Ραγδαία στροφή προς τις ηλεκτρονικές αγορές έκαναν οι Έλληνες το 2021, με την πανδημία να επιταχύνει τον μετασχηματισμό της συναλλακτικής συμπεριφοράς που ήταν λίγο έως πολύ προδιαγεγραμμένος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 69% των Ελλήνων πραγματοποίησαν τουλάχιστον μια αγορά μέσω internet το 2021, έναντι 59% έναν χρόνο νωρίτερα. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 74%, γεγονός που σημαίνει ότι η ψαλίδα μεταξύ Ελλήνων και Ευρωπαίων καταναλωτών έχει μειωθεί στις πέντε ποσοστιαίες μονάδες έναντι 19 μονάδων το 2014.
Ταυτόχρονα, το κινητό αντικαθιστά το πορτοφόλι, αφού ό,τι χρειάζεται κανείς στην καθημερινότητά του αποκτά πλέον ψηφιακή μορφή. Οι χρεωστικές κάρτες περνούν στα ψηφιακά πορτοφόλια, το πιστοποιητικό εμβολιασμού και ταυτοποίησης στην ειδική εφαρμογή του gov.gr και, σύντομα, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, θα ψηφιοποιηθούν επίσης η ταυτότητα και το δίπλωμα οδήγησης. Δεν αργεί, επομένως, η στιγμή που το πορτοφόλι θα αποτελεί παρελθόν -τουλάχιστον στη φυσική μορφή του.
Προβληματισμό προκαλεί, ωστόσο, ότι μέσα σε αυτό το ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η εμπειρία των ηλεκτρονικών αγορών παραμένει δαιδαλώδης. Αρκεί να επιχειρήσει κανείς να κάνει κάποια αγορά σε ηλεκτρονικό κατάστημα, να αγοράσει αεροπορικά εισιτήρια ή εισιτήρια σε σινεμά/θέατρο. Ο καταναλωτής καλείται να πληκτρολογήσει την κάρτα του (16 ψηφία + ημερομηνία λήξης + τριψήφιο κωδικό CVV). Ακολουθεί η ταυτοποίηση χρήστη με δύο από τα τέσσερα ψηφία pin της κάρτας και, τέλος, ο εξαψήφιος αριθμός που στέλνει η τράπεζα με sms στον χρήστη. Η ταυτοποίηση τριών βημάτων (3-step authentication) είναι πλέον υποχρεωτική για συναλλαγές στο internet σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Το ερώτημα είναι, αφού η φορητή συσκευή (κινητό ή tablet) ταυτοποιεί τον χρήστη με κωδικό ή, ακόμα καλύτερα, με βιομετρικά στοιχεία (δακτυλικό αποτύπωμα/αναγνώριση προσώπου), για ποιον λόγο οι καταναλωτές να υποβάλλονται σε αυτή την ταλαιπωρία κάθε φορά που θέλουν να κάνουν μια ηλεκτρονική πληρωμή; Τα smartphones δίνουν τη δυνατότητα, για παράδειγμα, στον χρήστη να αποθηκεύει κωδικούς πρόσβασης που συμπληρώνονται αυτόματα μόλις ταυτοποιηθεί ο χρήστης. Γιατί, λοιπόν, να έχει κανείς πρόσβαση στα φορολογικά του δεδομένα στο taxisnet.gr και να μην μπορεί να κάνει το ίδιο για μια αγορά εισιτηρίου;
Τι προσφέρουν τα ψηφιακά πορτοφόλια
Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνουν τα ψηφιακά πορτοφόλια. Μέσω του Apple Pay και του Google Pay, οι χρήστες αποθηκεύουν τις κάρτες των τραπεζών σε μια ενιαία εφαρμογή. Για αγορές στο κατάστημα μέσω POS, ο καταναλωτής δεν χρειάζεται να έχει μαζί του τα πλαστικά σώματα των καρτών, αρκεί μόνο το κινητό ή το smart phone του. Για αγορές στο internet, επίσης δεν χρειάζεται να έχει μαζί του κάρτα σε φυσική μορφή ούτε να καταχωρεί κάθε φορά τα 16 ψηφία της. Εκτός από τα πορτοφόλια της Apple και Google, που χρησιμοποιούνται αντίστοιχα σε συσκευές iOS και Android, και οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει τα δικά τους wallets -τα οποία όμως περιορίζονται στις δικές τους κάρτες γεγονός που τα καθιστά λιγότερο εύχρηστα.
