Γιατί υπεραποδίδει η ελληνική οικονομία έναντι της Ευρωζώνης

Τους βασικούς παράγοντες εξαιτίας των οποίων η ελληνική οικονομία ξεχωρίζει και υπεραποδίδει έναντι αυτής της ευρωζώνης, εξετάζει η Eurobank στην τακτική εβδομαδιαία ανάλυσή της «7 Ημέρες Οικονομία», τονίζοντας, όμως, ότι ο καλός ρυθμός ανάπτυξης συνοδεύεται και από υψηλά ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Όπως τονίζουν οι αναλυτές της ελληνικής τράπεζας τις τελευταίες εβδομάδες οι προβλέψεις που ανακοινώνονται από το εσωτερικό και το εξωτερικό για την πορεία της ελληνικής οικονομίας συγκλίνουν προς ένα κεντρικό σενάριο. Καταγράφεται ισχυρή αναθεώρηση επί τα βελτίω των εκτιμήσεων για τον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του τρέχοντος έτους, η προβλεπόμενη επιβράδυνση για το 2023 γίνεται πιο απότομη, ενώ οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό αναθεωρούνται προς τα πάνω τόσο για το 2022 όσο και για το 2023.

Σε όρους σωρευτικής μεγέθυνσης 2022 - 2024, η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα υπεραποδώσει σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 και της Ευρωζώνης. Αυτό το στοιχείο ισοδυναμεί με βελτίωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος της Ελλάδας έναντι του μέσου όρου της ΕΕ-27 και της Ευρωζώνης. Σημειώνουμε ότι το 2021 το κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας σε μονάδες κοινής αγοραστικής δύναμης ήταν στο 65,0% του μέσου όρου της ΕΕ-27, το δεύτερο μικρότερο μετά τη Βουλγαρία που ήταν στο 55,0%. 

Δύναται να υποστηριχτεί ότι οι προαναφερθείσες αναθεωρήσεις εδράζονται στους εξής παράγοντες:

1. στην ισχυρή επίδοση της ελληνικής οικονομίας το πρώτο εξάμηνο 2022, με την ετήσια μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ να διαμορφώνεται στο 7,8%, στην παρατεταμένη ενεργειακή κρίση που οδηγεί με άμεσο και έμμεσο τρόπο σε επίμονα υψηλό πληθωρισμό διαβρώνοντας το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα (οι ίδιες νομισματικές μονάδες αγοράζουν λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες) και αυξάνοντας το κόστος χρηματοδότησης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων,
2. στην αβεβαιότητα λόγω των εν εξελίξει γεωπολιτικών αναταραχών (πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας),
3. στην αναμενόμενη επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης και των εξαγωγών υπηρεσιών λόγω της ολοκλήρωσης της μεταπανδημικής έκρηξης στη ζήτηση και λόγω της εκτιμώμενης μείωσης του ρυθμού μεγέθυνσης σημαντικών εμπορικών εταίρων της ελληνικής οικονομίας και
4. στα οφέλη από τη χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις).

Την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τις φθινοπωρινές μακροοικονομικές προβλέψεις της. Οι εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2022, το 2023 και το 2024 έχουν ως εξής:

• Η ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2022 αναθεωρήθηκε επί τα βελτίω στο 6,0% από 4,0% προηγουμένως σύμφωνα με τις ενδιάμεσες καλοκαιρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ιούλιος 2022). Λαμβάνοντας υπόψιν τις θετικές ενδείξεις για ανθεκτικότητα της οικονομίας στις πληθωριστικές πιέσεις το τρίτο τρίμηνο 2022 (π.χ. κύκλος εργασιών επιχειρήσεων, δείκτης παραγωγής μεταποίησης και απασχόληση), η εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης 6,0% το 2022 ισοδυναμεί με συρρίκνωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας σε τριμηνιαία βάση το τέταρτο τρίμηνο 2022 (βλέπε Πίνακα 1). Παράλληλα, η πρόβλεψη της ετήσιας αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ το 2023 αναθεωρήθηκε επί τα χείρω στο 1,0% από 2,4%, ωστόσο η σωρευτική εκτίμηση 2022-2023 είναι υψηλότερη κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες. Τέλος, για το 2024 προβλέπεται επιτάχυνση του ρυθμού μεγέ-θυνσης στο 2,0%, στηριζόμενη στη βελτίωση του διεθνούς περιβάλλοντος και στην αποκλι-μάκωση των πληθωριστικών πιέσεων.
• Στην περίπτωση που επαληθευτούν οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2024 θα είναι αυξημένο κατά 9,1% σε σύγκριση με το 2021 και κατά 7,6% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Η εν λόγω επίδοση κατατάσσει την ελληνική οικονομία στην τρίτη θέση ανάμεσα στις χώρες της ευρωζώνης (πλην της Ιρλανδίας) σε όρους προβλεπόμενης σωρευτικής μεγέθυνσης 2022-2024 (έβδομη θέση 2020-2024), υπεραποδίδοντας έναντι του μέσου όρου της Ευρωζώνης (βλέπε Σχήματα 1Α και 1Β). Παρά ταύτα, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2024 προβλέπεται να είναι κατά πολύ μικρότερο σε σύγκρι-ση με τα προ κρίσης χρέους επίπεδα (-17,5% σε σύγκριση με το 2007, βλέπε Σχήμα 2).
• Ο πληθωρισμός, βάσει του ΕνΔΤΚ, αναμένεται να διαμορφωθεί στο 10,0% το 2022 και στη συνέχεια να αποκλιμακωθεί στο 6,0% το 2023 και στο 2,4% το 2024.
• Το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται στο 12,6% για το 2022 και το 2023 (από 14,8% το 2021) λόγω της αναμενομένης επιβράδυνσης του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης, ενώ για το 2024 αναμένεται ελαφρά συρρίκνωση στο 12,1%.  

Εν κατακλείδι οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν:

1. υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας έναντι του μέσου όρου της Ευρωζώνης σε όρους μεγέθυνσης την τριετία 2022-2024,
2. απότομη επιβράδυνση άλλα όχι ύφεση το 2023,
3. υψηλό πληθωρισμό τη διετία 2022-2023 και
4. επιτάχυνση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης και αποκλιμάκωση του πληθωρισμού το 2024.

Ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε ότι οι προαναφερθείσες προβλέψεις συνοδεύονται από υψηλά ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο 7,3%, 7,4% και 6,9% του ΑΕΠ το 2022, 2023 και 2024 αντίστοιχα.