Προσφέροντας υψηλή απόδοση, που αναμένεται να αποτελέσει «μαγνήτη» για τα κεφάλαια θεσμικών και ιδιωτών επενδυτών σε μια εποχή μηδενικών επιτοκίων, αρχίζει σήμερα και ολοκληρώνεται την Παρασκευή η πρώτη δημόσια προσφορά ενός ομολόγου ελληνόκτητης ναυτιλιακής εταιρείας, ύστερα από πολλά χρόνια άκαρπου «φλερτ» των Ελλήνων εφοπλιστών με το Χρηματιστήριο Αθηνών. Τι πρέπει να γνωρίζουν οι επενδυτές πριν αποφασίσουν, μέσα στα επόμενα 24ωρα, αν θα τοποθετήσουν κεφάλαια στο ομόλογο της Costamare;
Το πρώτο που ενδιαφέρει κάθε επενδυτή σε τέτοιες εκδόσεις είναι, ασφαλώς, το επιτόκιο. Την ώρα που ακόμη και με μεγάλο ποσό ένας καταθέτης θα λάβει ένα επιτόκιο κοντά στο μηδέν ακόμη και αν «κλείσει» το κεφάλαιό του σε μια προθεσμιακή κατάθεση, το ομόλογο της Costamare θα προσφέρει ένα επιτόκιο μεταξύ 2,70% και 3,10%, απόδοση ιδιαίτερα ελκυστική για τα δεδομένα της περιόδου.
Πρόκειται για ένα επιτόκιο σαφώς υψηλότερο από άλλες εκδόσεις τίτλων που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα στο ΧΑ. Ενδεικτικά, ο ΟΠΑΠ προχώρησε, τον περασμένο Οκτώβριο, σε μια έκδοση ομολόγου με επιτόκιο 2,10%, το χαμηλότερο στην ιστορία της αγοράς ομολόγων του ΧΑ. Αυτή η διαφορά απόδοσης, βεβαίως, δεν είναι τυχαία: αντανακλά το υψηλότερο ρίσκο που αναλαμβάνει ένας επενδυτής, επενδύοντας το κεφάλαιό του σε μια εταιρεία της ποντοπόρου ναυτιλίας, που είναι εκτεθειμμένη, από την φύση των δραστηριοτήτων της, σε όλους τους κινδύνους της παγκόσμιας αγοράς.
Από αυτή την άποψη, το ομόλογο της Costamare είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στο «σύμπαν» των εταιρικών ομολόγων του Χρηματιστηρίου: αν ένας επιμελής επενδυτής οφείλει να σταθμίζει τα ρίσκα που αναλαμβάνει αγοράζοντας ένα τίτλο σταθερού εισοδήματος μιας «στεριανής» εταιρείας, είναι υποχρεωμένος να εξετάζει με ακόμη μεγαλύτερη προσοχή τα στοιχεία μια έκδοσης τίτλων από μια ναυτιλιακή εταιρεία, η οποία αντιμετωπίζει σε διαρκή βάση κάθε είδους κινδύνους που μπορεί να πλήξουν σοβαρά την οικονομική της θέση. Όπως αναφέρει, άλλωστε, το ενημερωτικό δελτίο της έκδοσης, «οι δυνητικοί επενδυτές θα πρέπει να διατρέξουν ολόκληρο το Ενημερωτικό Δελτίο και να διαβάσουν την ενότητα "Παράγοντες Κινδύνου"».
Επιπλέον, τα ίδια τα χαρακτηριστικά της έκδοσης δείχνουν ότι πρόκειται για ένα τελείως διαφορετικό ομόλογο από όσα έχουν γνωρίσει έως τώρα οι Έλληνες επενδυτές: για παράδειγμα, το ομόλογο εκδίδεται από μια κυπριακή εταιρεία που ιδρύθηκε ειδικά για την προώθηση της έκδοσης, με εγγυήτρια την Costamare που είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και εδρεύει στο Μονακό. Η εκδότρια εταιρεία, όπως και η εγγυήτρια, δεν έχουν λάβει βαθμολογία από οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης (συνήθως τα ομόλογα που εισάγονται στο ΧΑ βαθμολογούνται από την ICAP, αλλά στην προκειμένη περίπτωση, λόγω της διεθνοποιημένης δραστηριότητας του ομίλου, αξιολόγηση θα μπορούσε να γίνει μόνο από έναν εκ των μεγάλων οίκων). Σε περίπτωση εκκαθάρισης της εκδότριας ή διαδικασίας αφερεγγυότητας κατά το κυπριακό δίκαιο, οι κάτοχοι των ομολόγων θα βρίσκονται στην ίδια σειρά με τους υπόλοιπους πιστωτές, ενώ θα προηγηθούν όσοι έχουν εξασφαλισμένες απαιτήσεις και προνόμια.
Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, όλα αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως και ουκ ολίγοι παράγοντες κινδύνου που αναφέρονται στο αναφέρονται διεξοδικά στο ενημερωτικό δελτίο, λίγη σημασία έχουν στην προκειμένη περίπτωση, καθώς, όπως τονίζουν, τη σημαντικότερη «εγγύηση» για αυτό το ομόλογο αποτελεί το ιστορικό της Costamare, της εταιρείας που ίδρυσε το 1975 ο Βασίλης Κωνσταντακόπουλος και εξακολουθεί σήμερα να ελέγχεται μετοχικά από τους τρεις γιους του, σε ποσοστό 55%. Παρότι δραστηριοποιείται σε ένα κλάδο με μεγάλες διακυμάνσεις και σοβαρούς κινδύνους, η εταιρεία έχει δείξει εξαιρετική συνέπεια, που αναγνωρίζεται και από τους «δύσκολους» αναλυτές στο Χρηματιστήριο Νέας Υόρκης, όπου είναι εισηγμένη από το 2010.
Όπως σημειώνουν αναλυτές, η Costamare απέδειξε ακόμη και στις πρωτοφανώς δύσκολες συνθήκες του 2020, εν μέσω τεράστιων δυσκολιών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και τις θαλάσσιες μεταφορές, ότι όχι μόνο παραμένει ανθεκτική οικονομικά και επιχειρησιακά, αλλά βρίσκει συνεχώς ευκαιρίες για να μεγαλώνει το εκτόπισμά της, καθώς στον κλάδο των εμπορευματοκιβωτίων, όπου δραστηριοποιείται, το μέγεθος είναι ο παράγοντας κλειδί για την αύξηση των κερδών και την επιβίωση στα δύσκολα «γυρίσματα» της ναυτιλίας.
Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της επιτυχημένης διαχειριστικής συνταγής μπορεί κανείς να το δει σε ένα γράφημα, όπου συγκρίνεται η απόδοση της μετοχής της Costamare με αυτή του δείκτη S&P 500. Σε 12μηνη βάση, η Costamare έχει κερδίσει περίπου 130%, παρά το τις αναταράξεις που υπήρξαν στον κλάδο της, έναντι απόδοσης περίπου 40% για τον Dow Jones.
Costamare: Η πορεία της μετοχής το τελευταίο 12μηνο, σύγκριση με τον S&P 500
H κρίση δεν άφησε, βεβαίως, ανεπηρέαστη την Costamare. Το 2020, τα κέρδη της εγγυήτριας, μητρικής εταιρείας μειώθηκαν από τα 88,4 στα 7,7 εκατ. ευρώ. Όμως, για τα δεδομένα μιας παγκόσμιας κρίσης τέτοιων πρωτοφανών διαστάσεων, οι επιδόσεις του ομίλου ήταν εξαιρετικές, ενώ αμέσως μόλις άρχισε το γύρισμα στον νέο ανοδικό κύκλο άρχισε να κινείται επιθετικά για την επέκταση του στόχου, πρώτα με μια έκδοση μετοχών, το περασμένο φθινόπωρο, από την οποία αντλήθηκαν σχεδόν 100 εκατ. δολ. και τώρα με την έκδοση του ομολόγου στο ΧΑ, με τα έσοδα να προορίζονται επίσης, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, στην επέκταση του στόλου.
Έτσι, η Costamare φαίνεται να βγαίνει κερδισμένη από αυτή την πρωτοφανή κρίση, επεκτείνοντας τον στόλο της, ώστε να επιτύχει ακόμη μεγαλύτερες οικονομίες κλίμακος, που θα επιτρέψουν να αυξήσει την κερδοφορία της και να παραμένει ανθεκτική σε πιθανές αναταραχές, την ώρα που μικρότεροι ανταγωνιστές θα δέχονται ισχυρή πίεση.
Στόλος 82 πλοίων, συμβάσεις με κολοσσούς
Η Costamare Inc., εγγυήτρια του ομολόγου, δραστηριοποιείται στην ποντοπόρο ναυτιλία με πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία ναυλώνει κυρίως σε Εταιρείες Τακτικών Γραμμών, όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό δελτίο.
Στις 30 Απριλίου 2021, συμμετείχε με ποσοστό 100% σε 95 θυγατρικές εταιρείες. Μέσω του στόλου των πλοίων που ελέγχει, παρέχει υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών σε παγκόσμια κλίμακα μέσω ναυλώσεων για μακροπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη διάρκεια σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες Εταιρείες Τακτικών Γραμμών.
