Με κακούς οιωνούς αρχίζει (και) η τελευταία εβδομάδα του Σεπτέμβρη για τις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές, καθώς το περασμένο πενθήμερο «έλυσε» τις αναστολές των πωλητών, δίνοντας ένα σκληρό δείγμα γραφής για το τι μπορεί να ακολουθήσει, σε μια περίοδο όπου οι κεντρικές τράπεζες, με πρώτη την αμερικανική Fed, εκπλήσσουν συνεχώς δυσάρεστα τους επενδυτές με τις αποφάσεις τους για εξαιρετικά αυστηρή νομισματική πολιτική, που ενισχύει τους φόβους για ύφεση.
Η νέα εβδομάδα άρχισε τις πρώτες πρωινές ώρες στις αγορές της Ασίας με πτώση των futures των ευρωπαϊκών και αμερικανικών μετοχών, νέα άνοδο του δολαρίου, υποχώρηση του ευρώ σε ιστορικά χαμηλά, κάτω και από τα 96 σεντς και «βουτιά» 4,5% για τη στερλίνα, καθώς η αγορά αμφισβητεί την οικονομική πολιτική της νέας κυβέρνησης. Οι μετοχές στην Ασία δέχονταν ισχυρές πιέσεις, με τις απώλειες του NIKKEI στο Τόκιο να ξεπερνούν το 2%.
Η Fed έδωσε την περασμένη εβδομάδα τη γενική γραμμή μεγάλης αύξησης των επιτοκίων για περίοδο μεγαλύτερη από όσο ανέμεναν οι αγορές, μια γραμμή που θα ακολουθηθεί για μεγάλη χρονική περίοδο από όλες τις κεντρικές τράπεζες, προκαλώντας ψυχρολουσία, ενώ ήδη καταγράφονται περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων από το αναμενόμενο, φέρνοντας μεγάλη πτώση σ’ όλα τα χρηματιστήρια. Οι επενδυτές μειώνουν το ρίσκο στα χαρτοφυλάκιά τους (risk off) και τα διεθνή κεφάλαια στρέφονται στην ασφάλεια του δολαρίου, που προσφέρει αυξημένα επιτόκια και βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ έναντι των βασικών νομισμάτων.
Η νέα αύξηση επιτοκίων από τη Fed κατά 75 μονάδες βάσης έφερε ένα ντόμινο αύξησης επιτοκίων από πολλές κεντρικές τράπεζες άλλων χωρών, όπως Μ. Βρετανίας, Ελβετίας, Σουηδίας και Νορβηγίας, ενώ κορυφαία στελέχη της ΕΚΤ προαναγγέλλουν αρκετές ακόμη αυξήσεις επιτοκίων στην ευρωζώνη. Πρώτη προτεραιότητα των κεντρικών τραπεζιτών αυτή την περίοδο είναι ο έλεγχος του πληθωρισμού, με κάθε τρόπο και κάθε κόστος, χωρίς να υπολογίζονται οι παρενέργειες στα risk assets.
Αναλυτές κρίνουν ότι το παγκόσμιο χρηματιστηριακό σύστημα εισέρχεται σε καθεστώς bear market, αναμένοντας πολύ βαθιά πτώση – διόρθωση, καθώς υπάρχουν προβλέψεις για πτώση ακόμη και στις 3.100 μονάδες για τον «δείκτη των δεικτών», τον S&P 500, τον πιο «βαρύ» και καθοριστικό χρηματιστηριακό δείκτη στην υφήλιο.
Ο Σεπτέμβριος, επιβεβαιώνοντας την κακή παράδοση, καθώς μαζί με τον Οκτώβριο είναι οι χειρότεροι μήνες για τις αγορές ιστορικά, έως τώρα είναι ιδιαίτερα δύσκολος, με τους περισσότερους δείκτες να σημειώνουν διψήφιου ποσοστού απώλειες.
Την Παρασκευή, ο ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 έκλεισε σε χαμηλό 21 μηνών και στα επίπεδα που είχε τον Δεκέμβριο του 2020, έχοντας απώλειες το τρέχον έτος 21%, ο γερμανικός DAX υποχωρεί κατά 22,67% το 2022, ενώ ο S&P 500 καταγράφει πτώση κοντά στο 9% το Σεπτέμβριο και 22,51% από την αρχή του έτους.
Στο ελληνικό χρηματιστήριο, ο Γενικός Δείκτης υποχωρεί κατά 6,80% τον Σεπτέμβριο, ο FTSE 25 χάνει 7,01%, ο Mid Cap είναι στο -5,09% και ο τραπεζικός δείκτης στο -5,54%. Έτσι, σε επίπεδο έτους, ο Γ.Δ. πλέον υποχωρεί σε ποσοστό 10,66%, ο FTSE 25 χάνει 10,82%, ο Mid Cap βρίσκεται στο -13,64%, ενώ οι τράπεζες υποχωρούν κατά 8,65%.
