«Βυθίζεται» η μετοχή της Ericsson, που τις τελευταίες 3 εβδομάδες έχει χάσει περισσότερο από το 30% της αξίας της ενώ κινδυνεύει να καταστεί μη επενδύσιμη (univestable) εξαιτίας των αποκαλύψεων πως ο σουηδικός γίγαντας των τηλεπικοινωνιών είχε σχέσεις με τον ISIS, ενώ είχε προχωρήσει και σε δωροδοκίες μελών της ιρακινής κυβέρνησης.
Επίσης η Ericsson, όπως παραδέχθηκε και ο επικεφαλής της στις αρχές της εβδομάδας σε τηλεδιάσκεψη με αναλυτές και δημοσιογράφους, παραβίασε για δεύτερη φορά τους όρους που της είχαν επιβληθεί στη συμφωνία του 2019 καθώς απέτυχε να παρουσιάσει αποδείξεις και στοιχεία από τον εσωτερικό έλεγχο που διεξάγει σχετικά με τις υποθέσεις διαφθοράς στο Ιράκ και τις ύποπτες συναλλαγές που φαίνεται να καταλήγουν σε μέλη του ISIS την περίοδο 2011-2019, με σκοπό να διατηρήσει την δραστηριότητά της απρόσκοπτα στη χώρα.
Η σουηδική εταιρεία είχε αναγκαστεί να πληρώσει περισσότερο από 1 δισ. δολάρια για να διευθετήσει τις κατηγορίες εναντίον της για διαφθορά σε πέντε διαφορετικές χώρες αλλά όχι στο άμεσα πληττόμενο Ιράκ, ενώ βάσει της συμφωνίας που είχε υπογράψει το 2019, η Ericsson θα έπρεπε να συνεργαστεί με τις αρχές και να αποκαλύψει τα στοιχεία για παραπτώματα
Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης είπε πως η Ericsson δεν κατάφερε να παραδώσει αρκετές πληροφορίες για πιθανά παραπτώματα που διέπραξε στο Ιράκ παρά την συμφωνία που είχε υπογράψει το 2019. Η σουηδική εταιρεία παραδέχθηκε πως παραβίασε τους όρους συμφωνίας καθώς «απέτυχε να παρουσιάσει επαρκείς αποδείξεις».
Αυξάνεται η πίεση προς την Ericsson
Οι αναλυτές της Citibank δημοσίευσαν μια έκθεση προς τους επενδυτές, αναφέροντας πως οι μετοχές της Ericsson κινδυνεύουν να γίνουν μη επενδύσιμες (uninvestable) στο προσεχές μέλλον έπειτα από τις αποκαλύψεις που έχουν υπάρξει.
«Αν οι αναφορές επιβεβαιωθούν τότε η αξιοπιστία και οι αποφάσεις της διοίκησης θα βρεθούν υπό αμφισβήτηση. Ακόμα και αν δεν επιβεβαιωθούν θεωρούμε πως θα χρειαστεί καιρός για να αποδειχθεί η αθωότητα της εταιρείας» αναφέρουν και προσθέτουν ότι «ούτως ή άλλως προβλέπουμε πως η μετοχή της Ericsson δεν θα είναι θελκτική για τους περισσότερους επενδυτές στο προσεχές μέλλον».
Παράλληλα και το σουηδικό χρηματιστήριο ανέφερε πως βρίσκεται σε διάλογο με την Ericsson στο πλαίσιο της έρευνας που εξελίσσεται για το αν η εταιρεία απέκρυψε σκόπιμα από τους μετόχους της πληροφορίες σχετικά με την δραστηριότητά της στο Ιράκ.
«Η υπόθεση αποτελεί προτεραιότητα δεδομένου του μεγέθους της Ericsson και βρισκόμαστε σε διάλογο με την εταιρεία» ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου του Nasdaq σημειώνοντας πως «φυσικά και αξιολογούμε τις επιπλέον πληροφορίες που δημοσιεύονται από τον Τύπο, αλλά είναι σημαντικό να τονίσουμε πως ο ρόλος μας είναι μόνο να ερευνήσουμε το επίπεδο δημοσιοποίησης των στοιχείων από την εταιρεία και αν είχαν όλοι την ευκαιρία να δράσουν έχοντας τις ίδιες πληροφορίες. Ο Nasdaq δεν έχει δικαιοδοσία για να αποφανθεί για την σοβαρότητα των καταγγελιών ή αν έχουν λάβει χώρα παράνομες πράξεις. Αυτό είναι δουλειά των άλλων φορέων».
