Δημοσιονομική επαγρύπνηση ζητά το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο

Η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να υπεραποδίδει έναντι του μέσου όρου ευρωζώνης και ΕΕ και τα επόμενα χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να διατηρηθεί η δημοσιονομική επαγρύπνηση, όπως σημειώνει στην εαρινή του έκθεση το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ). 

Όπως αναφέρει η επίτευξη δημοσιονομικών πλεονασμάτων εφεξής, η οποία περιγράφεται στο νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ, είναι αναγκαία τόσο λόγω της γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας διεθνώς, όσο και λόγω των υποχρεώσεων της χώρας μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη σταδιακή αποπληρωμή των δανείων των Μνημονίων ειδικά από το 2026 και μετά.

Αναφορικά με τις μακροοικονομικές προβλέψεις για το 2024 - οι οποίες υπόκεινται σε αβεβαιότητες με τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις να αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου τόσο για την ανάπτυξη, όσο και για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη - η επιτυχής υλοποίηση της πρόβλεψης του Προγράμματος Σταθερότητας 2024 για αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 2,5% είναι κομβικής σημασίας και προϋποθέτει την πλήρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Στο δημοσιονομικό πεδίο το 2023, ο Προϋπολογισμός 2024 κατέγραψε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,9% ΑΕΠ, επίδοση βελτιωμένη τόσο σε σχέση με πέρυσι, όσο και με τον στόχο που είχε τεθεί τον Νοέμβριο στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του κράτους (0,7% ΑΕΠ). Για το 2024 η εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά το α΄ τρίμηνο κινείται εντός στόχων με το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης να ξεπερνάει το 0,8% του ΑΕΠ σε ταμειακή βάση.

Το 2023 ο λόγος δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ κατέγραψε περαιτέρω μείωση κατά 10,8 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώθηκε στο 161,9%. Την περίοδο 2021-2023, η σωρευτική μείωση του δημοσίου χρέος ως ποσοστό στο ΑΕΠ υπολογίζεται στις 44 περίπου ποσοστιαίες μονάδες, χάρη στον θετικό ρυθμό μεγέθυνσης και στον υψηλό πληθωρισμό που έχει μειώσει την πραγματική αξία του συσσωρευμένου δημοσίου χρέους. Θετική ήταν η συμβολή του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2023, καθώς και οι ευνοϊκοί όροι αποπληρωμής, αλλά απαραίτητη είναι η συνέχιση των πρωτογενών πλεονασμάτων και η ταχεία μείωση του χρέους, καθώς σταδιακά θα αναχρηματοδοτείται με δανεισμό σε όρους αγοράς.

Αναφορικά με τους δημοσιονομικούς στόχους του 2024 στο Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται περαιτέρω μείωση του ελλείμματος, το οποίο εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 1,1% του ΑΕΠ και αντίστοιχη βελτίωση στο πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 2,1% του ΑΕΠ.

Στις βασικές πηγές αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία το ΕΔΣ τοποθετεί: 

• Τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
• Νέες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων στην εγχώρια αγορά
• Καθυστερήσεις στην απορρόφηση κεφαλαίων του ΤΑΑ
• Τις φυσικές καταστροφές και την κλιματική αλλαγή

Οι εκτιμήσεις για το 2024 

Αναφορικά με το 2024, η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να μεγεθύνεται με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό σε σχέση με το 2023. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει εκτίμηση για περιορισμό της αύξησης της δημόσιας κατανάλωσης και σημαντική βελτίωση του ακαθάριστου ρυθμού παγίου κεφαλαίου.

Επιπλέον, η συνέχιση της υλοποίησης του ΤΑΑ σε συνδυασμό με τους χαμηλούς ρυθμούς πληθωρισμού θα επηρεάσουν θετικά την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων. Ο τουριστικός τομέας προβλέπεται να διατηρήσει την αναπτυξιακή του πορεία. Οι περισσότεροι διεθνείς και εγχώριοι φορείς προβλέπουν για την ελληνική οικονομία μεγέθυνση πέριξ του 2,3% για το 2024 Η απορρόφηση των πόρων από το ΤΑΑ θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την ενίσχυση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια. 

Ειδικότερα, το ΕΔΣ προβλέπει ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι 2,3%, ελαφρώς πιο συντηρητική δηλαδή από την πρόβλεψη του ΥΠΕΘΟ (2,5%). Ελαφρώς πιο συντηρητικές εκτιμήσεις από το ΥΠΕΘΟ παρουσιάζει η ΤτΕ εκτιμώντας ότι η μεγέθυνση θα είναι 2,3%. Αναφορικά με τους διεθνείς οργανισμούς, οι πιο πρόσφατες προβλέψεις (Μάιος 2024) του ΟΟΣΑ προβλέπουν μεγέθυνση της τάξης του 2,0%, ενώ οι εκτιμήσεις του Μαΐου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, καθώς και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προβλέπουν μεγέθυνση 2,3%. Λιγότερο αισιόδοξο το ΔΝΤ εκτιμά πως η ελληνική οικονομία θα έχει μεγέθυνση 2,0% κατά το 2024.