Μ. Βερέμης στο BD: Η αξία των ελληνικών startup θα φτάσει το 5% του ΑΕΠ

Την αισιοδοξία ότι τα επόμενα χρόνια θα συνεχιστεί με ταχείς ρυθμούς η ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων, με την αξία τους να ανέρχεται στο 5% του ΑΕΠ, εκφράζει, μιλώντας στο Business Daily, ο Μάρκος Βερέμης, συνιδρυτής και Πρόεδρος της Upstream, εταίρος στην BigPi Venture Capital και συμπρόεδρος της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ.

Ο επιχειρηματίας που έχει συνδέσει το όνομά του με τις startup στην Ελλάδα, υπογραμμίζει ότι «το οικοσύστημα έχει πάρει μπρος και το μέγεθός του ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξάνει διαρκώς», ενώ επισημαίνει ότι το κρισιμότερο στοιχείο για να προχωρήσει η ανάπτυξη του οικοσυστήματος είναι να υπάρξουν ακόμα περισσότερα και μεγαλύτερα funds σε περισσότερες φάσεις του επενδυτικού κύκλου.

Εξηγώντας την επιτυχία της Upstream, ο κ. Βερέμης τονίζει ότι «η αξιοκρατία και η μεγάλη φιλοδοξία μαζί με δίκαιη ανταμοιβή της σκληρής δουλειάς είναι η καλύτερη συνταγή για ένα υγιές περιβάλλον που αναπαράγεται».

Αναφερόμενος στα σχέδιά του για το τρέχον έτος, ο κ. Βερέμης σημειώνει ότι βρίσκεται στο σημείο εκκίνησης το fund Big Pi 2 που θα έχει περίπου διπλάσιο μέγεθος από το πρώτο fund και θα έχει νέα στελέχη που επιστρέφουν από το εξωτερικό με χρήσιμη εμπειρία. Τονίζει, επίσης, ότι θα γίνουν σημαντικές αυξήσεις κεφαλαίου σε τουλάχιστον πέντε εταιρείες, σε μεγάλες αποτιμήσεις, που θα δημιουργήσουν πολλές νέες θέσεις εργασίας.

Ο κ. Βερέμης εξηγεί τον ρόλο της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος των νεοφυών επιχειρήσεων, αλλά και του προγράμματος Junior Achievement, που δίνει σε παιδιά τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν με δημιουργικό τρόπο στην επιχειρηματικότητα.

• Τι θα έπρεπε να γίνει από πλευράς πολιτείας για να ενδυναμωθεί πολύ περισσότερο το οικοσύστημα των start ups;

Έχουν γίνει πολλά βήματα που έχουν αποδώσει πολύ. Από τη χρηματοδότηση των Equifunds μέχρι τα φορολογικά κίνητρα για την επιστροφή Ελλήνων του εξωτερικού. Το οικοσύστημα έχει πάρει μπρος και το μέγεθός του ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξάνει διαρκώς. Πιστεύω πως μέσα στα επόμενα χρόνια θα ξεπεράσει το 5% του ΑΕΠ. Σε αυτή την φάση χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερα και μεγαλύτερα funds σε περισσότερες φάσεις του επενδυτικού κύκλου. Σήμερα είμαστε στο ένα δέκατο πετυχημένων χωρών σε μέγεθος επενδύσεων και ακόμα χαμηλότερα σε πλήθος funds (π.χ. το Ισραήλ έχει 400 και εμείς 6). Επίσης δεν έχουμε μεγάλη δραστηριότητα σε growth capital για εταιρείες τεχνολογίας και βέβαια το Χρηματιστήριο είναι ανύπαρκτο για τέτοιες εταιρείες. Έχουμε ακόμα πολύ δουλειά.       

