Η γιγάντια σουηδική εταιρεία τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού Ericsson θα πληρώσει πρόστιμο 206,7 εκατομμυρίων δολαρίων στην αμερικανική δικαιοσύνη για να διευθετήσει μια υπόθεση διαφθοράς που συνδέεται με τη τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ.
«Η Ericsson θα πληρώσει πρόστιμο 206.728.848 δολαρίων» (195 εκατ. ευρώ), ανέφερε ο όμιλος σε ανακοίνωση την οποία εξέδωσε στη διάρκεια της περασμένης νύκτας.
Με τη διευθέτηση αυτή κλείνει η συμφωνία που συνήφθη το Δεκέμβριο 2019, στο πλαίσιο της οποίας ο όμιλος έχει ήδη πληρώσει ένα δισεκατομμύριο δολάρια στην αμερικανική δικαιοσύνη για να κλείσει διώξεις για διαφθορά σε πέντε άλλες χώρες (Τζιμπουτί, Κίνα, Βιετνάμ, Ινδονησία και Κουβέιτ).
Η συμφωνία που συνήφθη τώρα αφορά το γεγονός ότι η Ericsson δεν είχε κοινοποιήσει στην αμερικανική δικαιοσύνη, η παγκόσμια δικαιοδοσία της οποίας σε πολυάριθμους τομείς της επιτρέπει διώξεις εναντίον πολλών ξένων ομίλων, τα αποτελέσματα μιας εσωτερικής έρευνας σχετικά με φερόμενες δωροδοκίες.
«Η απόφαση αυτή είναι μια βάναυση υπενθύμιση μιας ιστορικά κακής διαγωγής. Έχουμε αντλήσει τα διδάγματα απ' αυτό και είμαστε δεσμευμένοι σε ένα σημαντικό ταξίδι για να αλλάξουμε την κουλτούρα μας», διαβεβαίωσε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής του ομίλου Μπέργε Έκχολμ.
Από την εσωτερική έρευνα προέκυψαν κυρίως ύποπτες πληρωμές για οδικές μεταφορές σε ζώνες ελεγχόμενες από την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, οι οποίες πιστεύεται πως κατέληξαν στις τσέπες της τζιχαντιστικής οργάνωσης, όταν αυτή ήλεγχε ένα τμήμα του ιρακινού εδάφους.
Η Ericsson είχε ήδη παραδεχθεί «μια απαράδεκτη συμπεριφορά» και διαβεβαιώσει πως αναλαμβάνει δράση κατά της διαφθοράς. Αυτή η ιρακινή υπόθεση, η οποία έχει φέρει σε δύσκολη θέση τον όμιλο από το 2022, αποτελεί επίσης αντικείμενο έρευνας στη Σουηδία.
Οι δραστηριότητες της Ericsson στο Ιράκ και οι σχέσεις με τον ISIS
Όπως αναφέρει το ICIJ η Ericsson List βασίζεται σε αρχεία που διέρρευσαν από την εσωτερική έρευνα που διεξάγει η εταιρεία και αποκαλύπτουν μια στρατηγική διαφθοράς και χρηματισμού στο Ιράκ από το 2011 μέχρι το 2019.
Ανάμεσα στα στοιχεία αποκαλύπτονται 9 σημαντικές υποθέσεις μεταξύ αυτών:
- Περίπου 171.000 δολάρια δόθηκαν μεταξύ 2016-2017 σε στρατιωτικές ομάδες, πιθανότατα του ISIS με στόχο να διασφαλιστεί ασφαλές πέρασμα για φορτηγά που μετέφεραν εξοπλισμό της Ericsson μέσω των περιοχών που έλεγχαν οι ισλαμιστές τρομοκράτες. Η διαδρομή είχε ονομαστεί «Speedway» καθώς απέφευγε τα τελωνειακά σύνορα του Ιράκ.
- Ο Roger Antoun, πρώην (πλέον) υπάλληλος της Ericsson δημιούργησε το δικό του «κρυφό ταμείο» όπου στην περίοδο 2016-2018 είχε καταχραστεί 308.000 δολάρια από την εταιρεία. Τα χρήματα θα πήγαιναν σε Ιρακινό κατασκευαστή, και μετά από την εσωτερική έρευνα που διεξήγαγε η εταιρεία τα χρήματα επεστράφησαν τελικά από τον καταχραστή.
- Καταγράφεται πληρωμή 50.000 δολαρίων σε ίδρυμα που συνδέεται με τις δυνάμεις Πεσμέργκα του Κουρδιστάν «για την μάχη κατά του ISIS» αναφέρει η έκθεση. Η στρατιωτική οργάνωση δρα υπό τις εντολές του Σιρουάν Μπαρζάνι (Sirwan Barzani) που αποτελεί βασικό μέτοχο σε έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες της Ericsson, την ιρακινή εταιρεία τηλεπικοινωνιών Korek και εξετάζεται αν η Ericsson έκανε αυτή την πληρωμή για να διασφαλίσει την εύνοια του ηγέτη των Πεσμέργκα. Η πληρωμή φαίνεται να είναι για τους πρόσφυγες και τα εκτοπισμένα παιδιά. Ωστόσο οι έρευνες δεν απέδειξαν που κατέληξαν αυτά τα χρήματα.
