κυρίως αναστολή εκτέλεσης παραγγελιών λόγω της αιφνίδιας και απροειδοποίητης παύσης λειτουργίας δημοφιλών e-shops τα οποία εισέπρατταν τα χρήματα των παραγγελιών αλλά δεν παρέδιδαν προϊόντα χωρίς να επιστρέφουν το ποσό στους καταναλωτές.
Η αύξηση των αναφορών στον κλάδο των υπηρεσιών υγείας δείχνει να σχετίζεται με την άνοδο κατά 32,8% σε σχέση με το 2022 των παραπόνων που αφορούν στην κατάρτιση και εκτέλεση συμβάσεων, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η τιμολόγηση υπηρεσιών ήταν ζήτημα που και το 2023 παρέμεινε σε σχετικά υψηλό επίπεδο (23%).
Η πολύ μεγάλη αύξηση των αναφορών του κλάδου των υπηρεσιών αναψυχής οφείλεται σε παράπονα που υπέβαλαν οι καταναλωτές σχετικά με τη συναυλία γνωστού συγκροτήματος για τον λόγο ότι αυτή διεξήχθη κανονικά στην προγραμματισμένη ημερομηνία, παρά την επικράτηση άστατων και έντονων καιρικών συνθηκών-φαινομένων.
Στον κλάδο της εκπαίδευσης, η μεγάλη αύξηση των αναφορών δεν δείχνει να σχετίζεται με κάποιον ιδιαίτερο προβληματικό παράγοντα που δεν είχε παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένου ότι τα περισσότερα παράπονα των καταναλωτών εξακολουθούν να αφορούν στην κατάρτιση και εκτέλεση συμβάσεων.