•  Έχετε ήδη πάρει μια σειρά από επενδυτικές πρωτοβουλίες το '21. Τι να περιμένουμε από εσάς την τρέχουσα χρονιά; 

Το '22 θα ξεκινήσουμε το Big Pi 2 που θα έχει περίπου διπλάσιο μέγεθος από το πρώτο fund και με νέα στελέχη που επιστρέφουν από το εξωτερικό με χρήσιμη εμπειρία. Επίσης θα έχουμε κάποιες σημαντικές αυξήσεις κεφαλαίου σε μεγάλες αποτιμήσεις που θα δημιουργήσουν πολλές νέες θέσεις εργασίας σε τουλάχιστον 5 εταιρείες. Το Innovative Greeks ελπίζω πως θα μεγαλώσει και οι γέφυρες με 10.000 λαμπρούς Έλληνες του εξωτερικού θα αποδώσουν. Το Junior Achievement δουλεύει με 10,000 μαθητές κυρίως σε υποβαθμισμένες περιοχές και μεγαλώνει διαρκώς. Μου είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει δίψα για πρόοδο παντού σε αυτή την χώρα.

• Η Upstream είναι μια από τις επιτυχημένες ελληνικές startup, που έκανε διεθνή πορεία, ολοκλήρωσε μεγάλους κύκλους ανάπτυξης και στην πορεία «γέννησε» και άλλες επιτυχημένες εταιρείες. Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας της και ποια μαθήματα δίνει με το παράδειγμά της σε νέους Έλληνες επιχειρηματίες; 

Η Upstream γέννησε εταιρείες που την ξεπέρασαν, όπως την Workable και την Persado, αλλά και πολλές άλλες που μεγαλώνουν γρήγορα. Δεν είναι μυστικό πως η αξιοκρατία και η μεγάλη φιλοδοξία μαζί με δίκαιη ανταμοιβή της σκληρής δουλειάς είναι η καλύτερη συνταγή για ένα υγιές περιβάλλον που αναπαράγεται. Η Upstream όπως και άλλες δίκαιες και καλές εταιρίες πάντα ξεκινούν τον δικό τους ενάρετο κύκλο.

• Ποιος είναι ο ρόλος της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ; Πώς διασυνδέει τους Έλληνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό με το εγχώριο οικοσύστημα των startup; Έχουμε κάποια παραδείγματα από τα οφέλη αυτής της πρωτοβουλίας; 

Η τεχνολογία μετασχηματίζει την οικονομία μας και εκδημοκρατίζει τον διεθνή ανταγωνισμό. Οι παλαιότερες εταιρείες αποκτούν την δυνατότητα να καινοτομήσουν και να εξάγουν πιο εύκολα και οι νέες να στήνονται πιο γρήγορα και εύκολα με χαμηλότερο κόστος και όμοια εργαλεία με αυτά που θα είχε μια Αμερικάνικη εταιρεία. Η Ελλάδα, όσο ποτέ άλλοτε, έχει την ευκαιρία σε αυτή την συγκυρία να αποκτήσει μια πραγματικά ανταγωνιστική οικονομία. Ο ΣΕΒ δημιούργησε την Επιτροπή Καινοτομίας για να ενισχύσει αυτή την προσπάθεια με χρήσιμα προγράμματα και νομοθετικές προτάσεις. Πολλές από τις προτάσεις της επιτροπής, που συνοψίστηκαν σε έκθεση που κάναμε με την BCG το 2017 για την δημιουργία του οικοσυστήματος καινοτομίας, αποτέλεσαν κορμό για νόμους και δράσεις του ΥΠΑΝ και αναμένουμε κάτι ανάλογο με την νέα έκθεση που κάναμε με την Accenture για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Μεταξύ άλλων, η ικανότατη ομάδα του ΣΕΒ τρέχει προγράμματα συνεργασίας μεταξύ μεγάλων εταιριών και startups, πλατφόρμα διασύνδεσης με λαμπρούς Έλληνες του εξωτερικού – Innovative Greeks με 10,000 μέλη και το workintech.gr που βοηθάει Έλληνες της διασποράς να βρουν δουλειές σε καινοτόμες ελληνικές εταιρείες.                  

