Λιγότερες επενδύσεις και μεγαλύτερη έμφαση στην αποθήκευση ενέργειας προβλέπει το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που τίθεται στη δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες.
Σε σχέση με το υποβληθέν τον Οκτώβριο του 2023 προσχέδιο του ΕΣΕΚ, το νέο σχέδιο για το 2030 αυξάνει κατά 30% τον στόχο για τις μπαταρίες στα 4 GW (από τα 3,1GW), αναφέρουν πληροφορίες.
Η αποθήκευση της ενέργειας αποτελεί το επόμενο κρίσιμο βήμα της πράσινης μετάβασης ενώ μέσα στο επόμενο δίμηνο το ΥΠΕΝ αναμένεται να ετοιμάσει νομοσχέδιο που θα ανοίξει την αγορά της αποθήκευσης.
Στο υπουργείο κάνουν λόγο για «ένα πιο ορθολογικό και κοστοστρεφές επενδυτικό πλάνο για τη μείωση των εκπομπών, εκμεταλλευόμενο την οικονομικότητα που έχουν επιτύχει οι πιο ώριμες και ανταγωνιστικές από απόψεως κόστους τεχνολογίες, όπως οι ΑΠΕ».
«Η πιο ισορροπημένη αυτή προσέγγιση έχει θετική επίπτωση στο εκτιμώμενο κόστος των απαιτούμενων επενδύσεων, οδηγώντας σε μείωση κόστους (σε σχέση με το προσχέδιο του ΕΣΕΚ) κατά τουλάχιστον 30% έως το 2030, και επιπλέον κατά τουλάχιστον 40% στην περίοδο 2030-2050, χωρίς να διακινδυνεύεται το βασικό ζητούμενο, που είναι η ενεργειακή μετάβαση», σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου.
Σημειώνεται ότι πράσινες επενδύσεις ύψους 192 δισ. ευρώ είχαν προβλεφθεί από το αρχικό ΕΣΕΚ, ενώ το ποσό μειώνεται περίπου στα 115 δισ. ευρώ για την δεκαετία -μια μείωση κατά 77 δισ. ή σε ποσοστό της τάξεως του 40%. Οι αλλαγές εστιάζονται στις ενεργειακές αναβαθμίσεις των κτιρίων, στην αγορά νέου οικιακού εξοπλισμού και στις επιδοτήσεις των νέων ηλεκτρικών οχημάτων.
Εδώ και καιρό, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ στέλνει διάφορα μηνύματα ότι δεν υπάρχουν λεφτά για φιλόδοξους περιβαλλοντικούς και ενεργειακούς στόχους. Πριν από λίγους μήνες, σε συμβούλιο υπουργών Περιβάλλοντος, η Ελλάδα απέρριψε πρόταση των Βρυξελλών για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% ως το 2040, χαρακτηρίζοντάς την υπερβολικά φιλόδοξη, τη στιγμή που μόνο το κόστος της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων στη χώρα υπολογίζεται στα 75 δισ. ευρώ.
Όπως αναφέρει το υπουργείο, σχετικά με το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, «το τελικό σχέδιο αναθεώρησης διατηρεί το ίδιο υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας για "πρασίνισμα" του ενεργειακού μας συστήματος, που υπερβαίνει τόσο τη μέση φιλοδοξία των κρατών – μελών της Ένωσης όσο και το "κατώφλι" για μείωση των εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου που έχει θέσει η Επιτροπή».
Συγκεκριμένα, το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ θα προβλέπει μείωση εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου κατά 59% έως το 2030, υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό στόχο του 55%.
Παράλληλα, προβλέπει ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας θα συμμετέχουν στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας κατά 42,8% (έναντι 42,5% που είναι ο ευρωπαϊκός στόχος) και στην ηλεκτροπαραγωγή κατά 75,9% (πολύ πάνω από την ευρωπαϊκή στοχοθεσία για 69% ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό).
«Ουσιαστικά, δηλαδή, επιτυγχάνεται το ίδιο αποτέλεσμα με πιο λελογισμένες επενδυτικές επιλογές, διασφαλίζοντας πως οι πολίτες στη χώρα μας δε θα επιβαρυνθούν με υπέρογκα ποσά, ενώ και το κράτος θα αξιοποιήσει τους περιορισμένους πόρους που διαθέτει με το βέλτιστο τρόπο και με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης», αναφέρει το υπουργείο.
Μη δεσμευτικό το ΕΣΕΚ
Το ζήτημα της διαδικασίας αναθεώρησης των ΕΣΕΚ συζητήθηκε σε άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Βουδαπέστη όπου συμμετείχε η υφυπουργός Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου.
Ο στόχος των ΕΣΕΚ είναι να περιγράψουν οι χώρες της ΕΕ πώς σκοπεύουν να πετύχουν τους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο τέσσερις χώρες (Δανία, Φινλανδία, Ολλανδία και Σουηδία) τήρησαν την προθεσμία της 30ης Ιουνίου για να υποβάλουν στις Βρυξέλλες το αναθεωρημένο τους σχέδιο.
Αν και οι χώρες είναι υποχρεωμένες να υποβάλλουν ΕΣΕΚ, σύμφωνα με τις οδηγίες της Κομισιόν, πρόκειται για ένα σχέδιο που δεν είναι δεσμευτικό και δεν επισύρει κυρώσεις αν δεν τηρηθεί.