Δεν φαίνεται να τρομάζει χρηματιστές και αναλυτές η χθεσινή αιχμηρή διόρθωση στο χρηματιστήριο, καθώς ήρθε μετά από μια μακρά περίοδο ευδαιμονίας και μόνιμης ανόδου, όπου δείκτες και μετοχές κατέκτησαν πολυετή υψηλά, χωρίς τις απαραίτητες αποφορτίσεις. Η διόρθωση είναι σημάδι υγείας και ανατροφοδοτεί τη δυναμική της αγοράς.
Χρηματιστές και αναλυτές κρίνουν άκρως απαραίτητη και εξαιρετικά ωφέλιμη τη χθεσινή οπισθοχώρηση του χρηματιστηρίου, ώστε να υπάρξει επαναφόρτιση δυνάμεων και ενίσχυση των κωδικών με ρευστότητα. Επίσης, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, δεδομένου ότι πολλοί έχουν «χάσει» την άνοδο του χρηματιστηρίου, λόγω της υπερβολικά κακής ειδησεογραφίας και των δυσμενών εκτιμήσεων σχεδόν έως το φινάλε του 2022, τέτοια γυρίσματα –ή και ακόμη μεγαλύτερα– βοηθούν στο να μπουν και καινούριοι «παίκτες».
Όπως χαρακτηριστικά τονίζει στο BusinessDaily.gr ο διευθύνων σύμβουλος της Beta Χρηματιστηριακή και Γενικός Γραμματέας του ΣΜΕXΑ (Σύνδεσμος Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών) Βαγγέλης Χαρατσής, «αν κοιτάξουμε τις εκθέσεις – αναλύσεις που δημοσιεύονταν το τελευταίο τρίμηνο – τετράμηνο του 2022, θα δούμε ότι η ψυχολογία ήταν πάρα πολύ κακή, ο τρόμος της ενεργειακής κρίσης δέσποζε σε όλες τις προσεγγίσεις. Υπήρχε ένα μπαράζ αρνητικών εκθέσεων για το πώς θα κινηθεί το 2023. Όμως, οι αγορές ως γνωστόν δεν εκπληρώνουν αυτό που πιστεύουν οι πολλοί, έτσι και τώρα, εκπλήσσουν θετικά. Έτσι, αρκετοί, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό έχουν χάσει το ράλι ανόδου των αγορών».
Περίπου στο ίδιο μήκος κύματος και ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης σημειώνει πως «οι διορθώσεις είναι απαραίτητες στην αγορά για να μπορέσει να προσελκύσει επιπλέον κεφάλαια που πιθανότατα έχουν μείνει απ’ έξω. Αν μια αγορά είναι μονοτασική, οι επενδυτές που την ακολουθούν είναι λιγοστοί. Το volatility όμως προσελκύει και νέους επενδυτές ή traders. Τεχνικά, αν δούμε το ημερήσιο γράφημα ήμασταν σε μία από τις πιο υπεραγορασμένες περιόδους, κάτι που δικαιολογεί μία διόρθωση χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μία τέτοια (ανοδική) τάση τελειώνει σε μία ή δύο συνεδριάσεις. Οι πτωτικές κινήσεις σε μία αγορά είναι υγεία».
Επιπλέον, ο κ. Ζαχαράκης σημειώνει πως «μια αγορά θεωρείται bull όταν κινείται χωρίς υπερβολές αλλά με χρονική διάρκεια. Να θυμηθούμε ότι στο bear market είχαμε γρήγορες ανόδους και βασανιστικές πτώσεις. Το αντίθετο συμβαίνει στην bull market. Επίσης να σημειωθεί ότι η αγορά έχει μετοχές οι οποίες μπορούν να την συντηρήσουν στα δύσκολα μίας διόρθωσης, καθώς δεν κινείται στο σύνολο της το ίδιο».