• Το ελληνικό οικοσύστημα των startup έφθασε σε λίγα χρόνια από το μηδέν σε μια αξία 4-5 δισ. ευρώ, αλλά παραμένει μικρό για τα μεγέθη της οικονομίας μας. Πώς βλέπετε να αναπτύσσεται τα επόμενα χρόνια, σε συνάρτηση με τη συνολικότερη προσπάθεια επιστροφής της χώρας σε υγιείς ρυθμούς ανάπτυξης, με τη συνδρομή και των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης; 

Η αξία του αγγίζει πλέον τα 8 δισ. ευρώ και πιστεύω πως μέσα στα επόμενα 5 χρόνια θα ξεπεράσει το 5% του ΑΕΠ. Ο στόχος που έχουμε θέσει στον ΣΕΒ είναι να προσεγγίσουμε το 10% τα επόμενα 10 χρόνια. Θεωρώ πως είναι εφικτό γιατί υπάρχει πλέον ισχυρή δυναμική. Έχουμε περίπου 5 εταιρείες που ξεπερνούν η προσεγγίζουν την αξία του 1 δισ. και ακόμα 30 εταιρείες που έχουν ξεπεράσει τα 100 εκατ. ευρώ. Συνολικά υπάρχουν πάνω από 400 σοβαρές εταιρείες στον χώρο. Δύσκολα θα ανατραπεί αυτή η δυναμική μέχρι να φτάσουμε τον μέσο όρο άλλων δυτικών χωρών.  

• Έχετε αποδείξει με το προσωπικό σας παράδειγμα ότι μπορεί και με έδρα την Ελλάδα να αναπτυχθούν νεοφυείς, καινοτομικές επιχειρήσεις, παρά τις γνωστές δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει η επιχειρηματικότητα στη χώρα μας. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που είχατε να αντιμετωπίσετε στη δική σας πορεία και τι έχει αλλάξει σήμερα;

Αρχικά ήμασταν ελάχιστες εταιρείες στον χώρο αυτό και έτσι η πορεία μας ήταν μοναχική με μεγάλη δυσκολία στη χρηματοδότηση και τη γρήγορη ανάπτυξη. Ποτέ δεν είχαμε πρόβλημα στο να φτιάχνουμε ικανές, ενωμένες και προσηλωμένες ομάδες. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο μας πλεονέκτημα. Ένα καταφύγιο για ανθρώπους στους οποίους δεν ταίριαζε η "ελληνική πραγματικότητα". Με αυτή την έννοια, είχαμε πάθος με ουσία και ισχυρά πιστεύω στην αξιοκρατία, τη φιλοδοξία να πετύχουμε διεθνώς και να μοιραστούμε το αποτέλεσμα σε ένα πολυμετοχικό σχήμα με συμμετοχή όλης της ομάδας. Σήμερα τα παραπάνω, στον χώρο μας τουλάχιστον, είναι ο κανόνας. Αυτό είναι μεγάλη κατάκτηση.

• Τι είναι το junior achievement Grecce; Οι επιχειρηματίες του μέλλοντος;

Οι πεποιθήσεις δημιουργούνται νωρίς στην ζωή μας και μας καθορίζουν τελικά. Όπως και το μέλλον μιας ολόκληρης χώρας. Στο Junior Achievement τρέχουμε προγράμματα όπως την Εικονική Επιχείρηση, όπου παιδιά 13-17 δημιουργούν ομάδες και φτιάχνουν τις δικές τους επιχειρήσεις υπό την καθοδήγηση μεντόρων. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν πάνω από 5.000 παιδιά από όλη την Ελλάδα και φέτος οι μέντορες περιλαμβάνουν μερικούς από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες της χώρας αλλά και τον Πρωθυπουργό και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι καλύτερες ομάδες διαγωνίζονται στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό. Πέρσι για πρώτη φορά κερδίσαμε και αυτό είναι μια ένδειξη της ποιότητας που μπορεί να κρύβεται στα πιο ξεχασμένα μέρη της χώρας. Αρκεί να τους δώσεις ένα υγιές περιβάλλον και αμέσως φανερώνονται πρωτότυπες ιδέες, δεμένες ομάδες και αποφασιστικά παιδιά. Αυτό με συγκινεί πιο πολύ με το Junior Achievement.