- Από την εποχή των φιλελεύθερων Βικτωριανών κεφαλαιούχων μέχρι τις μέρες μας οι μέτοχοι των εταιρειών παλεύουν με μια μεγάλη ανησυχία: αν τα έμμισθα διευθυντικά στελέχη θα είναι άξια εμπιστοσύνης υπηρετώντας τα συμφέροντα των μετόχων. Πρόκειται για το γνωστό, και δισεπίλυτο, πρόβλημα του εντολέα - εντολοδόχου: όταν ένα πρόσωπο, ο εντολοδόχος – ας πούμε ο CEO μιας εταιρείας- έχει εξουσιοδοτηθεί να λαμβάνει αποφάσεις για λογαριασμό ενός άλλου προσώπου, του εντολέα - μετόχου. Το πρόβλημα είναι στο κατά πόσο ο εντολοδόχος ενεργεί περισσότερο για το προσωπικό του συμφέρον και όχι προς αυτό του εντολέα του, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις που λαμβάνει να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο δεύτερο.
- Πρόκειται για πρόβλημα που στοιχειώνει την ιστορία του θεσμού της εταιρείας, από την εποχή των κλωστηρίων του Λάνκασιρ μέχρι την Enron και τις startup της Καλιφόρνιας, με τους μετόχους να προσπαθούν να βρουν διαρκώς νέους τρόπους για να εξασφαλίσουν ότι τα συμφέροντα των διευθυντικών στελεχών θα ευθυγραμμιστούν με τα δικά τους και τα διευθυντικά στελέχη να επιδιώκουν με όλο και πιο επιδέξιους χειρισμούς να ξεφύγουν από τη δέσμευση.
- Στην Ελλάδα βέβαια, που έχουμε ακόμα πολύ δρόμο για να φτάσουμε σε κάποια αξιοπρεπή επίπεδα εταιρικής διακυβέρνησης, όχι μόνο δεν χρειάζονται επιδέξιοι χειρισμοί για να αποφύγουν ορισμένα διευθυντικά στελέχη τη δέσμευσή τους αλλά το διαφημίζουν κιόλας! Δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά πώς CEO εταιρειών, την ώρα που διαπραγματεύονται μεγάλα deal πώλησης περιουσιακών στοιχείων εκατομμυρίων των εταιριών που διαχειρίζονται, διαδίδουν αριστερά και δεξιά ότι είναι τόσο καλά στελέχη που πιθανότατα θα συνεχίσουν την καριέρα τους σε διευθυντική θέση εταιρειών του αγοραστή!
- Ορισμένες δυσάρεστες αλήθειες για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας υπενθύμισε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, σε άρθρο του στην Καθημερινή για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Σχολιάζοντας τον πρώτο στόχο του Σχεδίου, την πράσινη μετάβαση, σημειώνει ότι πράγματι αποτελεί σημαντικό θέμα, ωστόσο, «σε μια χώρα με ιδιαίτερα χαμηλή παραγωγικότητα και χρέη υψηλότερα από το Προϊόν που παράγει το πιο σημαντικό είναι ο πολλαπλασιασμός επενδύσεων, η θεαματική αύξηση της παραγωγής, η σημαντική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου». «Ο όρος πράσινη μετάβαση χρησιμοποιείται για λόγους εντυπώσεων»…«Δεν ανταποκρίνεται στα κύρια, πιεστικά και δυσεπίλυτα προβλήματα της χώρας και την εξαιρετικά αρνητική κατάσταση της οικονομίας της».
- Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη προτεραιότητα του Σχεδίου, την ψηφιακή μετάβαση, ο κ. Σημίτης επίσης υπογραμμίζει ότι ο όρος χρησιμοποιείται επίσης για λόγους εντυπώσεων: «Θέλει να συγκαλύψει την τεχνολογική της καθυστέρηση και τις άμεσες ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπισθούν και σχετίζονται με την γενικότερη βελτίωση των τεχνολογικών της δυνατοτήτων. Η ψηφιακή μετάβαση είναι μέρος της προσπάθειας αυτής αφού προϋποθέτει γνώσεις, εμπειρίες και ικανότητες που σε μεγάλο βαθμό ακόμη λείπουν και είναι ανάγκη να αποκτηθούν. Ας μη λησμονούμε ότι στα μηχανήματα τεχνολογίας και ψηφιοποίησης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας η Ελλάδα είναι καταναλωτής και όχι παραγωγός».
- Δεν προκάλεσε έκπληξη, για όσους γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις, το γεγονός ότι μεταξύ αυτών που υπέγραφαν το αίτημα για την σύγκληση έκτακτης Γενικής Συνέλευσης της Ελλάκτωρ ήταν ο Χρήστος Παναγιωτόπουλος. Εδώ και πολύ καιρό υποβόσκει μια κόντρα μεταξύ του κ. Παναγιωτόπουλου και της διοίκησης της Ελλάκτωρ λόγω της Reds, της οποίας είναι μέτοχος με περίπου 10%. Φαίνεται ότι η διοίκηση της Ελλάκτωρ επιχείρησε αρκετές φορές να αξιοποιήσει την Reds, πουλώντας τη σε τρίτο, για να ενισχύσει τον ισολογισμό της, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του κ. Παναγιωτόπουλου.
- Όλα έδειχναν ότι η συνεδρίαση της περασμένης Παρασκευής θα ήταν μια ήσυχη συνεδρίαση με την αγορά να κινείται σταθεροποιητικά χωνεύοντας τα (πολύ) μεγάλα κέρδη των προηγούμενων ημερών. Αυτά μέχρι τις 15.00, γιατί από εκείνη την ώρα και μετά μεγάλες εντολές αγοράς, με τις μετοχές των τραπεζών να είναι στο επίκεντρο, σάρωσαν τα πάντα, οδηγώντας το Γενικό Δείκτη σε νέο άλμα προς μεγάλη απογοήτευση όλων αυτών που ήλπιζαν σε ένα γύρισμα για να τοποθετηθούν.
- Σημειώνω ότι αυτή την εβδομάδα συνεδριάζει η ΕΚΤ, όπου θα ληφθούν αποφάσεις για το νέο πρόγραμμα στήριξης της ρευστότητας, ενώ και στις ΗΠΑ εντείνονται οι διαβουλεύσεις για το νέο πρόγραμμα δημοσιονομικής στήριξης.
Το πρόβλημα του εντολέα – εντολοδόχου, οι δυσάρεστες αλήθειες Σημίτη και η Ελλάκτωρ
Ο CEO που διαπραγματεύεται μεγάλα deal και διαδίδει ότι θα εργαστεί σε εταιρεία του αγοραστή, οι παρατηρήσεις Σημίτη για πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και ο δυσαρεστημένος μέτοχος της Reds.