Χρονιά σταθμός θα είναι το 2024 για τα μεγάλα έργα υποδομών της παλιάς φουρνιάς που μετά από εμπόδια και παλινωδίες ετών πλησιάζουν στον τερματισμό. Η χρονιά που ξεκινά δυναμικά, με την «κορδέλα» ως το τέλος του μήνα στην Αμβρακία Οδό, κλείνει εκκρεμότητες δεκαετιών για μεγάλα οδικά έργα αφήνοντας πια το προσκήνιο τα έργα νέας γενιάς. Ο χρόνος μετρά αντίστροφα ως τον Νοέμβριο και για το πιο εμβληματικό έργο της κατηγορίας, που αποτέλεσε δυστυχώς σύντομο ανέκδοτο τα προηγούμενα χρόνια, και δεν είναι άλλο από το μετρό Θεσσαλονίκης.
Οι περιπέτειες βεβαίως των οδικών αξόνων της γενιάς της κρίσης δεν υστερούν σε τίποτα. Χαρακτηριστική είναι η πορεία του άξονα Άκτιο – Αμβρακία, που ξεκίνησε το 2010, με τέσσερις εργολαβίες 142 εκατ. ευρώ, ναυάγησε, για να σωθούν οι πόροι πήγε σε διαγωνισμό το 2017 για εργολαβία-«σκούπα», ύψους 160 εκατ. ευρώ, αλλά κόλλησε στα δικαστήρια. Τρία χρόνια μετά, το έργο ανέλαβε η ΜΕΤΚΑ (Όμιλος Μυτιληναίου) που θα το παραδώσει ως το τέλος του μήνα, 14 χρόνια σχεδόν από την πρώτη εκκίνηση. Μέχρι σήμερα, έχουν παραδοθεί τα 17 χλμ. της παράκαμψης Αμφιλοχίας από τα συνολικά 49 χλμ. του άξονα.
Ορόσημο το καλοκαίρι
Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους θα γίνει η αρχή και για τον Ε65, καθώς αναμένεται η ολοκλήρωση από την ΤΕΡΝΑ του Νότιου τμήματος, από τη Λαμία ως την Ξυνιάδα, προϋπολογισμού 332 εκατ. ευρώ. Σήμερα, η πρόοδος κατασκευής έχει φτάσει στο 98% για τα 32,5 χλμ. του τμήματος που θα φέρει πιο κοντά την Αθήνα με τα Τρίκαλα και την Καρδίτσα, και θα μειώσει κατά 40 λεπτά το ταξίδι Αθήνα-Ευρυτανία.
Αντίστοιχα, στο βόρειο τμήμα του έργου, που θα ολοκληρώσει τα συνολικά 181,5 χλμ. του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, η πρόοδος βρίσκεται στο 39,81%. Ήταν το τελευταίο τμήμα του έργου που ξεμπλόκαρε με τις ευλογίες της Κομισιόν. Κι αυτό γιατί μέσα στην κρίση, το 2013, τόσο το βόρειο όσο και το νότιο τμήμα του Ε65 χαρακτηρίσθηκαν ως «αναβαλλόμενα» κι έπρεπε να εγκριθεί μέσα από επίπονες διαπραγματεύσεις η εκ νέου ένταξή τους στην παραχώρηση.
Ειδικότερα, στο βόρειο τμήμα, Τρίκαλα - Εγνατία, προϋπολογισμού 442,1 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχουν κατασκευαστεί ήδη αντιπλημμυρικά έργα, δίκτυο ομβρίων, χωματουργικά και μικρά τεχνικά. Η μεγαλύτερη πρόοδος έχει συντελεστεί στις σήραγγες(76,51%) και τις γέφυρες (61,9%). Μέσα στη χρονιά, εκτιμάται πως θα παραδοθούν μάλιστα τα 24 πρώτα χλμ. από Τρίκαλα ως Καλαμπάκα.
