Σημαντικά ποσοστά εθισμού σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα καταγράφονται μεταξύ ενηλίκων ηλικίας 50 έως 80 ετών στις ΗΠΑ, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Addiction.
Η Γενιά Χ αποτελεί την πρώτη γενιά στις ΗΠΑ που μεγάλωσε με ευρεία διαθεσιμότητα υπερεπεξεργασμένων τροφίμων, όπως γλυκά, fast food και ζαχαρούχα ποτά. Τα προϊόντα αυτά περιέχουν υψηλές ποσότητες λιπαρών, αλατιού, ζάχαρης και αρωματικών ουσιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 21% των γυναικών και το 10% των ανδρών της Γενιάς Χ, στην ηλικία των 50-60 ετών, παρουσιάζουν σημάδια εθισμού στα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα. Τα ποσοστά είναι αισθητά υψηλότερα σε σύγκριση με τους Baby Boomers, δηλαδή άτομα 65-80 ετών, όπου τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται σε 12% για τις γυναίκες και 4% για τους άνδρες.
Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από περισσότερους από 2.000 Αμερικανούς που συμμετείχαν σε εθνική έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν για την υγιή γήρανση. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τροποποιημένο διαγνωστικό εργαλείο για διαταραχές χρήσης ουσιών, το οποίο περιλάμβανε 13 ερωτήσεις σχετικά με τον εθισμό σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και ποτά.
Μεταξύ των κριτηρίων περιλαμβάνονταν η έντονη επιθυμία, οι αποτυχημένες προσπάθειες μείωσης της κατανάλωσης, συμπτώματα στέρησης και η αποφυγή κοινωνικών δραστηριοτήτων λόγω φόβου υπερκατανάλωσης.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο εθισμός εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές διαταραχές χρήσης ουσιών. Οι ερευνητές αποδίδουν το φαινόμενο εν μέρει στην επιθετική εμπορική προώθηση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στις γυναίκες κατά τη δεκαετία του 1980, όταν προωθήθηκαν ως λύσεις για τον έλεγχο του βάρους.
Η μελέτη αναδεικνύει σαφή συσχέτιση μεταξύ εθισμού σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, υγείας και κοινωνικού αποκλεισμού. Ο κίνδυνος εθισμού αυξάνεται σημαντικά για όσους αξιολογούν την ψυχική ή σωματική τους υγεία ως μέτρια ή κακή, καθώς και για όσους αισθάνονται απομονωμένοι.
Ειδικότερα, οι γυναίκες 50-80 ετών που δήλωσαν υπέρβαρες είχαν έντεκα φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν εθισμό σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα συγκριτικά με όσες δήλωσαν φυσιολογικό βάρος. Οι υπέρβαροι άνδρες είχαν 19 φορές περισσότερες πιθανότητες.
Επιπλέον, οι άνδρες με μέτρια ή κακή ψυχική υγεία είχαν τέσσερις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εθισμού, ενώ οι γυναίκες τρεις φορές. Όσον αφορά στη σωματική υγεία, οι άνδρες με μέτρια ή κακή κατάσταση είχαν τριπλάσιο κίνδυνο και οι γυναίκες σχεδόν διπλάσιο.
Όσοι ανέφεραν ότι νιώθουν απομονωμένοι εμφάνιζαν τριπλάσιο κίνδυνο εθισμού, ανεξαρτήτως φύλου.
Η καθηγήτρια Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, 'Ασλεϊ Γκέαχαρντ, επισημαίνει ότι «τα παιδιά και οι έφηβοι σήμερα καταναλώνουν ακόμα υψηλότερα ποσοστά θερμίδων από υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα σε σύγκριση με τους μεσήλικες όταν ήταν νέοι. Εάν οι τρέχουσες τάσεις συνεχιστούν, οι μελλοντικές γενιές ενδέχεται να παρουσιάσουν ακόμη υψηλότερα ποσοστά εθισμού στα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα αργότερα στη ζωή τους».