«Στοιχειωμένο» παραμένει, παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης από το καλοκαίρι να το ξεμπλοκάρει, το σχέδιο της Eldorado Gold για μια μονάδα παραγωγής χρυσού στην Ελλάδα (στις Σκουριές Χαλκιδικής), καθώς νέα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αφήνει και πάλι ανοικτό το ερώτημα για το αν μπορεί να κατασκευασθεί η μονάδα μεταλλουργίας. Πάντως, ακόμη και αν δεν παράγει χρυσό, η Eldorado ανακοίνωσε ότι είχε έσοδα 140 εκατ. δολ. το 2019 από τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα, ενώ πήρε και 14,3 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο ως επιστροφή φόρου.
Από το καλοκαίρι, όταν ο επικεφαλής της Eldorado, Τζορτζ Μπερνς, συναντούσε διαδοχικά τον υπουργό Περιβάλλοντος, Κωστή Χατζηδάκη και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για να λάβει διαβεβαιώσεις ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να διευκολύνει την ολοκλήρωση του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας στη Χαλκιδική, έχουν περάσει περισσότεροι από έξι μήνες. Η καναδική εταιρεία δεν αμφισβητεί ότι, αυτή την φορά, έχει απέναντι της μια κυβέρνηση που θέλει να προωθήσει και όχι να «τορπιλίσει» το επενδυτικό της σχέδιο.
Πράγματι, φαίνεται πως ο κρατικός μηχανισμός σε αρκετά επίπεδα κινείται για να διευκολύνει την υλοποίηση του σχεδίου. Όπως ανακοίνωσε στους επενδυτές την Παρασκευή η Eldorado, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα του 2019, έχουν ληφθεί άδειες για τις Σκουριές και την Ολυμπιάδα, που επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση ηλεκτρολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού, στις Σκουριές και στην Ολυμπιάδα, καθώς και την εγκατάσταση του κτηρίου του εργοστασίου στις Σκουριές. Λήφθηκε, επίσης, άδεια του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για τη μετακίνηση αρχαιοτήτων στις Σκουριές.
Αυτή η ευθυγράμμιση των… άστρων στις συναρμόδιες κρατικές υπηρεσίες θα έλεγε κανείς ότι απελευθερώνει πλέον την Eldorado από τα γραφειοκρατικά δεσμά, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει το σχέδιό της για μια μονάδα πυρομεταλλουργίας στις Σκουριές, η οποία με την ασφαλή, όπως λέει η εταιρεία, μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flash smelting) θα παράγει στην Ελλάδα χρυσό (τελικό προϊόν). Αυτό είναι άλλωστε και το νόημα της επένδυσης (και κάθε τέτοιας επένδυσης): μόνο η παραγωγή τελικού προϊόντος φέρνει προστιθέμενη αξία στην οικονομία και έσοδα στο Δημόσιο, σε τέτοιο βαθμό, ώστε να εξισορροπείται το περιβαλλοντικό κόστος της μεταλλευτικής δραστηριότητας.
Η νέα απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας
Όμως, στην πραγματικότητα η επένδυση της Eldorado Gold έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά της για να υλοποιηθεί, αν ποτέ υλοποιηθεί. Δύο ημέρες πριν παρουσιασθούν τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας, δημοσιεύθηκε μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση του Ε' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία οδηγεί, εκ των πραγμάτων, στην… ώρα της αλήθειας για αυτή την επένδυση.
Η καναδική εταιρεία, μέσω της θυγατρικής Ελληνικός Χρυσός, είχε προσφύγει στο ΣτΕ, ζητώντας να ακυρώσει απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την οποία, όπως αναφέρει το δικαστήριο στην περίληψη της απόφασης, «επεστράφη στην αιτούσα (σ.σ.: Ελληνικός Χρυσός), προς διόρθωση και συμπλήρωση, η υποβληθείσα από αυτήν “τεχνική μελέτη μεταλλουργικής μονάδας χαλκού, χρυσού και θειικού οξέος Μαντέμ Λάκκου”».
Ουσιαστικά το υπουργείο είχε αμφισβητήσει κρίσιμες τεχνικές παραμέτρους, άρα και τη δυνατότητα εφαρμογής του σχεδίου για τη δημιουργία της μονάδας παραγωγής χρυσού, ζητώντας να διορθωθεί και να συμπληρωθεί το σχέδιο, ώστε να καταλήγει με βεβαιότητα στο επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή στην περιβαλλοντικά «καθαρή» παραγωγή χρυσού.
