Δυσανάλογη ήταν η επίπτωση της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων στις γυναίκες, καθώς βρέθηκαν να κουβαλάνε στις πλάτες τους όλες τις επιπλέον ώρες εργασίας για τις δουλειές του σπιτιού και την φροντίδα του σπιτιού εν μέσω του lockdown και των γενικότερων περιορισμών λόγω της πανδημίας, ενώ παράλληλα καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά απολύσεων και κατά εκατομμύρια βρίσκονται στα πρόθυρα της φτώχειας. Και στην Ελλάδα, έρευνα έδειξε ότι το 65,7% θεωρούν ότι οι γυναίκες είναι οι πρώτες που μειώνουν τις ώρες εργασίας τους για να φροντίσουν την οικογένειά τους με αρνητικές επιπτώσεις στην επαγγελματική τους πορεία.
Μπορεί η πλειοψηφία αντρών και γυναικών να κλείστηκε στο σπίτι όπου έπρεπε να εργάζονται, να ασχολούνται με τις καθημερινές δραστηριότητές του σπιτιού και τα παιδιά τους, αλλά φαίνεται πως η μη αμειβόμενη εργασία – η διαχείριση δηλαδή των δουλειών του σπιτιού και των παιδιών έπεσε και πάλι στις πλάτες των γυναικών.
Έκθεση του ΟΗΕ δείχνει ότι η πανδημία διεύρυνε το χάσμα ανάμεσα στα φύλα ενισχύοντας παραδοσιακούς κανόνες που αφορούν την κοινωνική και προσωπική μας συμπεριφορά. Η έκθεση αναλύει δεδομένα από 38 χώρες σε όλο τον κόσμο και αποκαλύπτει ό,τι εκτός της επιστροφής σε πλέον πατριαρχικές δομές οι γυναίκες επλήγησαν σκληρότερα και οικονομικά από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Σύμφωνα με άρθρο του World Economic Forum και πριν από την πανδημία, οι γυναίκες ξόδευαν κατά μέσο όρο τρεις φορές περισσότερες ώρες από τους άνδρες για οικιακές δουλειές, φροντίδα παιδιών και ευάλωτων ή ηλικιωμένων μελών της οικογένειας. Οι γενικευμένοι περιορισμοί στην καθημερινή ζωή, το κλείσιμο των σχολείων και των επιχειρήσεων και η μεγάλη αύξηση της τηλεργασίας έχουν πολλές οικιακές εργασίες πιο χρονοβόρες και επίπονες. Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες έχουν αναφέρει αύξηση του φόρτου εργασίας τους σε σχεδόν κάθε πτυχή της οικιακής ζωής. Το ένα τρίτο των γυναικών απάντησαν ότι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο μαγειρεύοντας και φροντίζοντας το νοικοκυριό εν μέσω της πανδημίας, όταν αντίστοιχα την ίδια απάντηση δίνει το ένα πέμπτο των ανδρών. Το 50% μάλιστα των αντρών που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησε ότι δεν ασχολούνται καθόλου με τις οικιακές εργασίες.
Παρόμοια εικόνα εμφανίζεται όταν εξετάζουμε τη φροντίδα των παιδιών. Η έρευνα για τις γυναίκες του ΟΗΕ που διεξήχθη από την Ipsos σε 16 χώρες έδειξε ότι πριν από την πανδημία οι γυναίκες περνούσαν κατά μέσο όρο 26 ώρες την εβδομάδα φροντίζοντας τα παιδιά, σε σύγκριση με 20 ώρες την εβδομάδα για τους άνδρες. Αυτό έχει πλέον αυξηθεί κατά 5,2 ώρες για τις γυναίκες και μόλις 3,5 ώρες για τους άνδρες. Ως αποτέλεσμα, η μέση γυναίκα ξοδεύει τώρα σχεδόν το αντίστοιχο μιας εργασίας πλήρους απασχόλησης κάνοντας μη αμειβόμενη φροντίδα παιδιών - μια πλήρη εργάσιμη ημέρα την εβδομάδα περισσότερο από τον μέσο άνδρα. Οι διαφορές αυτές ανάμεσα στα φύλα εμφανίζονται πιο έντονες σε λιγότερο εύπορες χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Ασίας και της Αφρικής, σε σύγκριση με τις πλουσιότερες χώρες.
Έγινε αναστροφή της προόδου;
Ήδη περισσότερες από 28 εκατ. γυναίκες άνω των 25 ετών εκτιμάται ότι έχουν εγκαταλείψει την αγορά εργασίας συνολικά σε 55 χώρες με υψηλό και μεσαίο εισόδημα τον τελευταίο χρόνο, σε σύγκριση με 24 εκατομμύρια άνδρες. Δεδομένου ότι οι γυναίκες ήταν ήδη λιγότερο πιθανό να βρίσκονται στο εργατικό δυναμικό, αυτό αποτελεί σοβαρή απειλή για την οικονομική κατάσταση μεγάλου αριθμού γυναικών. Σε παγκόσμια κλίμακα, εκτιμάται ότι η πανδημία θα ωθήσει περαιτέρω 47 εκατ. γυναίκες και κορίτσια σε ακραία φτώχεια έως το 2021.