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι κάποιος θέλει να παραγγείλει φαγητό από το κινητό του. Τι πιο εύχρηστο από το να επιλέξει «πληρωμή με Apple Pay/Google Pay», χωρίς να χρειάζεται να περάσει κανένα άλλο στοιχείο; Με το πάτημα ενός κουμπιού, η πληρωμή πραγματοποιείται και η παραγγελία υποβάλλεται στον έμπορο. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι γιατί τα ηλεκτρονικά καταστήματα στην Ελλάδα δεν προσφέρουν αυτές τις επιλογές πληρωμής. Ειδικά για το Apple Pay, μόλις 10 έμποροι το έχουν ενσωματώσει στο app τους. Το Google Pay εμφανίζεται πιο συχνά ως επιλογή πληρωμής, αλλά και πάλι η χρήση του στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά περιορισμένη.
Τι δείχνουν τα στοιχεία των τραπεζών
Ραγδαία διείσδυση των wallets στη συναλλακτική συμπεριφορά των Ελλήνων δείχνουν τα στοιχεία των τραπεζών. Αρχικά οι συστημικές τράπεζες, όπως και η Viva Wallet, δημιούργησαν τα δικά τους ψηφιακά πορτοφόλια, όπου οι πελάτες τους μπορούσαν να περάσουν τις δικές τους κάρτες σε ψηφιακή μορφή. Η λύση αυτή, όταν προκρίθηκε, διευκόλυνε σημαντικά τους χρήστες, με αποτέλεσμα να έχουν εγγραφεί στο wallet κάθε τράπεζας πάνω από 150.000 χρήστες. Παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη λύση αποκλείει τα οφέλη της διαλειτουργικότητας. Αυτός είναι και ο λόγος που σταδιακά επικρατούν τα wallets της Apple και της Google.
Για τους χρήστες συσκευών iOs (iphones), το Apple Pay είναι μονόδρομος, γεγονός που οδήγησε σταδιακά και τις τέσσερις συστημικές τράπεζες (Eurobank, Alpha Bank, Εθνική και Πειραιώς), όπως και τη Viva, να το υιοθετήσουν. Για την ανταπόκριση στο Apple Wallet, οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους:
- Η Alpha Bank είναι η πρώτη που παρείχε τη δυνατότητα αυτή στους πελάτες της το καλοκαίρι του 2020. Τα downloads έχουν ήδη ξεπεράσει τα 100.000 και στελέχη της τράπεζας κάνουν λόγο για «ιδιαίτερα ικανοποιητική χρήση» του Apple Pay -ιδίως από τους χρήστες των mobile apps.
- Στη Eurobank, τουλάχιστον 150.000 κάρτες έχουν «περάσει» στο Apple Pay. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τράπεζας, μετά την πρώτη συναλλαγή παρατηρείται αύξηση 38% στη συνολική χρήση του wallet, γεγονός που σημαίνει ότι το προτιμούν έναντι της πλαστικής κάρτας. Το 12% μάλιστα των χρηστών αυτών βάζει οριστικά την κάρτα «στο συρτάρι» εντός 3-5 μηνών.
- Η Εθνική Τράπεζα εισήγαγε το Apple Pay πριν λίγους μήνες και ήδη τα στοιχεία μιλούν για «εντυπωσιακή υποδοχή», αφού κάθε μήνα εγγράφονται περίπου 50.000 χρήστες. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι το γεγονός ότι το 25% περίπου των χρηστών χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό το wallet.
- Θετική υποδοχή έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, και το Apple Pay για τους πελάτες της Τράπεζας Πειραιώς. Σημειώνεται ότι η υπηρεσία που άρχισε να προσφέρεται από την τράπεζα από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2021.
Για το Google Pay η εικόνα είναι διαφορετική, αφού μόνο η Eurobank και η Alpha Bank το έχουν συμπεριλάβει στις λύσεις που παρέχουν στους πελάτες τους -όπου καταγράφονται ήδη αρκετές δεκάδες χιλιάδες χρήστες. Σύμφωνα με πληροφορίες του «BD», εντός των επόμενων μηνών αναμένεται να λανσάρει το πορτοφόλι της Google και η Εθνική Τράπεζα, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει την υλοποίηση. Η τάση που ισχύει πάντως διεθνώς είναι τα πορτοφόλια Google/Apple να επικρατούν των λύσεων που προσφέρει χωριστά κάθε τράπεζα, χάρη στη διαλειτουργικότητα αλλά και τα ισχυρά brand name τους -άλλη μια ένδειξη ότι οδεύουμε προς την παγκοσμιοποίηση των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
