Καθώς οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία βρίσκονται στο «κόκκινο», ειδικά μετά την απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν να μετατρέψει σε τζαμί την Αγιά Σοφιά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά τις παρεμβάσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη αποφάσισαν τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, και όπως ανακοίνωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος κατά τη Σύνοδο θα συζητηθεί η στρατηγική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, υπό το φως των διαδραματιζομένων στην Ανατολική Μεσόγειο και των τουρκικών ενεργειών.
Ο πρωθυπουργός στην έναρξη της Συνόδου Κορυφής, μαζί με τον Κύπριο πρόεδρο έκαναν αναφορά στις παράνομες ενέργειες και απειλές της Τουρκίας, καθώς και στη στάση που πρέπει να τηρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως αναφέρει η τηλεόραση του ΣΚΑΪ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι δεν γίνεται η Τουρκία να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών μελών και να μην υπάρχει ισχυρή αντίδραση, ενώ έκανε αναφορά και στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας και της μετατροπής της σε τζαμί.
Από την πλευρά του, ο Ν. Αναστασιάδης ανέφερε πως «η προσέγγιση του κατευνασμού έναντι της Τουρκίας δοκιμάστηκε και απέτυχε. Πρέπει να μετουσιώσουμε τις δηλώσεις αλληλεγγύης σε πράξεις» και ζήτησε επέκταση των κυρώσεων της ΕΕ έναντι φυσικών και νομικών προσώπων που εμπλέκονται στο παράνομο γεωτρητικό πρόγραμμα της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Κύπριος πρόεδρος ζήτησε επίσης, τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην απόφαση που ήδη έχει ληφθεί στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για ετοιμασία δέσμης περαιτέρω μέτρων που θα επιβληθούν στην Τουρκία.
Ο Ν. Αναστασιάδης ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ηγέτες για τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο , τονίζοντας πως οι εξελίξεις είναι ανησυχητικές. Για την κυπριακή ΑΟΖ, αναφέρθηκε στην έκδοση νέας NAVTEX, με την οποία παρατείνονται οι παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αναφέρθηκε, επίσης, στις τουρκικές απειλές για διενέργεια ερευνών εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, καθώς επίσης και στη στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία και στη Λιβύη.