Αλλαγές σχεδίων και αναπροσαρμογές για άλλη μια φορά στην ανάπτυξη των εμπορικών πάρκων θα φέρει η εμπειρία από την πανδημία του κορονοϊου, η οποία έπληξε σημαντικά τον χώρο αυτό, που συμπεριλαμβάνει όλες εκείνες τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που επλήγησαν περισσότερο λόγω του lockdown και σίγουρα θα είναι εκείνες που θα χρειαστεί να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους σε νέα δεδομένα.
Εμπορικά καταστήματα, χώροι εστίασης και ψυχαγωγίας αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των εμπορικών κέντρων και υπέστησαν τη μεγαλύτερη καθίζηση, καθώς σε μια περίοδο που παραδοσιακά οι πωλήσεις ανεβαίνουν, οδηγήθηκαν σε λουκέτο. Όχι μόνο αυτό, αλλά τα εμπορικά κέντρα δεν περιλαμβάνονται στο πρώτο «κύμα» χαλάρωσης των περιορισμών από τις 4 Μαϊου, αλλά προβλέπεται ότι θα ανοίξουν αργότερα από τα μικρά εμπορικά καταστήματα.
Ο αντίκτυπος είναι μεγάλος και για τις διαχειρίστριες εταιρείες αυτών των πάρκων, οι οποίες έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια για τη δημιουργία τους και όχι μόνο αυτά δεν λειτούργησαν για περίπου δύο μήνες αλλά υποχρεώνονται και σε μείωση των μισθωμάτων για αυτό το διάστημα, μείωση που πολλοί εκφράζουν τον φόβο ότι μπορεί να ζητηθεί από τις εμπορικές αλυσίδες να διατηρηθεί και μετά το τέλος της καραντίνας, αν όχι στο ποσοστό 40% που ίσχυσε προσωρινά, πάντως σε αρκετά υψηλό ποσοστό.
Οι διαχειρίστριες εταιρείες όμως δεν αντλούν έσοδα μόνο από τα ενοίκια αλλά σε κάποιες περιπτώσεις έχουν και ποσοστό επί του τζίρου των καταστημάτων, ενώ είναι υπεύθυνες και για την συντήρηση και την καθαριότητα των εγκαταστάσεων, εισπράττοντας ένα μηνιαίο αντίτιμο από τους μισθωτές, ενσωματωμένο στο ενοίκιο. Ειδικά, τα δύο τελευταία σκέλη εσόδων έχουν πλέον μηδενιστεί.
Πολλές από αυτές δε, είχαν το τελευταίο διάστημα δημοσιοποιήσει τα σχέδια τους για επέκταση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ή για τη δημιουργία νέων χώρων στους οποίους μάλιστα επρόκειτο να δώσουν έμφαση σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως σινεμά, χώρους οικογενειακής αναψυχής, παιδότοπους κ.α.
Αυτό που διαπιστώνεται σε αυτή την φάση, παρότι οι σχεδιασμοί δεν έχουν οριστικοποιηθεί, είναι ότι οι περισσότερες εταιρείες έχουν διαφοροποιήσει τα πλάνα τους, καθώς σχεδόν καμία δεν επιλέγει τη δημιουργία ενός παραδοσιακού εμπορικού κέντρου, δηλαδή μιας κατασκευής που θα συγκεντρώνει δεκάδες καταστήματα, εστιατόρια και πιθανώς και κινηματογράφους.
Αντιθέτως, προτιμούν αναπτύξεις μεικτής χρήσης, που θα συνδυάζουν και άλλες λειτουργίες, κάτι που τους επιτρέπει να περιορίσουν το επενδυτικό τους ρίσκο, σε περίπτωση που το εμπόριο δεν λειτουργήσει όσο αποδοτικά χρειάζεται για να είναι βιώσιμη η επένδυση.
Στη συγκεκριμένη όμως συγκυρία, όπου, όπως σημειώνουν άνθρωποι της αγοράς για τον επόμενο τουλάχιστον 1,5 χρόνο θα υπάρχουν και ο φόβος των συναθροίσεων αλλά και ουσιαστικές απαγορεύσεις και κανόνες για τη λειτουργία τέτοιων χώρων, ο όποιος προγραμματισμός μεταφέρεται και σίγουρα διαφοροποιείται.
Ένα ακόμη σημείο που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι στη δίνη του κορονοϊού χάθηκε και το μεγαλύτερο κομμάτι τζίρου για τους πολυκινηματογράφους, καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι των νέων ταινιών κυκλοφορούν παγκοσμίως μεταξύ Φεβρουαρίου – Απριλίου, διάστημα κατά το οποίο υπήρξε παγκόσμια παύση εργασιών για τέτοιους χώρους.