Εντός χρονοδιαγράμματος το Πάτρα - Πύργος
Η συμφωνία με την Ολυμπία Οδό για την επανένωση του τμήματος Πατρών – Πύργου με την υπόλοιπη παραχώρηση, από την οποία είχε αποκοπεί το 2013 στο πλαίσιο της αναθεώρησης των συμβάσεων, έβαλε και πάλι το έργο σε τροχιά υλοποίησης. Ο σχεδιασμός του 2017 που προέβλεπε κατάτμηση σε 8 ξεχωριστές εργολαβίες καρκινοβατούσε ως το 2020, οπότε τέσσερις εργολαβίες ακυρώθηκαν, σε μία ο εργολάβος κηρύχθηκε έκπτωτος ενώ στις υπόλοιπες τρεις δεν υπήρχε καν ανάδοχος.
Σήμερα, το έργο που κατασκευάζεται από τις ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ και ΤΕΡΝΑ, κάθε μία εκ των οποίων τρέχει από ένα εργοτάξιο, βρίσκεται στο 30% της προόδου. Η κατασκευή του νέου άξονα μήκους 75 χλμ. ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2022 και κυλά βάσει χρονοδιαγράμματος με ορίζοντα το πρώτο εξάμηνο του 2025. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, που σήμερα θα επισκεφθεί τα εργοτάξια της Πατρών – Πύργου, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού, άφησε παράθυρο για την ολοκλήρωση τμημάτων του έργου και μέσα στο 2024.
Οι εκκρεμότητες στη Θεσσαλονίκη
Στο μετρό Θεσσαλονίκης οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ, μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς της ΑΚΤΩΡ από τον Όμιλο Intrakat, με στόχο το πολυσυζητημένο έργο να παραδοθεί στο Δημόσιο τον ερχόμενο Νοέμβριο. Χθες, μάλιστα, έγινε και η πρώτη πλήρης διαδρομή με συρμό από το Αμαξοστάσιο ως και τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, διασχίζοντας και τα 9,6 χλμ. της βασικής γραμμής, με επιβάτες τον υφυπουργό Υποδομών, Νίκο Ταχιάο, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ελληνικό Μετρό, Νικόλαο Κουρέτα και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΑΚΤΩΡ, Αλέξανδρο Εξάρχου.
Οι περισσότερες εργασίες βρίσκονται στην τελική ευθεία, ακόμα και στον σταθμό «Βενιζέλου» η κατασκευή του οποίου μετά από πολύχρονους πολιτικούς διαξιφισμούς και δικαστικά εμπόδια ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2021. Ειδικότερα, ολοκληρώνονται οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες των σταθμών, που θα αποπερατωθούν με την ολοκλήρωση των ηλεκτρομηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων.
Ήδη στους ανατολικούς σταθμούς του έργου γίνονται δοκιμές των Η/Μ συστημάτων και θα συνεχιστούν στους δυτικούς. Θα ακολουθήσουν οι συνδυασμένες δυναμικές δοκιμές των Η/Μ με παρουσία και κίνηση των συρμών και στις δύο σήραγγες και έλεγχο από το αυτόματο σύστημα ελέγχου του συνόλου του συστήματος.
Στον σταθμό «Βενιζέλου», συνεχίζονται οι εργασίες σκυροδεμάτων στην βόρεια και νότια είσοδο, ενώ βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι εργασίες αρχιτεκτονικών τελειωμάτων και Η/Μ εγκαταστάσεων. Τα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν αποσπασθεί και αναμένεται ως τον Μάιο του 2024η πλήρης συντήρηση και ανάδειξή τους.
Οι αυτόματες θύρες έχουν εγκατασταθεί στις αποβάθρες των σταθμών και οι δοκιμές τους έχουν ολοκληρωθεί. Πρόκειται για το πρώτο σύστημα μετρό στην Ελλάδα που θα έχει συρμούς χωρίς οδηγό, αλλά και θύρες ασφαλείας στις αποβάθρες που θα ανοίγουν για την επιβίβαση και αποβίβαση από τους συρμούς.
Η επέκταση προς Καλαμαριά, μήκους 4,78 χλμ., με πέντε σταθμούς αναμένεται να παραδοθεί το καλοκαίρι του 2025, ώστε να λειτουργήσει και να διασυνδεθεί λειτουργικά με την κύρια γραμμή.