- Σε άγνωστο παραλήπτη έχουν καταλήξει 500.000 δολάρια που κατευθύνονταν στον CEO της εταιρείας τηλεπικοινωνιών Asiacell, με τα χρήματα αυτά να συνδέονται με «υπηρεσίες ασφαλείας» για το Peroza Project που περιελάμβανε την συναρμολόγηση, δοκιμή και αποθήκευση τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού.
- Την περίοδο 2012-2017 ξοδεύτηκαν 10,5 εκατ. δολάρια από την Ericsson με τον παραλήπτη να παραμένει άγνωστος ακόμα για τα χρήματα που θα κατευθύνονταν αρχικά στην Alawsatiya, αδελφή εταιρεία της Al-Awsat που αποτελούν και οι δυο συνεργάτες της Ericsson. Όπως αναφέρει η αναφορά, η Alawsatiya πληρώθηκε από την Ericsson 10,5 εκατ. δολάρια συμπεριλαμβανομένου και του συμβολαίου του υπουργείου Αμύνης του Ιράκ «Cell on Wheels». Η Alawsatiya επιλέχθηκε από την Ericsson ως κατασκευαστής μετά από διαγωνιστική διαδικασία που χαλκεύτηκε υπέρ της εταιρείας από στελέχη της Ericsson.
- Πάρτι και δείπνα αξίας 188.000 δολαρίων που χρηματοδοτήθηκαν από την πώληση για σκραπ μετάλλο εξοπλισμού που είχε αποσυρθεί την περίοδο 2014-2017. Όπως αναφέρεται στελέχη της Ericsson είχαν δημιουργήσει ένα «μαύρο ταμείο» για να πληρώνουν ξενοδοχεία, μπόνους για κατασκευαστές και προσωπικά έξοδα.
- Έξοδα 40.000-50.000 δολαρίων τον Ιανουάριο του 2015 για να πραγματοποιήσει ταξίδι ο υπουργός Τηλεπικοινωνιών του Λιβάνου μαζί με την σύζυγό του και συμβούλους στη Σουηδία. Το πακέτο περιελάμβανε εισιτήρια πρώτης θέσης και μετακίνηση με λιμουζίνες.
- Στον σύμβουλο επιχειρήσεων Ρατζες Μπαρζάνι (Rasech Barzani) δόθηκαν 1,2 εκατ. δολάρια την περίοδο 2007-2017 καθώς φέρεται να είχε δεσμούς με την οικογένεια Μπαρζάνι.
- Δώρα και ταξίδια αξίας 97.800 δολαρίων μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου του 2014 δόθηκαν σε εκπροσώπους του ιρακινού υπουργείου Άμυνας πριν την υπογραφή συμβολαίων.
Παραδέχθηκε τις παράνομες δραστηριότητες στο Ιράκ ο Börje Ekholm
Ο επικεφαλής του σουηδικού γίγαντα των τηλεπικοινωνιών Börje Ekholm ανέφερε πως τα στοιχεία για τις παραβάσεις που υπέπεσε η εταιρεία στο Ιράκ είναι «πάρα πολύ ντροπιαστικά» για την εταιρεία, σημειώνοντας ωστόσο πως έχουν γίνει βήματα προκειμένου να συμμορφωθεί η Ericsson με τις υποχρεώσεις της. Ο Ekholm αρνήθηκε να διευκρινίσει σχετικά με το τι δεν κατάφερε να παρουσιάσει η εταιρεία στο υπουργείο Δικαιοσύνης ή αν η Ericsson έχει ενημερώσει τις σουηδικές Αρχές για πιθανά παραπτώματα στο Ιράκ και αν έχουν υπάρξει αποφάσεις για αλλαγές στο προσωπικό μετά τα στοιχεία που έχει στα χέρια του το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Παράλληλα σημείωσε πως η Ericsson είχε «σημαντικές αποτυχίες ελέγχου στο παρελθόν» και κατηγόρησε την κουλτούρα της εταιρείας για την αποτυχία να διαπιστώσει αυτή την συμπεριφορά εγκαίρως και επισήμανε πως πλέον έχουν γίνει βήματα για να διορθωθεί η κατάσταση.
Στο ερώτημα γιατί η εταιρεία δεν έχει αποκαλύψει δημοσίως μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα της εσωτερικής έρευνας που διεξάγει, ο κ. Ekholm, ανέφερε πως η Ericsson προσπαθεί να προστατέψει την ταυτότητα των εργαζομένων που πιθανότατα μπορεί να εμπλέκονται και παράλληλα να δώσει το θάρρος και σε άλλους να μιλήσουν. «Η μεγάλη μου ανησυχία είναι πως μπορεί να αποκαλυφθούν άνθρωποι που βγήκαν να μιλήσουν» ανέφερε χαρακτηριστικά. Υπογράμμισε επίσης πως δεν μπορεί να αξιολογηθεί ακόμα η ζημιά ή οι ποινές που μπορεί να επιβληθούν, αλλά συμπλήρωσε πως η εταιρεία συνεργάζεται με τις αμερικανικές Αρχές καθώς «αποτελεί στόχο να προσπαθήσουμε να λυθεί το ζήτημα όσο γρηγορότερα γίνεται».