Με μεγάλη πτώση έκλεισαν οι αγορές και την Παρασκευή, με τον DAX στη Φρανκφούρτη να υποχωρεί κατά 1,97% στις 12.284 μονάδες, ο CAC-40 στο Παρίσι σημείωσε απώλειες 2,28% στις 5.783 μονάδες, ενώ ο FTSE 100 στο Λονδίνο υποχώρησε κατά 1,97% στις 7.018 μονάδες. Στον ευρωπαϊκό Νότο, ο IBEX 35 στη Μαδρίτη κατέγραψε πτώση 2,46% κλείνοντας στις 7.583 μονάδες και ο MIB στο Μιλάνο έκλεισε με απώλειες 3,36% στις 21.066 μονάδες.
Στη Wall Street οι δείκτες συμπλήρωσαν την τέταρτη διαδοχική πτωτική εβδομάδα, με τον Dow Jones να χάνει τις 30.000 μονάδες μετά από πάρα πολύ καιρό, έχοντας πτώση άνω του 20% από τις αρχές του 2022, ενώ είναι στο όριο να γυρίσει σε bear market καθεστώς. Την Παρασκευή έκλεισε στις 29.590,41 μονάδες με πτώση 486 μονάδων ή ποσοστό 1,62%, ο S&P 500 υποχώρησε στις 3.693,23 μονάδες με πτώση 1,72%, ενώ ο Nasdaq έχασε 1,80% κλείνοντας στις 10.867,93 μονάδες.
Έρχονται πιέσεις στα εταιρικά κέρδη
Ολοένα και περισσότεροι αναλυτές προειδοποιούν για ισχυρές πιέσεις στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Ενώ μια ισχυρότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί περίοδος κερδών δεύτερου τριμήνου τροφοδότησε ένα απότομο καλοκαιρινό ράλι στις μετοχές, τόσο ο δείκτης S&P 500 όσο και ο δείκτης Stoxx 600 έχουν πλέον χάσει το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κερδών. Οι στρατηγικοί αναλυτές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Morgan Stanley, Goldman Sachs Group και Sanford C. Bernstein προειδοποιούν για κινδύνους στην εταιρική κερδοφορία.
Στρατηγικοί αναλυτές της BlackRock Investment αναφέρουν ότι το σενάριο των υψηλότερων επιτοκίων και μιας «επικείμενης ύφεσης» δεν αντικατοπτρίζεται πλήρως στις αγορές μετοχών. Ο Νάιτζελ Μπόλτον, στέλεχος της BlackRock Investment δήλωσε ότι η τελευταία ανάκαμψη των μετοχών ήταν «απλώς ένα bear market rally» και ότι μια επιβράδυνση της καταναλωτικής ζήτησης και μια «πιο επιθετική για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα» Fed θα πυροδοτήσουν νέα χαμηλά.
Πάντως, το ίδιο στέλεχος σημειώνει πως οι τράπεζες θα επωφεληθούν από τα υψηλότερα επιτόκια, ενώ οι ενεργειακές μετοχές είναι πιθανό να ενισχυθούν τους επόμενους 6 έως 12 μήνες, καθώς η προσφορά παραμένει περιορισμένη. Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος από την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης θα φανεί πιθανότατα στις εταιρείες χάλυβα, τσιμέντου και χημικών.
Σε όλα αυτά, έρχεται να προστεθεί η πολιτική κρίση σε πληθώρα ευρωπαϊκών κρατών και όχι μόνο, ενώ η εβδομάδα που παρήλθε επιβαρύνθηκε περαιτέρω από την απόφαση του Ρώσου προέδρου Πούτιν να κηρύξει μερική επιστράτευση και να αρχίσει μέσω δημοψηφισμάτων τη διαδικασία παράνομης προσάρτησης ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία. Συνάμα, από σήμερα οι αγορές θα κληθούν να «ζυγίσουν» το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών στην Ιταλία, όπου αναδείχθηκε πρώτη δύναμη η δεξιά συμμαχία της Μελόνι, σε μια δύσκολη συγκυρία για την ιταλική οικονομία, η οποία βαρύνεται από ιδιαίτερα υψηλό χρέος.
Σε χαμηλό δυόμισι μηνών το Χ.Α.
Μέσα σ’ αυτό το εξαιρετικά φορτισμένο περιβάλλον, το Χ.Α. ήδη συμπλήρωσε πέντε εβδομάδες πτωτικού σερί, χάνοντας και τις 800 μονάδες την Παρασκευή, για πρώτη φορά από τις 15 Ιουλίου. Σε εβδομαδιαίο επίπεδο, ο Γ.Δ. υποχώρησε κατά 4,23%, ο FTSE 25 έχασε 4,58%, ο Mid Cap έχασε 2,86%, ενώ οι τράπεζες είχαν πτώση 6,16%.
