Την «απόλυτη προσήλωση» της κυβέρνησης και του ίδιου στην επιτυχία του σχεδίου δίκαιης μετάβασης για τη Δυτική Μακεδονία εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάρκεια της ομιλίας που έκανε ολοκληρώνοντας την τετράωρη και πλέον δημόσια διαβούλευσή του με εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης, επιστημονικών και συνδικαλιστικών φορέων στην Κοζάνη, επισημαίνοντας ότι οι δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι που θα διατεθούν για το σχέδιο απολιγνιτοποίησης και τη δίκαιη μετάβαση στη Δυτική Μακεδονία ανέρχονται σε περίπου 7 δισ. ευρώ.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι είναι «προσωπικό του στοίχημα» το να μπορούμε να οραματιστούμε μία Δυτική Μακεδονία καλύτερη από το σήμερα και από το χθες και σημείωσε: «Είναι μία ηθική υποχρέωση την οποία έχουμε απέναντι στη Δυτική Μακεδονία και στην περιοχή της Μεγαλόπολης, αλλά στη Δυτική Μακεδονία το πρόβλημα είναι πολύ πιο οξύ. Υπάρχουν χρηματοδοτικοί πόροι, υπάρχει σχεδιασμός αλλά πάνω από όλα υπάρχει πολιτική βούληση και πολιτική βούληση πρέπει να υπάρχει σε όλα τα επίπεδα. Υπάρχει σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, υπάρχει σε επίπεδο δήμων, είμαι σίγουρος ότι υπάρχει και σε επίπεδο πολιτών. Αυτό το οποίο κρατώ από τη συζήτηση παρά τις επιφυλάξεις που ακούστηκαν για την ταχύτητα με την οποία δρομολογείται η μετάβαση δεν άκουσα κανέναν να λέει ότι δεν είναι σωστή επιλογή γιατί όλοι ξέρουν ότι δεν είναι απλά η σωστή επιλογή, είναι μονόδρομος. Άρα το ζήτημα είναι αυτόν τον μονόδρομο πώς θα τον διανύσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά για να μπορέσει η Δυτική Μακεδονία του 2025 του 2030 του 2035 να είναι μία άλλη περιφέρεια».
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ήταν σωστή η τολμηρή απόφαση που πήρε η κυβέρνηση το 2019 για απεξάρτηση από τον λιγνίτη και ότι αν δεν την είχε πάρει τότε, σήμερα θα τρέχαμε πίσω από τις εξελίξεις. Χάρη σε αυτή την απόφαση σήμερα η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος έχει σχέδιο δίκαιης μετάβασης, ενώ άλλες χώρες τώρα προσπαθούν να το καταρτίσουν, είπε ο πρωθυπουργός.
Η Δυτική Μακεδονία θα συνεχίσει να είναι ενεργειακός κόμβος και η ΔΕΗ θα έχει πιο ισχυρή παρουσία στην περιοχή με διαφορετικό όμως ρόλο τόνισε ο πρωθυπουργός. Όσον αφορά τη ΔΕΗ επεσήμανε ότι ήταν στα όρια χρεοκοπίας το 2019 και τώρα έχει κάνει σημαντική πρόοδο χωρίς να έχει χάσει το δημόσιο χαρακτήρα της. «Το γράμμα "Δ" δεν θα το απωλέσει ποτέ από την ονομασία της η ΔΕΗ», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
Σχετικά με τη μονάδα «Πτολεμαΐδα 5» είπε ότι δεν έχουν ληφθεί ακόμη οι οριστικές αποφάσεις και πως διατίθεται το ποσό των 20 εκατομμυρίων ευρώ για τη διασύνδεση της με το δίκτυο τηλεθέρμανσης.
Στο πλαίσιο της δίκαιης μετάβασης θα δημιουργηθούν γρήγορα θέσεις εργασίας καλύτερες από αυτές που υπήρχαν και χάνονται με την απολιγνιτοποίηση.
Για τη μετεγκατάσταση της Ακρινής είπε ότι υπάρχει το ερώτημα αν έχει νόημα να γίνει ή όχι με τη δίκαιη μετάβαση. Πρότεινε στους κατοίκους του χωριού να δημιουργήσουν ενεργειακή κοινότητα σε συνεργασία με τη ΔΕΗ που θα έχει ως αποτέλεσμα σχεδόν τζάμπα το ηλεκτρικό ρεύμα και ένα πρόσθετο εισόδημα ύψος 4.000 ευρώ.
Ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για την ενίσχυση του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας ώστε να πηγαίνουν σε αυτό φοιτητές από όλη την Ελλάδα και να γίνει ένα πραγματικό κέντρο αριστείας. Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι σύντομα θα εκδοθεί η άδεια για τα μάρμαρα Τρανοβάλτου, ενώ για το φράγμα Νεστορίου είπε ότι δεν είναι ακόμα έτοιμος να πει τι θα γίνει, αλλά θα ασχοληθεί προσωπικά για να βρεθεί λύση.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι η κυβέρνηση θα ενισχύσει τον πρωτογενή τομέα στη Δυτική Μακεδονία και για τα προβλήματα στον κλάδο της γούνας τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει μελέτη για το τι παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι η κυβέρνηση στήριξε τον τομέα της Υγείας στη Δυτική Μακεδονία και είπε ενδεικτικά ότι το νοσοκομείο της Πτολεμαΐδας έχει σήμερα έξι κλίνες σε μονάδες εντατικής θεραπείας και το νοσοκομείο της Κοζάνης που δεν είχε καμία διαθέτει πέντε κλίνες ΜΕΘ. Ταυτόχρονα ο πρωθυπουργός απηύθυνε έκκληση να αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού στη Δυτική Μακεδονία και κάλεσε τους πολίτες να προσέρχονται για την πρώτη αλλά και την τρίτη δόση του εμβολίου κατά του κορονοϊού.
Δίκαιη μετάβαση και ανάπτυξη για όλους
Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο θα κινητοποιήσει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη Δυτική Μακεδονία, μετατρέποντας την περιοχή σε επενδυτικό πόλο για τη μεταλιγνιτική εποχή, ανέπτυξε ο πρωθυπουργός.
Το ΣΔΑΜ αποτελεί τον οδικό χάρτη για τον μετασχηματισμό του παραγωγικού ιστού των λιγνιτικών περιοχών, ώστε να μεταβούν στην εποχή μετά την απολιγνιτοποίηση. Αποβλέπει στην αναγέννηση της τοπικής οικονομίας, την ανάπτυξη του πρωτογενούς, του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού μέσω τη δημιουργίας σταθερών θέσεων εργασίας.
Για την υλοποίηση του Σχεδίου, που καλύπτει την περίοδο 2021-27, θα αντληθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης για αποκαταστάσεις εδαφών, σχεδόν 2 δισεκ. ευρώ από το κοινοτικό επενδυτικό εργαλείο InvestEU και από τις δανειακές διευκολύνσεις για υποδομές που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και δημόσιοι πόροι άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Αναμένονται ακόμα, μεταξύ άλλων, 2 δισεκ. ευρώ από επενδύσεις του ομίλου ΔΕΗ, 147 εκατομμύρια από επενδύσεις του ΔΕΣΦΑ, επιπλέον 900 εκατομμύρια από ιδιωτικά κεφάλαια και 250 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.