Αντιμέτωπο με καθυστέρηση ενάμιση έτους είναι το έργο της παράκαμψης Χαλκίδας, που με απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών παίρνει «φύλλο πορείας» για το φθινόπωρο του 2028, όταν η αρχική προθεσμία ολοκλήρωσης ήταν στις 2 Μαρτίου 2027. Παρότι η σύμβαση, συνολικού ύψους 210 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) με τις προαιρέσεις, υπογράφηκε πριν 20 μήνες, ακόμη δεν έχουν καν γίνει οι απαραίτητες απαλλοτριώσεις, όπως και καμία κατασκευαστική εργασία.
Η μέχρι σήμερα εξέλιξη του έργου, που είναι πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και μια εξαγγελία άνω των είκοσι ετών, αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα έργου υποδομής που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, διαψεύδοντας όσους τα προηγούμενα χρόνια έκαναν λόγο για ένα «υπερώριμο» έργο. Κι αυτό γίνεται ξεκάθαρο από την επιχειρηματολογία του αναδόχου, που γίνεται αποδεκτή από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου.
Διαχρονικές παθογένειες των δημοσίων έργων που έχουν στοιχίσει πολύ ακριβά σε χρόνο, ταλαιπωρία, αλλά και χρήμα στην ελληνική κοινωνία, επαναλαμβάνονται και σε αυτό το έργο, για το οποίο έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί με την ανάδοχο ΜΕΤΚΑ του ομίλου Metlen και οι πρώτες δύο προαιρέσεις, συνολικού ύψους 18,5 εκατ. ευρώ. Απαλλοτριώσεις, μετακινήσεις δικτύων κοινής ωφέλειας, μελετητικές αστοχίες και αναγκαστικές αλλαγές στον σχεδιασμό έχουν τραβήξει χειρόφρενο.
Ολική ανατροπή και στο βάθος αποζημιώσεις
Είναι ενδεικτικό ότι, στο αίτημα παράτασης, ο ανάδοχος κάνει λόγο για «ολική ανατροπή του χρονικού και οικονομοτεχνικού προγραμματισμού του έργου, καθώς δεν έχει καταστεί εφικτό να ξεκινήσει καμία κατασκευαστική εργασία». Ανατροπή η οποία αποδίδεται στις συνήθεις αδυναμίες και τα εμπόδια που καθυστερούν την εκτέλεση των δημοσίων έργων στη χώρα, επισύροντας βεβαίως και μεγάλες αποζημιώσεις προς τους εργολάβους.
Όπως απαριθμώνται και στην απόφαση για παράταση της προθεσμίας περαίωσης του έργου, πρόκειται για καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις, στην απόδοση των εν γένει δασικών εκτάσεων του Δημοσίου, στην τροποποίηση του τεχνικού σχεδιασμού στην ευρύτερη περιοχή του κόμβου της Νέα Λάμψακου, καθώς και των αντιπλημμυρικών έργων της Λίμνης Δοκού.
Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο να μην μπορεί να εκτελεστεί καμία εργασία στη ζώνη του έργου, αλλά και να μην έχουν καν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες μελέτες. Με το δεδομένο ότι το έργο εκτελείται με τη μέθοδο της μελετοκατασκευής, άρα ο ανάδοχος είναι υπεύθυνος για τις οριστικές μελέτες, αυτές θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί το πρώτο δωδεκάμηνο από την υπογραφή της σύμβασης. Έχουν όμως περάσει ήδη 20 μήνες.
Μια ιστορία που επαναλαμβάνεται
Ενδεικτική της κωλυσιεργίας είναι η τεράστια καθυστέρηση στις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, που έχουν κηρυχθεί μάλιστα με δύο αποφάσεις από τον Νοέμβριο του 2018 και ακόμα μία τον Δεκέμβριο του 2020. Η απελευθέρωση των χώρων εκτέλεσης του έργου αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του δημοσίου. Αντί όμως η απόδοση να έχει γίνει εντός 12 μηνών, ακόμα είναι σε αναμονή, με αποτέλεσμα στις 17/08/2024 να εκδοθούν αποφάσεις έγκρισης επίταξης των απαλλοτριούμενων εκτάσεων.
Κι αφού μέχρι σήμερα δεν έχει συνταχθεί καμία έκθεση παράδοσης/παραλαβής ακινήτου, δεν μπορεί να γίνει καμία εργασία, ούτε και να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες έρευνες και μελέτες. Δεδομένου ότι η επίταξη μπορεί να γίνει εντός 12 μηνών από τη σχετική απόφαση, εκτιμάται ότι οι απαλλοτριώσεις θα έχουν συντελεστεί ως τον Αύγουστο του 2025. Αυτό μας φέρει στους 30 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, ήτοι μία καθυστέρηση 18 μηνών.
Όσο για το πρωτόκολλο εγκατάστασης από το Δασαρχείο Χαλκίδας, αυτό εκδόθηκε μόλις στις 20 Σεπτεμβρίου, δηλαδή 18 μήνες μετά την υπογραφή. Επομένως και σε αυτές τις εκτάσεις, δεν μπορούσε να υλοποιηθεί καμία επέμβαση, συμπαρασύροντας τις επτά ερευνητικές γεωτρήσεις που αποτελούν μέρος του εγκεκριμένου προγράμματος γεωτεχνικών ερευνών του έργου.
Η έλλειψη μελετητικής ωρίμανσης του έργου όμως, έχει προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερες αρρυθμίες. Το γεγονός ότι διαπιστώθηκε πως κατά μήκος της εθνικής οδού Χαλκίδας – Αλιβερίου διέρχεται το υπόγειο τμήμα της γραμμής μεταφοράς 400kV διπλού κυκλώματος του ΑΔΜΗΕ, που δεν μπορεί να μετακινηθεί, επέβαλε ανασχεδιασμό του έργου στην περιοχή της Νέας Λαμψάκου. Μάλιστα, το εν λόγω εμπόδιο καθιστά επιτακτική την επανεξέταση και του τμήματος προαίρεσης «Υψηλή Γέφυρα – Νέα Λάμψακος», που μένει να υπογραφεί.
Παρόμοια τύχη είχαν και τα αντιπλημμυρικά της Λίμνης Δοκού, λόγω περιβαλλοντικών περιορισμών που απαγορεύουν να χρησιμοποιηθεί ως δεξαμενή ανάσχεσης. Άρα έπρεπε να βρεθεί άλλη περιοχή για την κατασκευή της απαραίτητης δεξαμενής. Το γεγονός, δε, ότι η λίμνη εμπίπτει σε ειδικό καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας, δημιουργεί ζήτημα συμβατότητας και στα προβλεπόμενα έργα οδοποιίας.
Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ανατροπή της υπηρεσιακής τεχνικής λύσης, χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου. «Το πρόγραμμα μελέτης και κατασκευής έχει ανατραπεί, καθώς αφενός τροποποιείται ο σχεδιασμός των έργων σε σημαντικό τμήμα του έργου και αφετέρου ο χρονικός προγραμματισμός των εργασιών δεν μπορεί να καθοριστεί απουσία σαφούς χρονοδιαγράμματος συντέλεσης των απαλλοτριώσεων και ολοκλήρωσης του σχεδιασμού των έργων στην περιοχή της Λίμνης Δοκού και την περιοχή του κόμβου Νέας Λάμψακου», επισημαίνεται στην απόφαση. Υποσημείωση που αφήνει ανοιχτό το παράθυρο για τον ανάδοχο ώστε να εγείρει απαιτήσεις.
Αναγνωρίζοντας τις παραπάνω καθυστερήσεις, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέκρινε τη χορήγηση παράτασης συνολικής προθεσμίας με αναθεώρηση κατά 18 μήνες, δηλαδή ως τις 02/09/2028, με ισόχρονη μετάθεση του κρίσιμου χρόνου για την καταβολή πριμ έγκαιρης ολοκλήρωσης στον εργολάβο.
Σημειώνεται ότι αυτή η παράταση αφορά όχι μόνο το κύριο έργο, δηλαδή τα τμήματα από τη Νέα Λάμψακο μέχρι τη Σήραγγα Βαθροβουνίου, μήκους 2 χλμ., και από τη Σήραγγα Βαθροβουνίου μέχρι τα Ψαχνά, μήκους 14,7χλμ., αλλά και τις δύο υπογραφείσες προαιρέσεις για την παράκαμψη Ψαχνών και τη σύνδεσης Βόρειας – Νότιας Εύβοιας. Όσο για την εκκρεμούσα προαίρεση για το τμήμα πριν τη Νέα Λάμψακο, προς Χαλκίδα / Υψηλή Γέφυρα, μήκους 4 χλμ. περίπου, προϋπολογισμού 65 εκατ. ευρώ, η άσκηση του δικαιώματος έλαβε επίσης παράταση ως τις 02/03/2026.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