Τα blue chips ενέργειας και υποδομών δέχονται τις ισχυρότερες πιέσεις το Σεπτέμβριο, με τη Motor Oil να υποχωρεί σε ποσοστό 15,50% το μήνα, η Μυτιληναίος είναι στο -12,29%, ΕΛΠΕ -11,18%, Τέρνα Ενεργειακή -10,60% και ΓΕΚ Τέρνα -9,21%.
Πάντως, για άλλη μια φορά θα θυμίσουμε πως οι αγορές ποτέ δεν κάνουν αυτό που περιμένουν οι… πολλοί, έχουν τους δικούς τους νόμους και τους δικούς τους κανόνες. Ο τραπεζικός κλάδος ευνοείται από την εμφατική αλλαγή στην πολιτική επιτοκίων, καθώς θα αυξηθεί γεωμετρικά η κερδοφορία τους, κάτι που ίσως «ξυπνήσει» τα… αίματα στον κλάδο, που ειδικά για το Χ.Α. είναι άκρως καθοριστικός, σε βαθμό κηδεμονίας και ελέγχου του momentum.
M. Χατζηδάκης (Beta AXE): Αποκλειστικά εξωγενείς οι παράγοντες της πτώσης
Στο γεγονός ότι η πτώση του Χ.Α. σ’ αυτή τη συγκυρία υπαγορεύεται «σχεδόν αποκλειστικά από το εξωτερικό» αναφέρεται στην εβδομαδιαία έκθεσή του ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή, Μάνος Χατζηδάκης.
Σημειώνει πως «οι πιέσεις στις μετοχές δεν έχουν ποιοτικές διαφοροποιήσεις παρά τα καλά νέα από το μέτωπο των αποτελεσμάτων και τα ρεκόρ της φετινής κερδοφορίας των εισηγμένων εταιρειών. Προς το παρόν η παράμετρος της κερδοφορίας φαίνεται να έχει βγει εντελώς από την επενδυτική στρατηγική και ο προσανατολισμός αφορά κυρίως την προστασία του κεφαλαίου. Διαχειριστικά, αυτό ισοδυναμεί με λευκή πετσέτα, αφού η μείωση θέσεων δεν λαμβάνει υπόψη της επιμέρους προοπτικές και δείκτες αποτιμήσεων παρά μόνο σταθμίσεις στην έκθεση της αγοράς. Αν και οι αποτιμήσεις υποχώρησαν κάτω από τα 60 δισ. ευρώ, είναι ακόμα νωρίς να μιλήσουμε για μια καθολική ευκαιρία αγορών. Το ταμπλό έχει επιμέρους φθηνές αποτιμήσεις και καλά μερίσματα, δεν έχει όμως καταλύτη που θα πληρώσει τα καλά θεμελιώδη», τονίζει ο αναλυτής.
Και προσθέτει: «Επομένως η αγορά θα παραμείνει προσδεμένη στην τάση των ξένων αγορών, αναζητώντας επίπεδα που θα συνιστούν υπερβολή για μια τοπική αντίδραση ή κάποιο νέο αποφασιστικής σημασίας (λήξη πολέμου, αποκλιμάκωση πληθωρισμού κ.λπ.) για να επιστρέψει με μεγαλύτερη ψυχραιμία στα θεμελιώδη των επιχειρήσεων. Μέχρι τότε το χρηματιστηριακό περιβάλλον θα παραμείνει νευρικό και τον πρώτο λόγο θα έχουν στην αποτύπωση τους τα αρνητικά νέα».
Αναφερόμενος στα τεχνικά δεδομένα, ο κ. Χατζηδάκης τονίζει πως «ο Γ.Δ. δύσκολα θα αποφύγει το ραντεβού με τα νέα χαμηλά έτους, αφού η διαγραμματική εικόνα μοιάζει ιδιαίτερα φορτισμένη αρνητικά. Οι γραμμές άμυνας στις 830 και 810 μονάδες έπεσαν χωρίς ιδιαίτερα μάχη, με την αγορά να ξαναποκτά πτωτική σε ένταση και συναλλαγές μετά την διάσπαση των 800 μονάδων. Αν και ο Γενικός Δείκτης εισήλθε σε υποτιμημένες ζώνες τιμών, δεν αποκλείεται να δούμε την τοπική εκτόνωση της κίνησης προς τις 780 μονάδες αφού νωρίτερα δεν μεσολαβεί κάποιο αξιόπιστο ενδιάμεσο επίπεδο στήριξης. Όπως και στο παρελθόν η αποδυνάμωση των συναλλακτικών όγκων θα μας δώσει μια πρώτη ένδειξη βραχυπρόθεσμης αντιστροφής της τάσης».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
