«Το ψηφιακό ευρώ θα δημιουργηθεί για να διατηρηθεί η ελευθερία των πολιτών να χρησιμοποιούν δημόσια μέσα πληρωμής»: Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που περνά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε πολιτικούς και πολίτες της ευρωζώνης, καθώς από τον Οκτώβριο έχει αρχίσει το στάδιο προετοιμασίας για την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ, που προορίζεται να αποτελέσει την απάντηση της Ευρώπης σε ιδιωτικά μέσα πληρωμών (π.χ. ψηφιακά νομίσματα μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών), αλλά και σε κρυπτονομίσματα, στον βαθμό που αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα πληρωμών.
Η δημιουργία του ψηφιακού ευρώ έχει δημιουργήσει ερωτήματα που αφορούν τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος (π.χ.: πώς θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι τράπεζες από μεγάλες εκροές καταθέσεων από τους ισολογισμούς τους στον ισολογισμό της ΕΚΤ, μέσω των πορτοφολιών του ψηφιακού ευρώ), αλλά και την ασφάλεια και την προστασία της ιδιωτικότητας των συναλλαγών (εσχάτως αναπτύσσονται θεωρίες συνωμοσίας για παρακολούθηση των συναλλαγών από την ΕΚΤ).
Σε όλα τα ερωτήματα που αφορούν το ψηφιακό ευρώ έδωσε απαντήσεις την περασμένη εβδομάδα το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, αρμόδιος για το ψηφιακό ευρώ, Πιέρο Τσιπολόνε, μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το πρώτο που ξεκαθάρισε ο κ. Τσιπολόνε είναι ότι θα υπάρχει απόλυτη ασφάλεια στις συναλλαγές προστασία στα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.
Όπως υπογράμμισε, το ψηφιακό ευρώ θα είναι ένα ευρωπαϊκό μέσο πληρωμής που θα μπορεί να χρησιμοποιείται δωρεάν για οποιαδήποτε ψηφιακή πληρωμή, οπουδήποτε στη ζώνη του ευρώ. Μαζί με τα μετρητά, ένα ψηφιακό ευρώ θα διατηρούσε την ελευθερία των Ευρωπαίων πολιτών να χρησιμοποιούν ένα δημόσιο μέσο πληρωμής, ενώ στόχος της ΕΚΤ είναι η δημιουργία ενός εγχειρίδιο κανόνων βάσει του οποίου θα γίνεται η κυκλοφορία του νομίσματος, το οποίο θα ισχύει σε όλες τις χώρες και κάθε Ευρωπαίος θα μπορεί να το χρησιμοποιεί σε όποιο κράτος-μέλος της ευρωζώνης βρίσκεται.
«Το εγχειρίδιο κανόνων θα καθορίσει ένα ενιαίο σύνολο κανόνων, προτύπων και διαδικασιών για το ψηφιακό ευρώ που θα διασφαλίζει την αρμονική εφαρμογή του. Αυτό θα εγγυάται, για παράδειγμα, ότι κάποιος από τη Φινλανδία θα μπορεί να πληρώνει με ψηφιακό ευρώ τόσο εύκολα και με τον ίδιο τρόπο στη Λισαβόνα όσο και στην πατρίδα του στο Ελσίνκι», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Όρια για τους ιδιώτες
Οι υπεύθυνοι σχεδιασμού του ψηφιακού νομίσματος έχουν φροντίσει ώστε να ισχύουν επιπρόσθετοι κανόνες για τη χρήση του και ως εκ τούτου να μην απειληθεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα από μια εκροή καταθέσεων.
Βάσει αυτών:
- Θα υπάρχουν όρια στο ποσό των ψηφιακών ευρώ που μπορούν να κατέχουν οι ιδιώτες. Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί του δημόσιου τομέα θα μπορούν να λαμβάνουν και να διεκπεραιώνουν πληρωμές σε ψηφιακό ευρώ, όμως δεν θα μπορούν να κατέχουν ψηφιακά ευρώ.
- Οι ψηφιακές τοποθετήσεις σε ευρώ δεν θα ανταμείβονται (θα είναι άτοκες) και, ως εκ τούτου, δεν θα ανταγωνίζονται τις τραπεζικές καταθέσεις.
- Οι χρήστες θα μπορούσαν να πληρώνουν με ψηφιακό ευρώ online χωρίς να «προπληρώνουν» το πορτοφόλι τους, συνδέοντας απρόσκοπτα τον ψηφιακό τους λογαριασμό σε ευρώ με έναν λογαριασμό πληρωμών στην τράπεζά τους. Αυτό θα τους προσέφερε την ευκολία να μπορούν να πραγματοποιούν και να λαμβάνουν πληρωμές στο διαδίκτυο, ακόμη και πάνω από τα ψηφιακά τους κεφάλαια σε ευρώ. Ωστόσο, εάν οι χρήστες ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τη λειτουργία εκτός σύνδεσης, θα έπρεπε να προπληρώσουν το πορτοφόλι τους εκτός σύνδεσης, με ανάλογο τρόπο με αυτόν που γίνεται στις προπληρωμένες πιστωτικές κάρτες.
Τα προσωπικά δεδομένα
Στόχος της ΕΚΤ είναι να υπάρχει απόλυτη ασφάλεια στις συναλλαγές και προστασία των δεδομένων των χρηστών, ενώ ήδη η ΕΚΤ βρίσκεται σε συνομιλίες με τις εταιρείες του ιδιωτικού τομέα που θα αναλάβουν να στήσουν τις υποδομές του ψηφιακού ευρώ.
Σύμφωνα με τον Τσιπολόνε ειδικά το θέμα των προσωπικών δεδομένων έχει «ασφαλιστεί» από κάθε πλευρά, ενώ τις λεπτομέρειες των συναλλαγών θα μοιράζονται μόνο οι συναλλασσόμενοι.
Το Ευρωσύστημα θα καταγράφει ανώνυμα στοιχεία για τις συναλλαγές, χωρίς να κρατά τα δεδομένα των χρηστών. Οι χρήστες του ψηφιακού ευρώ θα διατηρούν τον έλεγχο του τρόπου με τον οποίο τα δεδομένα τους χρησιμοποιούνται από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών, οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση σε αυτά -όπως συμβαίνει και τώρα- για την πρόληψη παράνομων δραστηριοτήτων, όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, καθώς και για την εκπλήρωση των συμβατικών τους υποχρεώσεων έναντι των πελατών, ενώ θα πρέπει να τηρούν όλους τους ισχύοντες κανονισμούς για την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Παράλληλα η ΕΚΤ στοχεύει να εφαρμόσει τα πλέον σύγχρονα μέτρα ασφάλειας με έμφαση σε αυτό του προσωπικού απορρήτου, ενώ ανεξάρτητες αρχές προστασίας δεδομένων θα επιβλέπουν τη συμμόρφωση με τους κανόνες και τους κανονισμούς της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων.