Σε τροχιά υποχώρησης, για δεύτερο διαδοχικό μήνα, κινήθηκε ο δείκτης οικονομικού κλίματος, καθώς για τον Οκτώβριο διαμορφώθηκε στις 106,4 μονάδες, έναντι 107,7 μονάδων τον προηγούμενο μήνα, βάσει των στοιχείων που έδωσε στη δημοσιότητα το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Όπως σημειώνει καταγράφηκε σημαντική ενίσχυση των προσδοκιών στον τομέα των κατασκευών, ενώ σημειώθηκε και μικρή βελτίωση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη. Στον αντίποδα σημαντική ήταν η πτώση στους δείκτες που αφορούν τους τομείς της βιομηχανίας, υπηρεσιών και λιανικού εμπορίου.
Το ΙΟΒΕ αναφέρει ότι συνολικά, φέτος ο δείκτης κλίματος κινείται έως τώρα σε υψηλά επίπεδα, πολύ υψηλότερα από πέρυσι, σε αντίθεση μάλιστα με τους σχετικούς δείκτες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη. Ένας παράγοντας που συνεισέφερε σε αυτό ήταν η εκλογική χρονιά, συγκυρία που ιστορικά επηρεάζει θετικά τις προσδοκίες, καθώς και η πολιτική σταθερότητα σε συνέχεια των εκλογών.
Η πορεία αυτή αμβλύνεται σταδιακά μετεκλογικά και μετά το καλοκαίρι, όπου υπήρξαν υψηλά τουριστικά έσοδα. Η αισιοδοξία περιορίζεται, καθώς η ανάπτυξη αντιμετωπίζει προκλήσεις, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις διεθνώς ενισχύονται, με νέα πεδία αντιπαραθέσεων και επιπτώσεις που είναι ακόμη δύσκολο να εκτιμηθούν.
Ταυτόχρονα, τα δημοσιονομικά περιθώρια γίνονται στενότερα, ενώ οι εξελίξεις στον πληθωρισμό δεν έχουν ομαλοποιηθεί ακόμα. Παράλληλα, όμως, υπάρχει χαμηλός πολιτικός κίνδυνος, με νέα θητεία της κυβέρνησης αλλά και αναμονή για ένα πλαίσιο παρεμβάσεων στην οικονομία, που μπορεί να ενισχύσουν μελλοντικά την ανάπτυξη.
Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση ενισχύθηκε, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώθηκαν και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν ελαφρά.
- στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή αμβλύνθηκαν σημαντικά, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώθηκαν αισθητά.
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχωρούν έντονα, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται αισθητά, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων ενισχύονται.
- στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων υποχώρησαν, εκείνες για τη ζήτηση κινήθηκαν αντίστοιχα πτωτικά, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης διατηρήθηκαν αμετάβλητες.
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύθηκαν όπως και οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, βελτιώθηκαν οι προβλέψεις για μείζονες αγορές και ενισχύθηκε ήπια η πρόθεση για αποταμίευση.
Βιομηχανία: Αισθητή εξασθένιση προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία εξασθένισε σημαντικά τον Οκτώβριο, στις 96,5 μονάδες, από 100,5 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση ενισχύθηκε έντονα, το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες βελτιώθηκε οριακά, ενώ το ύψος των αποθεμάτων κλιμακώθηκε.
Κατασκευές: : Σημαντική ενίσχυση των προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο, στις 151,5 μονάδες (από 115,2 μον. τον Σεπτέμβριο), παραμένοντας σε επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (110,4 μονάδες). Αυτή η έντονη μεταβολή ήταν αποτέλεσμα της σημαντικής ενίσχυσης των προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές, με τα Δημόσια έργα να κινούνται οριακά ανοδικά. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αμβλύνθηκαν, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν σημαντικά.
Λιανικό Εμπόριο: Σημαντική υποχώρηση στις προσδοκίες
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο εξασθένισε αρκετά τον Οκτώβριο στις 112,8 μονάδες, από 124,3 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Η επιδείνωση αυτή είναι αποτέλεσμα της έντονης υποχώρησης προσδοκιών στον κλάδο Υφασμάτων - Ένδυσης - Υπόδησης και ηπιότερης στους υπόλοιπους κλάδους.
Υπηρεσίες: Αισθητή υποχώρηση των προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες υποχώρησε σημαντικά, στις 104,7 μονάδες, από 109,5 τον Σεπτέμβριο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων αποκλιμακώνονται, ενώ παράλληλα εξασθενούν αισθητά και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να διατηρούνται αμετάβλητες.
Καταναλωτές: Οριακή βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε έντονα τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις -44,7 μονάδες, έναντι -45,0 μονάδες τον Σεπτέμβριο, σε επίπεδο ήπια υψηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-57,9 μονάδες). Η νέα κυβερνητική θητεία φαίνεται να περιορίζει τις όποιες αβεβαιότητες και να διασφαλίζει χαμηλό πολιτικό ρίσκο. Οι συνεχείς ανατιμήσεις ωστόσο και το υψηλό κόστος ζωής, καθώς και οι φυσικές καταστροφές με τις ανυπολόγιστες ζημιές που έλαβαν χώρα το τελευταίο διάστημα επίδρασαν καταλυτικά στις προσδοκίες των Ελλήνων καταναλωτών, επίδραση που επιβαρύνθηκε και από τις γεωπολιτικές εντάσεις που ενισχύονται αντί να αμβλύνονται.
Ο δείκτης κινείται σε χαμηλά επίπεδα πλέον, με αποτέλεσμα και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές να εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –34,1 και την Σλοβενία (-32,5) να ακολουθούν. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για δεύτερη φορά μέσα στο 2023 βρίσκεται η Λιθουανία (-0,3) με την τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται οριακά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -18,7 μονάδες στην ΕΕ και στις -17,9 μονάδες στην Ευρωζώνη.
Δείτε εδώ την πλήρη έρευνα του ΙΟΒΕ.