Σημαντικές εξελίξεις στη διεθνή διπλωματική σκηνή και τις ελληνοξένες σχέσεις παρουσίασε η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, κατά την πρόσφατη ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών.
Κεντρικό θέμα αποτέλεσε η υιοθέτηση του αμερικανικού σχεδίου για τη Γάζα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου η Ελλάδα, ως εκλεγμένο μέλος, είχε ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις και στήριξε την απόφαση.
Η κ. Ζωχιού χαρακτήρισε το γεγονός ως ιστορική ευκαιρία για βιώσιμη εκεχειρία και σταθερότητα στην περιοχή, επισημαίνοντας ως προτεραιότητα την άμεση ανθρωπιστική βοήθεια, τη σταδιακή ανοικοδόμηση και τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την έναρξη πολιτικής διαδικασίας που θα οδηγήσει στη λύση των δύο κρατών.
Η ελληνική παρουσία στη Γάζα, τόσο στον ανθρωπιστικό όσο και στον αναπτυξιακό τομέα, αναμένεται να ενισχυθεί με βάση τα νέα δεδομένα και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Παράλληλα, η εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι η Ελλάδα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και αξιολογεί τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην περιοχή.
Αναφορά έγινε και στην επίσκεψη του Ουκρανού Προέδρου στην Αθήνα, με τη χώρα μας να διατηρεί σταθερή θέση υπέρ της Ουκρανίας, στηρίζοντας την εθνική κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και το Διεθνές Δίκαιο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη νέα διάσταση που προσλαμβάνει η στήριξη αυτή, καθώς διευρύνεται και στον τομέα της ενέργειας.
Στο πλαίσιο της 6ης Διακυβερνητικής Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια, επιβεβαιώθηκε το υψηλό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, ενώ υπεγράφη διμερής συμφωνία για την πρόσβαση στην απασχόληση μελών οικογενειών διπλωματικών αποστολών.
Συζητήθηκαν επίσης η διοργάνωση του επόμενου Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ, η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας, αλλά και ο ρόλος της ελληνικής ομογένειας στις ΗΠΑ.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στη Διακρατική Σύνοδο Ελλάδας-Κυπριακής Δημοκρατίας, με στόχο την εμβάθυνση της συνεργασίας για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπεγράφη Κοινή Δήλωση για τη χορήγηση θεωρήσεων εισόδου Schengen σε δεκαεννέα τρίτες χώρες, ενισχύοντας τη θέση της Κύπρου στον ευρωπαϊκό χώρο.
Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ επανέλαβε τη σταθερή θέση της Ελλάδας για το Κυπριακό, απορρίπτοντας κάθε μορφή αναθεωρητισμού και στηρίζοντας την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την ενημέρωση, διατηρεί πρωταγωνιστικό ρόλο στις πρωτοβουλίες για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια, τονίζοντας ότι η ενταξιακή προοπτική των χωρών της περιοχής πρέπει να βασίζεται στον σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου και του κράτους δικαίου.
Στο πρόγραμμα του Υπουργείου Εξωτερικών, περιλαμβάνεται η συμμετοχή του υπουργού στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες, με κύρια θέματα τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τη Γάζα, καθώς και την κατάσταση στο Sahel και το Σουδάν.
Παράλληλα, ανακοινώθηκε η διοργάνωση του δεύτερου Greek Youth Diaspora Symposium στην Αθήνα, με στόχο τη διασύνδεση της νεολαίας της ελληνικής διασποράς με την Ελλάδα και την ενίσχυση των δεσμών με την Ομογένεια.
Σημαντική εξέλιξη αποτέλεσε η επικύρωση από την UNESCO της 9ης Φεβρουαρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας, αναγνωρίζοντας τη συμβολή της ελληνικής γλώσσας στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Στόχος του Υπουργείου είναι η διοργάνωση εκδηλώσεων παγκοσμίως και η ενίσχυση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας διεθνώς.
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, τέθηκαν ερωτήματα για τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας σε επίπεδο πολυμερών διασκέψεων στην Ανατολική Μεσόγειο, τις σχέσεις με τις ΗΠΑ και την Κίνα, την υποστήριξη της Ουκρανίας, καθώς και για τις εξελίξεις στη Λιβύη και τα Δυτικά Βαλκάνια.
Σε ό,τι αφορά την πρόταση για πενταμερή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, η εκπρόσωπος διευκρίνισε ότι πρόκειται για αμιγώς ελληνική πρωτοβουλία, με βασικές προϋποθέσεις τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στην κυριαρχία των κρατών.
Δεν επιβεβαιώθηκε ύπαρξη αμερικανικής πρότασης για τετραμερή, ενώ υπογραμμίστηκε η ανάγκη προσεκτικού σχεδιασμού λόγω των σύνθετων προκλήσεων στην περιοχή.
Σε ερωτήσεις για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων, τονίστηκε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη προετοιμασίες για τον επόμενο γύρο Πολιτικού Διαλόγου και Θετικής Ατζέντας, με τα διπλωματικά επιτελεία να εργάζονται για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης.
Απαντώντας σε ερωτήσεις για τις δηλώσεις ξένων αξιωματούχων περί ενδεχόμενης σύγκρουσης ΝΑΤΟ-Ρωσίας, η κ. Ζωχιού παρέμεινε σε χαμηλούς τόνους, τονίζοντας τη σταθερή προσήλωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στη σταθερότητα και την ειρήνη.
Τέλος, σχετικά με το λιμάνι του Πειραιά και τις αμερικανικές δηλώσεις για τον κινεζικό επενδυτικό ρόλο, επισημάνθηκε ότι η Ελλάδα σέβεται τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί και παραμένει ανοιχτή σε επενδύσεις, στο πλαίσιο προστασίας των εθνικών συμφερόντων