Επενδυτικός οργασμός
Στην χώρα μας, πάντως, αυτή την περίοδο υπάρχει επενδυτικός οργασμός, ο οποίος πρόσκαιρα ανακόπηκε λόγω του κορονοϊού, καθώς εκτός της μεγάλης επένδυσης του Ελληνικού η οποία χρονολογικά έχει δυνατότητα αναμορφώσεων, τρέχουν πολλά σημαντικά έργα. Projects που είτε αφορούν την κατασκευή νέων εμπορικών, είτε την επέκταση υπαρχόντων και αφορούν επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ειδικότερα, η Noval ΑΕΕΑΠ, θυγατρική του Ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ, σχεδιάζει να προχωρήσει στην ανάπτυξη ενός σύνθετου τουριστικού, πολιτιστικού, συνεδριακού, ιατρικού, εμπορικού και επιχειρηματικού πόλου στην περιοχή του Ελαιώνα, συνολικής επένδυσης 117 εκατ. ευρώ. Η επένδυση περιλαμβάνει ξενοδοχειακό συγκρότημα που θα διαθέτει συνεδριακό κέντρο, ενώ θα ανεγερθούν επίσης κι άλλα μικρότερα καταλύματα, μουσείο και ένα ινστιτούτο τεχνολογικής έρευνας, κτίρια γραφείων και εμπορικά καταστήματα. Παράλληλα, το River West επεκτείνεται μέσω επένδυσης 18,5 εκατ. ευρώ, σε οικόπεδο πλησίον στο υπάρχον ακίνητο του River West, συνολικής επιφανείας 3,7 στρεμμάτων.
Η ανακατασκευή του Athens Heart στην Πειραιώς αποτελεί project της Hines σε κοινοπραξία με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (NBG) και περιλαμβάνει τη μετατροπή του σε ένα mall επιφάνειας 22.000 τετραγωνικών μέτρων με την επωνυμία Gazi Outlet, όπου αναμένεται να προστεθεί και κινηματογράφος και να μετατραπεί σε πολυχώρο.
Ο όμιλος Κωνσταντίνου, η Panita LTD, ιδιοκτήτης του Athens Metro Mall, επίσης ετοιμάζει την ανάπτυξη ενός εμπορικού κέντρου και κέντρου αναψυχής στην Μεταμόρφωση Αττικής, συνολικού προϋπολογισμού 93,5 εκατ. ευρώ. Tο επενδυτικό σχέδιο προβλέπει την ανάπτυξη ενός εμπορικού και ψυχαγωγικού πόλου έλξης επισκεπτών, συνολικής εκμισθώσιμης επιφάνειας 40.000 τ.μ. Περίπου το 50% θα αφορά εμπορικές χρήσεις, με την αξιοποίηση των χώρων για τη φιλοξενία «σημάτων» που αντιπροσωπεύει στην ελληνική αγορά ο όμιλος Κωνσταντίνου. Το υπόλοιπο 50% των επιφανειών θα αφιερωθεί στην ψυχαγωγία, με την φιλοξενία, μεταξύ άλλων, πολυκινηματογράφων, παιδότοπων, μπόουλινγκ και σημείων εστίασης (εστιατόρια και καφέ).
H ανάπτυξη του πολυχώρου Cambas Project στην Κάντζα, παραμένει στην πρώτη γραμμή της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Reds, που ως έργο με μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, όπως αναφέρει η εταιρεία, δεν επηρεάζεται από την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος. Πρόκειται για μία μεικτή επένδυση γραφείων, μαζί μεταξύ άλλων με εμπορικό κέντρο και ξενοδοχείο, σε οικόπεδο 157.383 μ3. Η επένδυση κοστολογείται πάνω από 200 εκατομμύρια και αναμένεται να δημιουργήσει 1.600 νέες θέσεις εργασίας.
Θα κατασκευαστεί σε οικόπεδο 315 στρεμμάτων, στην έκταση του παλιού οινοποιείου Καμπά στην Κάντζα. Το έργο θα συνδυάζει την ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων Καμπά με μία νέα σύγχρονη ανάπτυξη, σε υπαίθριο περιβάλλον με χρήσεις γραφείου, αγοράς, ψυχαγωγίας και πολιτισμού.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της REDS, η ημερήσια επισκεψιμότητα του Cambas Park υπολογίζεται σε 4.000 άτομα, με τα ετήσια έσοδα από μισθώματα να εκτιμώνται σε 23 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το Master Plan, το 18% της συνολικής έκτασης αντιπροσωπεύει δομήσιμη επιφάνεια, το 60% αφορά σε χώρους πρασίνου, ενώ το 22% σε χώρους στάθμευσης. Αναφορικά με το μείγμα των χρήσεων, υπολογίζεται πως από τα 138.815 τ.μ. της επιφάνειας του Cambas Park, τα 79.700 τ.μ αντιστοιχούν σε νέες κτηριακές αναπτύξεις, ενώ 53.115 τ.μ. σε υπαίθριους χώρους και πλατείες.
Τα νέα κτήρια που θα αναπτυχθούν περιλαμβάνουν χώρους γραφείων (51.220 τ.μ.), ξενοδοχείο και συνεδριακό κέντρο (εμβαδού 12.180 τ.μ.), καθώς και εμπορικούς χώρους (16.400 τ.μ.).
Ταυτόχρονα, σε έκταση 24.770 τ.μ. θα φιλοξενούνται χώροι πολιτιστικού ενδιαφέροντος και συγκεκριμένα τα κτήρια του διατηρητέου οινοποιείου, τα οποία πρόκειται να αποκατασταθούν για να στεγάσουν ψυχαγωγικές και πολιτιστικές χρήσεις, εμπλουτίζοντας αισθητά τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της ανάπτυξης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
