Η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα πετύχει τους φιλόδοξους στόχους του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ωστόσο, όπως σημειώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις των αρχών αποτελούν σοβαρούς παράγοντες κινδύνου.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες, η χώρα έχει επιταχύνει τις προσπάθειες που στοχεύουν στην αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ και υλοποιεί μια σειρά από μέτρα ενεργειακής απόδοσης.
Όμως για να προχωρήσει η πράσινη μετάβαση απαιτούνται μια σειρά από νέα βήματα καθώς παρατηρείται ότι η γραφειοκρατία τόσο σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης όσο και σε επίπεδο δικαστηρίων επιβαρύνει τις επενδύσεις στον κλάδο.
Συγκεκριμένα, η έκθεση αναφέρει ότι η απλοποίηση του πλαισίου αδειοδότησης σχετικά με τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας θα βοηθούσε σημαντικά.
«Αυτό θα διευκόλυνε την προγραμματισμένη επέκτασή τους, η οποία είναι κρίσιμη ώστε να διασφαλιστεί η ισορροπία του δικτύου καθώς ενσωματώνονται περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», σημειώνεται στην έκθεση.
Αν και τα τρέχοντα σχέδια για αύξηση της μεταφοράς και διανομής του δικτύου θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να ανταποκριθεί στον υψηλότερο στόχο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για το 2030 (27,3 GW), η υφιστάμενη διαδικασία αδειοδότησης δικτύου και οι δικαστικές διαδικασίες που απαιτούνται για την επίλυση των υποθέσεων απαλλοτριώσεων είναι ακόμη μακρόχρονες.
Πρόκειται για καθυστερήσεις που βάζουν σε κίνδυνο την προγραμματισμένη επέκταση του δικτύου.
«Η προσθήκη νέων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων του σημαντικού όγκου από τα offshore αιολικά και της ηλεκτροδότησης διαφόρων τομέων (όπως για παράδειγμα οι μεταφορές και η βιομηχανία), απαιτούν την περαιτέρω επέκταση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό, με τη σειρά του, θα απαιτήσει μια πιο εξορθολογισμένη διαδικασία αδειοδότησης», υπογραμμίζει η έκθεση.
Η αποθήκευση
Ένας ακόμα κρίσιμος τομέας είναι η αύξηση της αποθήκευσης ώστε να μειωθεί η ανάγκη για περικοπές πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας.
Τονίζεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Green Tank για το πρώτο τετράμηνο του έτους, μόνο οι περικοπές του Απριλίου ξεπέρασαν αυτές που σημειώθηκαν για όλο το 2023 καθώς η ζήτηση ήταν χαμηλή και οι καιρικές συνθήκες ευνοικές. Συνολικά το πρώτο τετράμηνο του έτους περικόπηκαν 308 GWh (Γιγαβατώρες) που παρήχθησαν από ΑΠΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η αυξημένη αποθήκευση, χρησιμοποιώντας ειδικά το σύστημα behind-the-meter μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση προκλήσεων που συνδέονται με την υψηλή αστάθεια των ΑΠΕ και να μειώσει την ανάγκη για τον περιορισμό της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από εγκαταστάσεις ΑΠΕ, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί βραχυπρόθεσμα.
«Άλλες λύσεις που θα μείωναν την ανάγκη περικοπών είναι η ενίσχυση των μέτρων ευελιξίας, όπως π.χ λύσεις από την πλευρά της ζήτησης (demand-side responses)», σύμφωνα με την Ευρωπαική Επιτροπή.
Επίσης, τονίζεται ότι παρόλο που το νομικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των νέων εγκαταστάσεων ΑΠΕ υιοθετήθηκε το 2022 (στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας RRP), οι χρόνοι απόκρισης από ορισμένους δημόσιους φορείς, ειδικά από την τοπική αυτοδιοίκηση και τις περιφερειακές αρχές, δεν ευθυγραμμίζονται με τη σχετική νομοθεσία.