Ο Ρίτσαρντ Κρέιμερ, επικεφαλής αναλυτής της Arete Research, δήλωσε στη διεθνή κοινοπραξία ερευνητών δημοσιογράφων ICIJ πως η Ericsson List που δημοσιεύτηκε και η έρευνα πρόκειται να έχουν έναν «πολύ αποσταθεροποιητικό» αντίκτυπο στις μετοχές της εταιρείας και μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις στη διοίκηση, ακόμα και την απομάκρυνση του διευθύνοντος συμβούλου Börje Ekholm.
«Πρώτον, νέα σαν αυτά μπορεί να προκαλέσουν αναταραχή σε οποιοδήποτε οργανισμό» ανέφερε, προσθέτοντας πως «μπορούμε να αναμένουμε μεγάλα πρόστιμα, ενώ το προσωπικό μπορεί να ανησυχήσει ότι αυτό θα επηρεάσει οποιαδήποτε αμοιβή, ειδικά options που συνδέονται με την τιμή της μετοχής. Αυτό μπορεί να αποσυντονίσει τους εργαζομένους ενώ οι πελάτες μπορεί να κάνουν άβολες ερωτήσεις».
Υπογράμμισε επίσης πως «οι αλλαγές στη διοίκηση φαίνονται αναπόφευκτες. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις βλέπεις τους επικεφαλής να αποχωρούν και το συμβούλιο δεν θα μπορεί να κάνει κάτι γι αυτό».
Οι δραστηριότητες της Ericsson στο Ιράκ και οι σχέσεις με τον ISIS
Όπως αναφέρει το ICIJ η Ericsson List βασίζεται σε αρχεία που διέρρευσαν από την εσωτερική έρευνα που διεξάγει η εταιρεία και αποκαλύπτουν μια στρατηγική διαφθοράς και χρηματισμού στο Ιράκ από το 2011 μέχρι το 2019.
Ανάμεσα στα στοιχεία αποκαλύπτονται 9 σημαντικές υποθέσεις μεταξύ αυτών:
- Περίπου 171.000 δολάρια δόθηκαν μεταξύ 2016-2017 σε στρατιωτικές ομάδες, πιθανότατα του ISIS με στόχο να διασφαλιστεί ασφαλές πέρασμα για φορτηγά που μετέφεραν εξοπλισμό της Ericsson μέσω των περιοχών που έλεγχαν οι ισλαμιστές τρομοκράτες. Η διαδρομή είχε ονομαστεί «Speedway» καθώς απέφευγε τα τελωνειακά σύνορα του Ιράκ.
- Ο Roger Antoun, πρώην (πλέον) υπάλληλος της Ericsson δημιούργησε το δικό του «κρυφό ταμείο» όπου στην περίοδο 2016-2018 είχε καταχραστεί 308.000 δολάρια από την εταιρεία. Τα χρήματα θα πήγαιναν σε Ιρακινό κατασκευαστή, και μετά από την εσωτερική έρευνα που διεξήγαγε η εταιρεία τα χρήματα επεστράφησαν τελικά από τον καταχραστή.
- Καταγράφεται πληρωμή 50.000 δολαρίων σε ίδρυμα που συνδέεται με τις δυνάμεις Πεσμέργκα του Κουρδιστάν «για την μάχη κατά του ISIS» αναφέρει η έκθεση. Η στρατιωτική οργάνωση δρα υπό τις εντολές του Σιρουάν Μπαρζάνι (Sirwan Barzani) που αποτελεί βασικό μέτοχο σε έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες της Ericsson, την ιρακινή εταιρεία τηλεπικοινωνιών Korek και εξετάζεται αν η Ericsson έκανε αυτή την πληρωμή για να διασφαλίσει την εύνοια του ηγέτη των Πεσμέργκα. Η πληρωμή φαίνεται να είναι για τους πρόσφυγες και τα εκτοπισμένα παιδιά. Ωστόσο οι έρευνες δεν απέδειξαν που κατέληξαν αυτά τα χρήματα.
- Σε άγνωστο παραλήπτη έχουν καταλήξει 500.000 δολάρια που κατευθύνονταν στον CEO της εταιρείας τηλεπικοινωνιών Asiacell, με τα χρήματα αυτά να συνδέονται με «υπηρεσίες ασφαλείας» για το Peroza Project που περιελάμβανε την συναρμολόγηση, δοκιμή και αποθήκευση τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού.