Προς επίρρωση της εκτίμησης του χρηματιστή, θυμίζουμε ότι όλο το τελευταίο διάστημα του βελτιωμένου κλίματος, το Χ.Α. ανεβαίνει με μικρά… σκαλοπάτια, με πολύ μικρές ανοδικές κινήσεις, συντηρητικές επιλογές και αποφυγή εξάρσεων και υπερβολών. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο 2023 μόνο δύο φορές ο Γ.Δ. ενισχύθηκε άνω του 1%, ενώ οι περισσότερες συνεδριάσεις έκλειναν με πολύ μικρά ανοδικά βήματα και με ενδοσυνεδριακές αποφορτίσεις. Στον αντίποδα, η χθεσινή, ήταν η μεγαλύτερη πτώση – διόρθωση από τις 23 Σεπτεμβρίου 2022.
Συνάμα, ακόμη και στις κερδοφόρες συνεδριάσεις του προηγούμενου διαστήματος, ουδέποτε υπήρξαν υπερβολές και εξαλλοσύνες στο σύνολο των μετοχών, μιας και η συνηθισμένη εικόνα ήταν να είναι μοιρασμένο το ταμπλό, ή να κινείται στην καλύτερη περίπτωση στο 65% - 35% όσον αφορά τις ανοδικές και πτωτικές μετοχές αντίστοιχα.
Αυτό που μένει να δούμε είναι αν και κατά πόσο θα συνεχιστεί η πτώση – διόρθωση, αν θα υπάρξει συσσώρευση στα τρέχοντα επίπεδα ή αν θα γίνει νέα ανοδική κίνηση άμεσα.
Θυμίζουμε πως το Χ.Α. είχε πάει σχεδόν απνευστί από τις 915 μονάδες στις 20 Δεκεμβρίου στο κατώφλι των 1.000 μονάδων χωρίς ουσιαστική διόρθωση πλην κάποιων ενδοσυνεδριακών αποφορτίσεων, έχοντας σε 19 συνεδριάσεις έως τη χθεσινή, τις 16 ανοδικές και μόλις τρεις οριακά πτωτικές! Μάλιστα, από τις 20/12 έως χθες, ο Γ.Δ. κέρδιζε 8,09%, ο FTSE 25 ενισχύονταν επίσης 8,09%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κατέγραφε ράλι +16,23%.
Εύλογα η αγορά είχε βρεθεί σε υπεραγορασμένα επίπεδα οδηγούμενη σε τεχνικές υπερβολές λόγω του momentum και της θετικής ψυχολογίας, όμως στο τελευταίο… σκαλί πριν την υπέρβαση του κομβικού ψυχολογικού ορίου των 1.000 μονάδων, «μίλησε» ο νόμος των τεχνικών δεδομένων υπό την επίδραση βεβαίως και της κάμψης των διεθνών αγορών (αυτή την εβδομάδα ο S&P 500 έχει υποχωρήσει κατά 2,4%).
Το Χ.Α. έχει κάνει σημαντικές διαδοχικές υπερβάσεις από την αρχή του χρόνου, ξεκινώντας από την κατοχύρωση του ορίου των 930 μονάδων, οπότε η λογική λέει ότι θα πρέπει να «δέσουν» οι τιμές, να συγκεντρωθούν δυνάμεις και να επανατοποθετηθεί η κερδισμένη ρευστότητα.
Τα προηγούμενα υψηλά, δηλαδή οι 973 μονάδες είχαν γίνει η βραχυπρόθεσμη στήριξη και μένει να δούμε αν θα μπορέσει να επανέλθει άμεσα ο Γ.Δ. πάνω από αυτό το όριο, ώστε να διατηρήσει σε καλύτερο «σκαλί» τα τεχνικά κεκτημένα. Σε κάθε περίπτωση, θεωρητικά υπάρχουν και άλλα περιθώρια διόρθωσης -τουλάχιστον έως τις 950 μονάδες– χωρίς να διαταραχθεί το ανοδικό momentum.