Ο στόλος του Ομίλου της Εγγυήτριας αριθμεί 82 πλοία με συνολική χωρητικότητα 582.837 TEU περίπου, συμπεριλαμβανομένων ενός (1) πλοίου υπό ναυπήγηση, έξι (6) πλοίων υπό παραλαβή και τριών (3) πλοίων υπό πώληση, καθιστώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους στόλους στον κόσμο με βάση τη χωρητικότητα σε TEU.
Αναλυτικότερα, από τον εν λόγω στόλο, α) εβδομήντα (70) πλοία βρίσκονταν υπό ναύλωση με συνολική χωρητικότητα 521.344 TEU (εκ των οποίων δύο (2) πλοία συνολικής χωρητικότητας 7.432 TEU αναμένεται να πωληθούν εντός του 2021), β) ένα (1) πλοίο βρισκόταν υπό ναυπήγηση με συνολική χωρητικότητα 12.690 TEU, προγραμματισμένο να παραδοθεί το Β’ τρίμηνο του 2021, γ) έξι (6) είναι μεταχειρισμένα πλοία για τα οποία η Εγγυήτρια έχει συμφωνήσει την αγορά τους με συνολική χωρητικότητα 31.605 TEU και θα παραληφθούν μέσα στο 2021, /και γ) πέντε (5) πλοία της Κοινοπραξίας, από κοινοπραξίες στις οποίες η Εγγυήτρια κατέχει μειοψηφικό ποσοστό βρίσκονταν υπό ναύλωση με συνολική χωρητικότητα 17.198 TEU (εκ των οποίων ένα (1) πλοίο χωρητικότητας 5.576 TEU αναμένεται να πωληθεί εντός του 2021).
Σύμφωνα με την έκθεση της εταιρείας αναλύσεων Alphaliner (Alphaliner Monthly Monitor December 2020)16 η Εγγυήτρια, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η τρίτη μεγαλύτερη ιδιοκτήτρια εταιρεία πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (Non-Operating Owner, δηλαδή των εταιρειών εκείνων οι οποίες δεν δραστηριοποιούνται ως Εταιρείες Τακτικών Γραμμών, αλλά αποτελούν ιδιοκτήτες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι οποίοι ναυλώνουν τα πλοία που διαθέτουν στις Εταιρείες Τακτικών Γραμμών προκειμένου αυτές να εκτελέσουν το μεταφορικό τους έργο), με βάση τη χωρητικότητα σε TEU.
Η στρατηγική της Εγγυήτριας συνίσταται στη μακροχρόνια ναύλωση των πλοίων της σε μεγάλες και ισχυρές οικονομικά Εταιρείες Τακτικών Γραμμών, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο. Στόχος της είναι, μέσω των μακροχρόνιων ναυλώσεων σταθερού ναύλου, σε κάθε περίπτωση που αυτό είναι εφικτό, να αποφεύγει εποχιακές διακυμάνσεις της ζήτησης και των ναύλων. Τα επίπεδα αξιοποίησης του στόλου της Εγγυήτριας, εξαιρουμένων των προγραμματισμένων δεξαμενισμών, ανήλθαν σε 99,5% και 99,6% για το 2019 και 2020, αντίστοιχα.
Μεταξύ των πελατών της Εγγυήτριας συγκαταλέγονται πολλές από τις σημαντικότερες, με βάση τη χωρητικότητα σε εμπορευματοκιβώτια του διαχειριζομένου στόλου τους, διεθνείς ναυτιλιακές Εταιρείες Τακτικών Γραμμών, συμπεριλαμβανομένων των A.P. Moller-Maersk A/S («Maersk»), COSCO Shipping Lines («COSCO»), Evergreen Marine Corp. («Evergreen»), Hapag-Lloyd AG («Hapag Lloyd»), Mediterranean Shipping Company («MSC»), CMA CGM S.A. («CMA CGM»), Yang Ming Marine Transport Corp. («Yang Ming») και ZIM Integrated Shipping Services Ltd. Εξ αυτών, οι Maersk, COSCO, Evergreen, Hapag Lloyd και MSC εξακολουθούν να είναι πελάτες της και σύμφωνα με την Εγγυήτρια αντιπροσώπευαν από κοινού το 97% και το 91% των εσόδων της Εγγυήτριας κατά τα έτη 2019 και 2020, αντιστοίχως.
Σημειώνεται, τέλος, ότι η συνεχής επέκταση του στόλου έχει ανεβάσει το δανεισμό του ομίλου σε 1,6 δισ. δολ., συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεών από χρηματοδοτικές μισθώσεις, ενώ η σχέση των υποχρεώσεων προς τα ίδια κεφάλαια διαμορφώνεται σε 1,18.