- Την περίοδο 2012-2017 ξοδεύτηκαν 10,5 εκατ. δολάρια από την Ericsson με τον παραλήπτη να παραμένει άγνωστος ακόμα για τα χρήματα που θα κατευθύνονταν αρχικά στην Alawsatiya, αδελφή εταιρεία της Al-Awsat που αποτελούν και οι δυο συνεργάτες της Ericsson. Όπως αναφέρει η αναφορά, η Alawsatiya πληρώθηκε από την Ericsson 10,5 εκατ. δολάρια συμπεριλαμβανομένου και του συμβολαίου του υπουργείου Αμύνης του Ιράκ «Cell on Wheels». Η Alawsatiya επιλέχθηκε από την Ericsson ως κατασκευαστής μετά από διαγωνιστική διαδικασία που χαλκεύτηκε υπέρ της εταιρείας από στελέχη της Ericsson.
- Πάρτι και δείπνα αξίας 188.000 δολαρίων που χρηματοδοτήθηκαν από την πώληση για σκραπ μετάλλο εξοπλισμού που είχε αποσυρθεί την περίοδο 2014-2017. Όπως αναφέρεται στελέχη της Ericsson είχαν δημιουργήσει ένα «μαύρο ταμείο» για να πληρώνουν ξενοδοχεία, μπόνους για κατασκευαστές και προσωπικά έξοδα.
- Έξοδα 40.000-50.000 δολαρίων τον Ιανουάριο του 2015 για να πραγματοποιήσει ταξίδι ο υπουργός Τηλεπικοινωνιών του Λιβάνου μαζί με την σύζυγό του και συμβούλους στη Σουηδία. Το πακέτο περιελάμβανε εισιτήρια πρώτης θέσης και μετακίνηση με λιμουζίνες.
- Στον σύμβουλο επιχειρήσεων Ρατζες Μπαρζάνι (Rasech Barzani) δόθηκαν 1,2 εκατ. δολάρια την περίοδο 2007-2017 καθώς φέρεται να είχε δεσμούς με την οικογένεια Μπαρζάνι.
- Δώρα και ταξίδια αξίας 97.800 δολαρίων μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου του 2014 δόθηκαν σε εκπροσώπους του ιρακινού υπουργείου Άμυνας πριν την υπογραφή συμβολαίων.
Παραδέχθηκε τις παράνομες δραστηριότητες στο Ιράκ ο Börje Ekholm
Ο επικεφαλής του σουηδικού γίγαντα των τηλεπικοινωνιών Börje Ekholm ανέφερε πως τα στοιχεία για τις παραβάσεις που υπέπεσε η εταιρεία στο Ιράκ είναι «πάρα πολύ ντροπιαστικά» για την εταιρεία, σημειώνοντας ωστόσο πως έχουν γίνει βήματα προκειμένου να συμμορφωθεί η Ericsson με τις υποχρεώσεις της. Ο Ekholm αρνήθηκε να διευκρινίσει σχετικά με το τι δεν κατάφερε να παρουσιάσει η εταιρεία στο υπουργείο Δικαιοσύνης ή αν η Ericsson έχει ενημερώσει τις σουηδικές Αρχές για πιθανά παραπτώματα στο Ιράκ και αν έχουν υπάρξει αποφάσεις για αλλαγές στο προσωπικό μετά τα στοιχεία που έχει στα χέρια του το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Παράλληλα σημείωσε πως η Ericsson είχε «σημαντικές αποτυχίες ελέγχου στο παρελθόν» και κατηγόρησε την κουλτούρα της εταιρείας για την αποτυχία να διαπιστώσει αυτή την συμπεριφορά εγκαίρως και επισήμανε πως πλέον έχουν γίνει βήματα για να διορθωθεί η κατάσταση.
Στο ερώτημα γιατί η εταιρεία δεν έχει αποκαλύψει δημοσίως μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα της εσωτερικής έρευνας που διεξάγει, ο κ. Ekholm, ανέφερε πως η Ericsson προσπαθεί να προστατέψει την ταυτότητα των εργαζομένων που πιθανότατα μπορεί να εμπλέκονται και παράλληλα να δώσει το θάρρος και σε άλλους να μιλήσουν. «Η μεγάλη μου ανησυχία είναι πως μπορεί να αποκαλυφθούν άνθρωποι που βγήκαν να μιλήσουν» ανέφερε χαρακτηριστικά. Υπογράμμισε επίσης πως δεν μπορεί να αξιολογηθεί ακόμα η ζημιά ή οι ποινές που μπορεί να επιβληθούν, αλλά συμπλήρωσε πως η εταιρεία συνεργάζεται με τις αμερικανικές Αρχές καθώς «αποτελεί στόχο να προσπαθήσουμε να λυθεί το ζήτημα όσο γρηγορότερα γίνεται».