Παρότι το ΣτΕ έχει δικαιώσει κατ’ επανάληψη την Eldorado και την ελληνική θυγατρική της σε αντιδικίες με το Δημόσιο, αυτή την φορά, με την απόφασή του, προσφέρει μόνο μερική δικαίωση στην Eldorado. Από τις έξι δέσμες επιχειρημάτων που είχε χρησιμοποιήσει το υπουργείο για να επιστρέψει «για λόγους ουσιώδους ανεπάρκειας και ανακρίβειας» τη μελέτη της Ελληνικός Χρυσός, απορρίπτει τις τέσσερις, αλλά κάνει δεκτές τις δύο, οι οποίες αφορούν μείζονα θέματα της παραγωγικής διαδικασίας, που συνδέονται και με το περιβαλλοντικό «αποτύπωμα».
Μεταξύ αυτών των ζητημάτων είναι, όπως αναφέρει η απόφαση, «τα ανεπαρκή στοιχεία ως προς την αντιμετώπιση των διαφυγών αρσενικού τόσο στη μάτα όσο και στη σκωρία». Ένα θέμα που έχει συζητηθεί κατά κόρον, σε σχέση με την προτεινόμενη τεχνική του flash smelting, η οποία ως τώρα δεν έχει εφαρμοσθεί αλλού στον κόσμο, σε μεταλλεύματα με τόσο υψηλή περιεκτικότητα αρσενικού, όπως τα ελληνικά.
Μετά την απόφαση του ΣτΕ, η Eldorado είναι υποχρεωμένη να πείσει την αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Περιβάλλοντος με μια αναμορφωμένη μελέτη, ότι η τεχνική που προτείνει για την παραγωγή χρυσού μπορεί να εφαρμοσθεί και είναι περιβαλλοντικά ασφαλής. Αν δεν το καταφέρει, όλο το επενδυτικό σχέδιο στη Χαλκιδική θα είναι μετέωρο, αφού, όπως σημειώνεται και στην περίληψη της απόφασης του ΣτΕ, «η μονάδα μεταλλουργίας, δηλαδή επεξεργασίας των κοιτασμάτων των μεταλλείων Κασσάνδρας για την παραγωγή καθαρών πολύτιμων μετάλλων, αποτελεί τον πυρήνα του επενδυτικού σχεδίου της αιτούσας εταιρείας για την εκμετάλλευση των ως άνω μεταλλείων».
Μεγάλα έσοδα και επιστροφή φόρου
Η Eldorado δεν έχει σχολιάσει ως τώρα την απόφαση, ούτε και έχει ανακοινώσει τι προτίθεται να κάνει για να ξεπεράσει το νέο εμπόδιο. Όμως, προς το παρόν η καναδική εταιρεία βγάζει αρκετά από την παραμονή της στην Ελλάδα, ακόμη και αν δεν παράγει εδώ χρυσό, όπως κάνει στις άλλες χώρες όπου δραστηριοποιείται.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα, από το συμπύκνωμα (ενδιάμεσο αγαθό) χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων, χωρίς να παράγει τελικό προϊόν (doré), η Eldorado είχε έσοδα 140,2 εκατ. δολ., τα οποία ξεπερνούν και τα έσοδα που είχε από την παραγωγή της στον Καναδά (125,2 εκατ. δολ.). Μόνο από την Τουρκία ο όμιλος είχε περισσότερα έσοδα (350,4 εκατ. δολ.).
Τα έσοδα της Eldorado το 2019 από τελικά προϊόντα και συμπυκνώματα
Την ίδια στιγμή, παρότι είχε αυτά τα έσοδα, η Eldorado όχι μόνο δεν πλήρωσε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα, αλλά εμφάνισε ζημιές και έλαβε πάλι μεγάλη επιστροφή φόρου. Όπως φαίνεται από άλλο πίνακα στις οικονομικές της καταστάσεις, έλαβε πέρυσι επιστροφή φόρου εισοδήματος ύψους 14,3 εκατ. δολ., ενώ το 2018 είχε πάρει 129,2 εκατ. δολ.
Φόροι εισοδήματος και επιστροφές φόρων (σε παρένθεση τα ποσά επιστροφών)
Έτσι, ακόμη και αν δεν έχει παραγάγει στην Ελλάδα μια ουγκιά χρυσό ως τώρα, η Eldorado αποζημιώνεται επαρκώς για την παρουσία της στη χώρα. Ως εκ τούτου, δεν φαίνεται ότι έχει λόγους να βιάζεται για να λύσει το πρόβλημα με τη μεταλλουργική μονάδα, τουλάχιστον όσο το Ελληνικό Δημόσιο αποφεύγει να ασκήσει πίεση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
