Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, το οποίο καταρτίστηκε με σκοπό να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της δυνητικής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού των 27 από τη Ρωσία, μεταδίδει το Γερμανικό Πρακτορείο.
Το σχέδιο προβλέπει οικειοθελή μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 ως την 31η Μαρτίου του 2023, εξήγησαν διπλωμάτες στο dpa νωρίς σήμερα το πρωί.
Επιπλέον, προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού που θα σημαίνει συναγερμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση εκτεταμένων ελλείψεων αερίου και την εφαρμογή δεσμευτικών στόχων ως προς την εξοικονόμηση και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων.
Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε να μετριαστούν αρκετοί από τους αυστηρότερους όρους του αρχικού σχεδίου και να θεσπιστούν αρκετές ρήτρες εξαίρεσης, ενώ η οροφή των δεσμευτικών ορίων εξοικονόμησης ανέβηκε.
Δυνάμει των όρων της τροποποιημένης συμφωνίας, οι δεσμευτικοί στόχοι για την εξοικονόμηση αερίου θα επιβάλλονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η διαδικασία έγκρισης του τροποποιημένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αρχίσει αργότερα σήμερα, σε ειδικό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο, η έγκρισή του με ενισχυμένη πλειοψηφία αναμένεται να είναι εύκολη.
Οι εξαιρέσεις που συμφωνήθηκαν σημαίνουν ότι χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία δεν θα χρειάζεται να αποθηκεύουν απόθεμα αερίου, αφού τα συστήματα διανομής τους δεν συνδέονται απευθείας με εκείνα άλλων κρατών μελών.
Η υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου θα μπορεί εξάλλου να μειώνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα όταν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι γεμάτες, σε περιπτώσεις διακοπών της ηλεκτροδότησης ή για τη χρήση του αερίου από τη βιομηχανία, ως πρώτης ύλης.
Χθες Δευτέρα, ο ρωσικός κολοσσός της ενέργειας Gazprom ανακοίνωσε πως μείωσε την προμήθεια αερίου στη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 από το 40% στο 20% της δυναμικότητάς του.
Ακριβώς αυτό το σενάριο ώθησε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να υποβάλει πρόταση για την εξοικονόμηση και την αποθήκευση αποθεμάτων αερίου σε όλη την ΕΕ, δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στις Βρυξέλλες χθες το απόγευμα.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των χωρών μελών της ΕΕ, τέσσερα κράτη μέλη εξέφρασαν μείζονες επιφυλάξεις και ενστάσεις για το περιεχόμενο της συμφωνίας, πάντα σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο.
Η Γερμανία, μια από τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, υποστηρίζει σθεναρά το σχέδιο. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ αναμένεται να είναι παρών στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας αργότερα σήμερα.
Ετοιμάζει παρέμβαση για ευρωπαϊκό μηχανισμό για την ενέργεια η Ελλάδα
Παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης, με στόχο να μπορέσει η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις απώλειες που θα προκύψουν σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία αναμένεται ενόψει του σημερινού Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη: «Παράλληλα με το εθνικό σχέδιο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων απέναντι στις ενεργειακές ανατιμήσεις και την προετοιμασία για την διασφάλισης της επάρκειας στην εφοδιαστική αλυσίδα του φυσικού αερίου, η Ελλάδα εξακολουθεί να εργάζεται και στη κατεύθυνση κοινής ευρωπαϊκής λύσης. Σε συνέχεια προτάσεων που είχε καταθέσει το προηγούμενο διάστημα με στόχο την ανάληψη πρωτοβουλιών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των συνεπειών της σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις της Ευρώπης, αναμένεται μια ακόμη παρέμβαση του πρωθυπουργού ενόψει του αυριανού συμβουλίου των υπουργών ενέργειας.
Κεντρική ιδέα της πρότασης του πρωθυπουργού είναι η δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης. Στόχος είναι να μπορέσει η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις απώλειες που θα προκύψουν σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία».
Υπενθυμίζεται πώς την περασμένη εβδομάδα με σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνεται η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% έως την επόμενη άνοιξη για να διασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια στην ΕΕ. Παράλληλα, η Επιτροπή προωθεί και τη μείωση της κατανάλωσης από τις βιομηχανίες σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση θα γίνονται προαιρετικές περικοπές παρέχοντας αποζημιώσεις στις βιομηχανίες, ενώ σε δεύτερο στάδιο, εάν χρειαστεί οι περικοπές αυτές θα είναι υποχρεωτικές με κεντρική απόφαση που θα έρχεται από τις Βρυξέλλες, χωρίς να προβλέπεται σε αυτή την περίπτωση αποζημίωση. Ωστόσο, αρκετές είναι οι χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, που αντιδρούν στο μέτρο αυτό.
Με το μέτρο αυτό που φαίνεται πως θα προτείνει ο Κ. Μητσοτάκης, φαίνεται πως επιχειρείται να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός που θα καλύπτει το κόστος του περιορισμού στη βιομηχανία και δε θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η Κομισιόν όλοι οι καταναλωτές, οι δημόσιες υπηρεσίες και κτήρια, τα νοικοκυριά, οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και η βιομηχανία καλούνται να λάβουν μέτρα για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου. Η Επιτροπή θα επιταχύνει επίσης τις εργασίες για τη διαφοροποίηση της προσφοράς, συμπεριλαμβανομένης της κοινής αγοράς φυσικού αερίου για να ενισχύσει τη δυνατότητα της ΕΕ να προμηθεύεται εναλλακτικές παραδόσεις φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με το νέο σχέδιο τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά 15% μεταξύ 1ης Αυγούστου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023. Για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να επιτύχουν τις απαραίτητες μειώσεις της ζήτησης, η Επιτροπή ενέκρινε επίσης ένα ευρωπαϊκό σχέδιο μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου. Το Σχέδιο εστιάζει στην αντικατάσταση του φυσικού αερίου με άλλα καύσιμα και στη συνολική εξοικονόμηση ενέργειας σε όλους τους τομείς. Στοχεύει, επίσης, στη διασφάλιση του εφοδιασμού σε νοικοκυριά και βασικούς χρήστες όπως τα νοσοκομεία, αλλά και βιομηχανίες που είναι καθοριστικές για την παροχή βασικών προϊόντων και υπηρεσιών στην οικονομία, καθώς και για τις αλυσίδες εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.Όπου είναι δυνατόν, θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ωστόσο, η μετάβαση στον άνθρακα, το πετρέλαιο ή την πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι απαραίτητη ως προσωρινό μέτρο. Τα μέτρα που βασίζονται στην αγορά μπορούν να μετριάσουν τους κινδύνους για την κοινωνία και την οικονομία.
Ήδη, η Ελλάδα έχει εκφράσει ανοιχτά την άρνηση στο μέτρο αυτό. Την εξαίρεση από την πρόταση της ΕΕ για μείωση κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% με βάση σύγκρισης την τελευταία 5ετία θα επιδιώξει αύριο η κυβέρνηση στη Σύνοδο υπουργών Ενέργειας. Όπως σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου απαντώντας σε ερωτήσεις στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών: «Η κυβέρνηση θα επιδιώξει κατά την αυριανή σημαντική Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ εξαίρεση από την πρόταση που έχει καταθέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για οριζόντια μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% με βάση σύγκρισης την τελευταία 5ετία. Αντ΄ αυτού θα επιδιώξουμε η βάση σύγκρισης να είναι η περασμένη χρονιά».