Το οικονομικό κλίμα επιδεινώνεται ελαφρώς τον Νοέμβριο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 106,1 από τις 106,9 μονάδες τον προηγούμενο μήνα, όπως δείχνουν τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το ΙΟΒΕ.
Σύμφωνα με αυτά η οριακή αυτή εξασθένιση προέρχεται από τις Κατασκευές και τις Υπηρεσίες, με τη Βιομηχανία, το Λιανικό εμπόριο και τον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να βελτιώνονται. Ο χώρος των Κατασκευών και ειδικά στα ιδιωτικά έργα, φαίνεται να πιέζεται από τη στενότητα εργατικού δυναμικού, ζήτημα που πλέον επισημαίνεται από όλο και ευρύτερο ποσοστό επιχειρήσεων. Στο Λιανικό εμπόριο, καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος φαίνεται πως δημιουργούνται πιο αισιόδοξες προοπτικές, αν και η ακρίβεια εξακολουθεί να προβληματίζει, όπως φαίνεται και στην έρευνα των νοικοκυριών.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώνεται, με την απαισιοδοξία να εξασθενεί ελαφρώς, ειδικά για την οικονομία, αν και τα ελληνικά νοικοκυριά παραμένουν τα πιο απαισιόδοξα στην Ευρώπη. Το διεθνές περιβάλλον παραμένει ασταθές λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων που δεν φαίνεται να αμβλύνονται.
Εξάλλου η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ, καθώς και οι εξελίξεις σχετικά με τον κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία, θα ορίσουν ενδεχομένως ένα νέο περιβάλλον που θα επηρεάσει το εξωστρεφές τμήμα της οικονομίας μας. Στο εγχώριο περιβάλλον, η τελευταία χρονιά υλοποίησης έργων του Ταμείου Ανάκαμψης εξακολουθεί να ωφελεί πολλαπλασιαστικά το επενδυτικό κλίμα.
Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση περιορίστηκε ήπια, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα διατηρήθηκαν, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν.
- στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων διατηρήθηκαν, ενώ αντίθετα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση υποχώρησαν έντονα.
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται αισθητά, με το ύψος των αποθεμάτων να υποχωρεί έντονα και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων να διατηρούνται αμετάβλητες.
- στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων διατηρούνται αμετάβλητες, ενώ παράλληλα εξασθενούν ήπια οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να κινούνται οριακά ανοδικά.
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας περιορίστηκαν, ενώ αντίστοιχα διατηρήθηκαν οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, ενισχύθηκαν σημαντικά οι προβλέψεις για μείζονες αγορές ενώ διατηρήθηκε η πρόθεση για αποταμίευση.
Βιομηχανία: Ήπια βελτίωση προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία βελτιώθηκε ήπια τον Νοέμβριο, στις 105,9, από 103,5 μονάδες τον Οκτώβριο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση περιορίστηκε, ενώ παράλληλα το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες βελτιώθηκε ήπια, με το ύψος των αποθεμάτων να διατηρείται στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα.
Κατασκευές: Σημαντική υποχώρηση προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο, στις 129,9 μονάδες (από 145,9 μον. τον Οκτώβριο), σε επίπεδο πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (148,2 μονάδες) και στο χαμηλότερο επίπεδο εντός του 2024. Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της έντονης εξασθένισης των προσδοκιών στα Δημόσια έργα αλλά και στις Ιδιωτικές κατασκευές. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων διατηρήθηκαν, ενώ αντίθετα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση υποχώρησαν έντονα.
Λιανικό Εμπόριο: Σημαντική βελτίωση των προσδοκιών
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο ενισχύεται σημαντικά τον Νοέμβριο και διαμορφώνεται στις 104,6 μονάδες, από 98,3 μονάδες τον Οκτώβριο. Η ενίσχυση αυτή αφορά όλους τους βασικούς κλάδους, καθώς προσεγγίζουμε την εορταστική περίοδο.
Υπηρεσίες: Οριακή εξασθένιση των προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες υποχώρησε οριακά τον Νοέμβριο, στις 111,9 μονάδες, από 112,2 τον Οκτώβριο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων διατηρούνται αμετάβλητες, ενώ οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση υποχωρούν ελαφρά, με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να βελτιώνονται οριακά.
Καταναλωτές: Μικρή βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βελτιώθηκε ήπια τον Νοέμβριο και διαμορφώθηκε στις - 47,3 μονάδες, έναντι -50,3 μονάδες τον Οκτώβριο1. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με διαφορά από τους επόμενους, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –33,5 και την Σλοβενία (-29,7) να ακολουθούν. Σημειώνονται μικρές θετικές μεταβολές προσδοκιών για την μελλοντική οικονομική τους κατάσταση, καθώς αμβλύνεται η πολύ έντονη απαισιοδοξία που έχει καταγραφεί όλους τους μήνες, και παράλληλα παρατηρείται μικρή βελτίωση στην πρόθεση για μείζονες αγορές, αλλά και στη γενικότερη οικονομική κατάσταση στην χώρα.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός εμμένει και εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, με το ζήτημα της ακρίβειας να ανησυχεί έντονα τους πολίτες. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για δέκατη φορά μέσα στο 2024 βρίσκεται η Λιθουανία (+7,2) και για τρίτη φορά η Σουηδία (+2,0), με την τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται ουσιαστικά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -12,4 μονάδες στην ΕΕ και στις -13,7 μονάδες στην Ευρωζώνη.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