Σύμφωνα με το World Economic Forum, παρά τις σαφείς ενδείξεις ότι οι γυναίκες υποφέρουν δυσανάλογα οικονομικά από τις επιπτώσεις της πανδημίας, η συντριπτική πλειονότητα των μέτρων που έχουν θεσπιστεί από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής δεν κάνουν τίποτα για την αντιμετώπιση του αυξημένου φόρτου για τις γυναίκες.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες αξιοσημείωτες εξαιρέσεις: αύξηση του μηνιαίου επιδόματος τέκνου στην Αργεντινή, επέκταση των προγραμμάτων γονικής άδειας επί πληρωμή σε Ιταλία και Βέλγιο και παροχή πρόσθετης υποστήριξης για τη φροντίδα των παιδιών είτε διατηρώντας τα βρεφονηπιακά και ανοιχτά βρεφονηπιακά κέντρα (όπως στην Αυστραλία) ή αποζημιώνοντας τους γονείς που επηρεάζονται από το κλείσιμο (όπως στη Γερμανία και τη Νότια Κορέα).
Όπως σχολιάζει στο άρθρο του WEF, ίσως το μεγαλύτερο βήμα θα ήταν απλώς η αναγνώριση της αξίας της μη αμειβόμενης οικιακής και φροντίδας που πραγματοποιούν γυναίκες. Και για να έχουμε μία εικόνα του μεγέθους της παρεχόμενης υπηρεσίας, πρόκειται για 16 δισ. ώρες που δαπανώνται για μη αμειβόμενη φροντίδα κάθε μέρα και εάν πληρώνονταν με δίκαιο συντελεστή θα αντιπροσώπευαν σχεδόν το ένα δέκατο της συνολικής οικονομικής παραγωγής του κόσμου.
Η ελληνική εργασιακή πραγματικότητα
Όπως έγραφε το Βusiness Daily, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Vodafone, σε συνεργασία με το Women On Top οι γυναίκες πλήττονται δυσανάλογα από τις οικονομικές και επαγγελματικές επιπτώσεις της πανδημίας, με σχεδόν μία στις δύο γυναίκες να αναφέρουν ότι σε αυτές τις συνθήκες εκείνες είναι που απολύονται πρώτες, τίθενται σε διαθεσιμότητα ή δεν προσλαμβάνονται λόγω των ευθυνών φροντίδας που αναλαμβάνουν στο σπίτι, ενώ το 65,7% θεωρούν ότι οι γυναίκες είναι οι πρώτες που μειώνουν τις ώρες εργασίας τους για να φροντίσουν την οικογένειά τους με αρνητικές επιπτώσεις στην επαγγελματική τους πορεία.
Το 63% των γυναικών που συμμετείχαν αναφέρουν ότι προβλέπουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις, για την είσοδό τους στην αγορά εργασίας, την επαγγελματική και μισθολογική τους εξέλιξη και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους στα επόμενα 5 χρόνια.
Ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών αναφέρονται σε αδυναμία συγκέντρωσης, παρεμβολές από άλλα μέλη της οικογένειας και μοναξιά, ως αιτίες που τις εμποδίζουν να παραμείνουν παραγωγικές.
- Το 22,3% των γυναικών δηλώνουν ότι η εμπειρία της τηλεργασίας έχει επηρεάσει αρνητικά την παραγωγικότητα και τα επίπεδα άγχους τους
- Οι εργαζόμενες μητέρες αναφέρουν σε μεγαλύτερο ποσοστό τη δυσκολία τους στο συνδυασμό της εξ αποστάσεως εργασίας με τις ευθύνες που προκύπτουν από τη φροντίδα της οικογένειάς τους
- Μόλις το 21,9% των γυναικών αναφέρουν ότι η εξ αποστάσεως εργασία ήταν μια θετική εξέλιξη για αυτές
Ανάγκη υποστήριξης από τις επιχειρήσεις
Οι γυναίκες αναφέρουν ότι χρειάζονται υποστήριξη από τις επιχειρήσεις σε επίπεδο υιοθέτησης πολιτικών, δεξιοτήτων και εργαλείων, για να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της δουλειάς τους:
- Το 13,6% των γυναικών υποστηρίζουν ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν από το σπίτι, ενώ το 21% αναφέρουν ότι δεν υπάρχει επαρκής τεχνική υποστήριξη από τις εταιρείες τους στην εξ αποστάσεως εργασία ή ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω του ότι οι προϊστάμενοί/ές τους δεν διαθέτουν εμπειρία στη διαχείριση απομακρυσμένων ομάδων
- Το 41,7% δηλώνουν πως υπάρχει ανάγκη για παροχές που σχετίζονται με τη σωματική ή/και ψυχική υγεία, ενώ το 30,2% θεωρούν σημαντική τη δημιουργία ενδοεταιρικών δικτύων και προγραμμάτων αλληλοϋποστήριξης και ενδυνάμωσης
- Το 26,4% αναφέρουν ότι χρήζουν εταιρικής υποστήριξης για τη φροντίδα των παιδιών και άλλων εξαρτώμενων μελών της οικογένειάς τους
- Το 31,4% υποδεικνύουν ως ανάγκη τη μεγαλύτερη ευελιξία στον τόπο και το χρόνο της δουλειάς τους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