Ο FTSE 25 έκλεισε στις 2.348,40 μονάδες (-2,15%) και όπως σημειώνει ο κ. Ζαχαράκης, «η τάση είναι κραταιά και δεν χαλάει τόσο εύκολα. Στην παρούσα φάση, η ζώνη των 2.340 – 2.350 μονάδων είναι η πρώτη πολύ σημαντική ζώνη στήριξης».
Ο τραπεζικός δείκτης υστερεί ακόμη έναντι των υψηλών έτους, φτάνοντας προχθές έως τις 734,52 μονάδες που είναι υψηλά 11μήνοου (16/2/2022), ενώ χθες διόρθωσε σε ποσοστό 2,42% στις 716,77 μονάδες, φτάνοντας ενδοσυνεδριακά έως τις 710,81 μονάδες όταν υποχωρούσε κατά 3,23%. Ο τραπεζικός δείκτης δεν θα πρέπει να χάσει το όριο των 700 μονάδων καθώς θα χαλούσε η εικόνα, ενώ είναι θετικό ότι χθες δεν έκλεισε στο χαμηλό ημέρας αλλά πιο πάνω.
Οι διεθνείς αγορές
Σε τροχιά διόρθωσης βρέθηκαν χθες και οι ευρωπαϊκές αγορές επηρεασμένες από το έντονα πτωτικό σήμα που έδωσαν την Τετάρτη οι αμερικανικοί δείκτες, οι οποίοι σημείωσαν τη μεγαλύτερη «βουτιά» εδώ και ένα μήνα, επηρεασμένοι από τα αδύναμα στοιχεία για την αμερικανική οικονομία και τα «γερακίσια» σχόλια αξιωματούχων της Federal Reserve. Συνάμα, ενισχύθηκαν οι φόβοι των επενδυτών ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα συνεχίσει να συσφίγγει την πολιτική της, ίσως αρκετά για να προκαλέσει ύφεση.
Οι τρεις δείκτες της Wall Street κινήθηκαν και χθες, για δεύτερη ημέρα πτωτικά, όμως μακριά από το χαμηλό ημέρας, ενώ ο Dow Jones παρ’ ότι ενδοσυνεδριακά απώλεσε τις 33.000 μονάδες, εντούτοις έκλεισε αρκετά πάνω από αυτές.
Στην Ευρώπη, οι αγορές κινήθηκαν έντονα πτωτικά, με τις πιέσεις να αυξάνονται το απόγευμα μετά τη γνωστοποίηση των δηλώσεων της επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ στο Παγκόσμιο Φόρουμ του Νταβός, η οποία έδωσε σήμα για συνέχιση στις «γενναίες» αυξήσεις επιτοκίων. Από την άλλη πλευρά τόνισε πως η ευρωζώνη θα έχει ύφεση αλλά διαχειρίσιμη και λιγότερο καταστροφική απ’ ότι αναμένονταν έως πρόσφατα.
Ο δείκτης DAX της Φρανκφούρτης έχασε τις 15.000 κλείνοντας στις 14.920,36 μονάδες με πτώση 1,72%, ο CAC 40 στο Παρίσι έχασε τις 7.000 μονάδες κλείνοντας στις 6.951,87 μονάδες (-1,86%), ενώ ο FTSE 100 στο Λονδίνο υποχώρησε κατά 1,07% στις 7.747,29 μονάδες, απομακρυνόμενος από τα ιστορικά υψηλά που είναι λίγο πάνω από τις 7.900 μονάδες.
Στον ευρωπαϊκό νότο, ο FTSE MIB στο Μιλάνο υποχώρησε κατά 1,75% στις 25.596,28 μονάδες, ενώ ο IBEX 35 της Μαδρίτης έχασε 1,57% στις 8.793,10 μονάδες. Τέλος, ο Stoxx 600 υποχώρησε κατά 1,55% στις 450,45 μονάδες.