«Ξεκλειδώνει» η επιδότηση στο ρεύμα με νέα υπουργική απόφαση

Δύο μεγάλες αλλαγές φέρνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο ενεργειακό σκηνικό με σημαντικές ρυθμίσεις που αφορούν στην προώθηση της υλοποίησης επενδύσεων αποθήκευσης ενέργειας αλλά και στην οριστικοποίηση της διάθεσης των εσόδων από τα δικαιώματα εκπομπών CO2, ώστε να αρχίσει η επιδότηση των καταναλωτών για τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος.

Ειδικότερα, με Κοινή Υπουργική Απόφαση, που αναμένεται να δημοσιευθεί σήμερα, προσδιορίζονται τα τελικά ποσά διάθεσης από τα ιδιαίτερα αυξημένα έσοδα δημοπρασιών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων. Σύμφωνα με πληροφορίες, τελικά το ποσοστό για τον ΕΛΑΠΕ θα διαμορφωθεί στο 38% των συνολικών εσόδων, ενώ στο νέο Ταμείο Ενεργειακής μετάβασης θα αποδοθεί το 40%.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών και Εγγυήσεων Προέλευσης Γιάννης Γιαρέντης υπολόγισε, σε χθεσινές του δηλώσεις, τα έσοδα από τα δικαιώματα ρύπων στα 1 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση έχει δεσμεύσει 400 εκατ. ευρώ στο Tαμείο Eνεργειακής Mετάβασης με σκοπό τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων εν μέσω της γενικευμένης ενεργειακής κρίσης, ενώ μίλησε για ακόμα μία φορά για την ανάγκη δημιουργίας κεντρικού μηχανισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την αποτελεσματικότερη στήριξη των πολιτών.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αντίστοιχη πρόταση Ελλάδας – Ιταλίας για κοινή αγορά φυσικού αερίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πρότυπο των εμβολίων κατά του κορονοϊού, έπεσε στο κενό στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που απέφυγε να πάρει αποφάσεις και παρέπεμψε τα θέματα της ενέργειας στην Κομισιόν και τους υπουργούς, με την προοπτική να συζητηθούν εκ νέου από τους ηγέτες τον Δεκέμβριο.

Ο υπουργός Ενέργεια τόνισε χθες ότι το υπουργείο κινείται σταθερά στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της «πράσινης» μετάβασης προωθώντας το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για να γίνουν οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, συστήματα αποθήκευσης και διασυνδέσεις, ιδιαίτερα σε ότι αφορά με τις γειτονικές χώρες. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε ο κ. Σκρέκας μέσα στο επόμενο διάστημα πρόκειται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για τη δεύτερη φάση απλοποίησης της αδειοδότησης των ΑΠΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο νόμου θα παρουσιαστεί στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο και θα περιλαμβάνει προβλέψεις για την αδειοδότηση έργων αποθήκευσης.

Σύμφωνα με μελέτη του Πολυτεχνείου, η αποθήκευση ενέργειας μπορεί να αποφέρει οφέλη στην ελληνική οικονομία μεταξύ 100 και 157 εκατ. ευρώ.  Η μελέτη αναδεικνύει την αναγκαιότητα κατασκευής τέτοιων συστημάτων, αλλά και την οικονομικότητα των επενδύσεων που θα γίνουν, ενώ υποδεικνύει την υιοθέτηση και των δύο διαθέσιμων τεχνολογιών (μπαταρίες και συστήματα αντλησιοταμίευσης που βασίζονται σε υδροηλεκτρικά) με συνολική ισχύ περί τα 2.000 με 3.000 μεγαβάτ. Παράλληλα, στο σχεδιασμό των αδειοδοτήσεων θα υπάρχει πρόβλεψη και για τις γεωγραφικές περιοχές ανάλογα με το τι «μπορεί να σηκώσει» το δίκτυο και ποιες είναι οι απαραίτητες επενδύσεις ανά περιοχή. Υπενθυμίζεται, ότι στις εμβληματικές – όπως τις είχε χαρακτηρίσει η κυβέρνηση – επενδύσεις στο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης για τις λιγνιστικές περιοχές συμπεριλαμβάνονταν και επενδύσεις για συστήματα αποθήκευσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντικό εργαλείο για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχει θέσει το ΥΠΕΝ αποτελεί το μεγάλο έργο αντλησιοταμίευσης στη Αμφιλοχία που υπολογίζεται στα 680 μεγαβάτ. Πρόκειται για ένα έργο με μεγάλο βαθμό ωρίμανσης, για το οποίο έχει γίνει ξεχωριστή κοινοποίηση στην Κομισιόν για να προσδιοριστεί το σχήμα στήριξής του. Πρόκειται για ένα έργο από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ που έχει χαρακτηρισθεί, ήδη από το 2013, Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος και το 2014 Επένδυση Στρατηγικής Σημασίας. Οι σχετικές μελέτες συγχρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα Connecting Europe Facility και έτσι διαθέτει τώρα οριστικές μελέτες και πλήθος ολοκληρωμένων γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών καθώς και Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων. 

Παράλληλα, έχει γίνει προ-κοινοποίηση για να προσδιοριστεί το σχήμα στήριξης για έργα συσσωρευτών έως 730 μεγαβάτ που θα προχωρήσουν και θα υλοποιηθούν με ανταγωνιστικές διαδικασίες και κριτήρια. Τόσο τα έργα αυτά, όσο και εκείνο της Αμφιλοχίας έχουν ενταχθεί στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Αναφορικά με τα έργα μπαταριών αποθήκευσης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δεσμευθεί ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 θα πραγματοποιηθεί η πρώτη δημοπρασία για εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας ύψους 200 εκατ. ευρώ.

Απαραίτητη η στήριξη των επενδύσεων

Η αποθήκευση αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την υποστήριξη διείσδυσης ΑΠΕ άνω του 50 - 60% της τελικής ζήτησης, που έχει θέσει ως στόχο το ΥΠΕΝ. Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, για να επιτευχθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ για το 2030.

Και το επενδυτικό ενδιαφέρον φαίνεται πως υπάρχει με πάνω από 10000 MW αδειών παραγωγής και αιτήσεων να έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ. Ωστόσο, πηγές της αγοράς σημειώνουν πως για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί δεν αρκεί μόνο το ρυθμιστικό πλαίσιο αλλά χρειάζεται και να υπάρξει ένας τρόπος στήριξης των επενδύσεων αυτών. Όπως σημειώνει ο Γιάννης Βουγιουκλάκης, μέλος της Επιτροπής ΕΣΕΚ και Senior energy expert της GIZ GmbH, στο «τραπέζι» βρίσκεται και ένας μόνιμος μηχανισμός στήριξης των επενδύσεων, πέραν των όσων προβλέπονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπρόσθετα, συζητείται να υπάρχει και πρόβλεψη για έργα που θα έχουν και αποθήκευση ώστε να προσφέρουν υπηρεσίες εξισορρόπησης στο νέο σχήμα των διαγωνισμών ΑΠΕ.