Ο πρόεδρος της Κίνας έφθασε για την επίσκεψή του στην Μόσχα με το ένδυμα του μεσολαβητή στον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία. Αλλά αυτό που πραγματικά ήθελε ο Σι Τζινπίνγκ να υποδηλώσει ήταν η ισχυρή του υποστήριξη προς τον πρόεδρο Πούτιν απέναντι στους Δυτικούς που επιδιώκουν την απομόνωσή του. Από την πλευρά της η Μόσχα δείχνει να έχει την ανάγκη του Πεκίνου την ίδια στιγμή που έχει «βαλτώσει» μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Μετά την τρίτη επανεκλογή του στην ηγεσία της Κίνας, ο Σι επιφύλαξε την πρώτη του επίσημη επίσκεψη για το Κρεμλίνο. Ενα ταξίδι υψηλού συμβολισμού που επικύρωσε τις σχέσεις ανάμεσα στους δύο ηγέτες και διέψευσε την υποτιθέμενη ουδετερότητα του Πεκίνου στον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Η επίσκεψη του Σι εμψύχωσε τον Πούτιν», συνοψίζει η Liana Fix του Council on Foreign Relations (CFR), τονίζοντας ότι η επίσκεψη αυτή πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την έκδοση του διεθνούς εντάλματος σύλληψης κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Η επίσκεψη αυτή «έγινε αντιληπτή στον μη δυτικό κόσμο ως αντίβαρο στην απόφαση» του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, λέει ο Alexandre Baounov της Carnegie Foundation. «Είναι σαν ο Κινέζος ηγέτης να έσπασε την κατάρα του Πούτιν». Και η απόδειξη είναι η πρόσκληση που ο Σι απηύθυνε στον Πούτιν να τον επισκεφθεί στο Πεκίνο.
Η Ρωσία χρειάζεται την στήριξη της Κίνας
Για την αναλύτρια του CFR, από την άποψη της Μόσχας, η επίσκεψη αποτελεί «συγκεκαλυμμένη υποστήριξη της Κίνας προς την Ρωσία» για να συνεχίσει να πολεμά την Ουκρανία.
Ο Sam Greene, διευθυντής του Center for European Policy Analysis (CEPA) στην Ουάσινγκτον υπερθεματίζει. «Είναι ένα δώρο για τον Πούτιν - στην ουσία είναι η άδεια του Πεκίνου για να συνεχίσει τον πόλεμο», δηλώνει στο Twitter, χωρίς να αποκλείει τυχόν έκπληξη, στην περίπτωση επαφής ανάμεσα στον Σι Τζινπίνγκ και τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ωστόσο, προς το παρόν, η επαφή αυτή που επιθυμεί το Κίεβο δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Η Κίνα δεν έχει συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας. Το Πεκίνο δεν παρέλειψε να αυξήσει τις εισαγωγές υδρογονανθράκων από την Ρωσία και να ενισχύσει τα οικονομικά της συμφέροντα στην γειτονική της χώρα. Παράλληλα, οι πρόσφατες ειρηνευτικές «προτάσεις» του Πεκίνου προκάλεσαν σκεπτικισμό στην Δύση.
Για τον Antoine Bondaz, ειδικό σε θέματα κινεζικής εξωτερικής πολιτικής στην Fondation pour la recherche stratégique (FRS), «αυτό που διακυβεύεται σήμερα για την Κίνα στον πόλεμο στην Ουκρανία δεν είναι το μέλλον της Ουκρανίας, αυτό της είναι αδιάφορο (...) είναι ο σινοαμερικανικός ανταγωνισμός και η επιθυμία της να πλήξει την αξιοπιστία των δυτικών χωρών». Το ταξίδι του προέδρου της Κίνας «είναι οτιδήποτε εκτός της αποστασιοποίησης» από την Μόσχα, λέει.
Προς το παρόν, πέραν του πολιτικού μηνύματος του Πεκίνου που συμμερίζεται την ίδια εχθρότητα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, η σινορωσική σύμπραξη γυρίζει μάλλον προς το συμφέρον της Κίνας παρά της Ρωσίας, εκτιμούν οι αναλυτές.
Η Κίνα το «πάνω χέρι» στη σχέση με τη Ρωσία
«Αν και Σι και Πούτιν έχουν πολλά κοινά συμφέροντα, φαίνεται όλο και πιο προφανές ότι δεν πρόκειται για σύμπραξη ίσου προς ίσον», διαπιστώνει ο Jon Alterman του αμερικανικού Center for Strategic and International Studies (CSIS)
«Ο Πούτιν έχει ανάγκη τον Σι περισσότερο από ό,τι ο Σι έχει τον Πούτιν», λέει αναφερόμενος στην μεγάλη εξάρτηση της Ρωσίας από τις εξαγωγές των υδρογονανθράκων της προς την Κίνα, που αυξήθηκαν κατακόρυφα από την έναρξη του πολέμου και θα αυξηθούν ακόμη με το σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου Power of Siberia-2
Εν τέλει, «ο Πούτιν βγαίνει βραχυπρόθεσμα ενισχυμένος από την επίσκεψη αυτή, αλλά μακροπρόθεσμα πιο εξαρτημένος από την Κίνα», συνοψίζει η Tatiana Jean, διευθύντρια του κέντρου Russie/NEI του Institut français des relations internationales (Ifri).
Κάνει την παρατήρηση ότι το Πεκίνο είναι στην σημερινή συγκυρία «το πολυτιμότερο πολιτικό και οικονομικό στήριγμα για την Ρωσία». Και «όσο έχει την υποστήριξή του, κρυμμένη κάτω από την υποτιθέμενη ουδετερότητα της Κίνας, θα μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο».
Πάντως, η Μόσχα, που είναι κολλημένη στον βούρκο του πολέμου της στην Ουκρανία, δεν έχει προς το παρόν εξασφαλίσει στρατιωτική βοήθεια. Το Πεκίνο δεν έχει ακόμη διαβεί την κόκκινη γραμμή της αποστολής όπλων στην Ρωσία, δήλωσε χθες ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν ενώπιον της Γερουσίας.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η αμερικανική διπλωματία ασκεί ισχυρή πίεση επί της Κίνας για να αποφύγει μια τέτοια κίνηση. Ο Antoine Bondaz δεν πιστεύει «ούτε στιγμή ότι η Κίνα θα στείλει μαζικά οπλικά συστήματα στην Ρωσία» την ώρα που το Πεκίνο θέλει να παίξει τον ρόλο του «σταθεροποιητή» απέναντι στις μη δυτικές χώρες. Ακόμη περισσότερο που θα αποτελέσει στόχο κυρώσεων.
Ορισμένοι αναλυτές, όπως ο ανεξάρτητος ειδικός Konstantin Kalatchev, θεωρούν ότι «η ουσία αυτής της συνάντησης κορυφής είναι ότι εκμηδενίστηκαν οι κίνδυνοι μίας κλιμάκωσης της σύρραξης στην Ουκρανία σε πυρηνική σύγκρουση». Διότι, όπως λέει ο Kalatchev, ο Ρώσος πρόεδρος δεν θα διακινδυνεύσει να απογοητεύσει τον βασικό του εταίρο, τον Σι, που του εξασφαλίζει την επιβίωση.