Σταθερή στην άποψή της ότι η αύξηση των επιτοκίων θα πρέπει να γίνει με προσεκτικό τρόπο εμφανίσθηκε η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επανέλαβε ότι η αύξηση επιτοκίων του Σεπτεμβρίου ενδέχεται να είναι κατά μισή μονάδα, ενώ τόνισε ότι η κεντρική τράπεζα εργάζεται για να δημιουργήσει νέο εργαλείο παρέμβασης στην αγορά ομολόγων για να αποτρέπει υπερβολικές πιέσεις στους τίτλους των ασθενέστερων οικονομιών.
Η Κρ. Λαγκάρντ επανέλαβε ότι η τρέχουσα κρίση πληθωρισμού στην ευρωζώνη οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις αρνητικές συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ενώ ανέλυσε στους ευρωβουλευτές τις πρόσφατες αποφάσεις από την τακτική συνεδρίαση της ΕΚΤ.
Σημείωσε ότι η τράπεζα θα προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στα τέλη Ιουλίου και θα ακολουθήσει μία ακόμη αύξηση τον Σεπτέμβριο το ύψος της οποίας θα εξαρτηθεί από την πορεία του πληθωρισμού.
Όσο για τις μελλοντικές κινήσεις της ΕΚΤ τόνισε ότι θα συνεχιστούν οι αυξήσεις επιτοκίων και μετά τον Σεπτέμβριο με βασικό στόχο ο πληθωρισμός να υποχωρήσει κοντά στο 2%, αλλά για μία ακόμη φορά, απέφυγε να ξεκαθαρίσει ποιο επίπεδο επιτοκίων θεωρεί η τράπεζα ως «ουδέτερο» δηλαδή το επίπεδο στο οποίο θα σταματήσουν οι αυξήσεις.
Σχετικά με την αγορά ομολόγων, τόνισε ότι ανατέθηκε στις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωσυστήματος από κοινού με τις υπηρεσίες της ΕΚΤ να επιταχύνουν την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου μέσου κατά του κατακερματισμού, προκειμένου να εξεταστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο.
Όπως υπογράμμισε στην εισαγωγική της ομιλία η κα Λαγκάρντ:
«Το οικονομικό και γεωπολιτικό τοπίο που αντιμετωπίζει η Ευρώπη έχει αλλάξει δραματικά μετά την αδικαιολόγητη επιθετικότητα της Ρωσίας προς την Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων και μηνών, η Ευρώπη - χάρη και στο έργο αυτού του Κοινοβουλίου - αντέδρασε δυναμικά, επιβάλλοντας κυρώσεις και εφαρμόζοντας μέτρα για να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία και να αμβλύνει τις οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου.
Την ίδια περίοδο, οι συνθήκες που αντιμετωπίζει η νομισματική πολιτική έχουν αλλάξει σημαντικά. Κατά τη συνεδρίασή μας του Ιουνίου αποφασίσαμε, επομένως, να κάνουμε περαιτέρω βήματα για την ομαλοποίηση της νομισματικής μας πολιτικής. Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω συζητώντας την επικαιροποιημένη εκτίμησή μας για τις προοπτικές, προτού προχωρήσω σε λεπτομερέστερη επεξήγηση των αποφάσεών μας. Λαμβάνοντας υπόψη τους νέους κανόνες που μου επιβάλλουν να κάνω μια συντομότερη εισαγωγική δήλωση, θα μπορέσω να παρουσιάσω μόνο μερικά στοιχεία της αξιολόγησής μας και των αποφάσεων που ελήφθησαν κατά τη συνεδρίασή μας στις 8-9 Ιουνίου 2022.
Οι προοπτικές της οικονομίας της ζώνης του ευρώ
Η δραστηριότητα στη ζώνη του ευρώ επιβραδύνεται από το υψηλό κόστος ενέργειας, τις εντεινόμενες διαταραχές στον εφοδιασμό και τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα, οι οποίες επηρεάζουν ιδιαίτερα τον τομέα της μεταποίησης.
Ταυτόχρονα, η δραστηριότητα στον τομέα των υπηρεσιών στηρίζει την ανάπτυξη και η ανάκαμψη στον τομέα αυτό αναμένεται να ενισχυθεί τους επόμενους μήνες. Η άρση των περιορισμών που σχετίζονται με την πανδημία και οι καλές προοπτικές για την τουριστική περίοδο οδηγούν στην ενίσχυση της δραστηριότητας, ιδίως στις υπηρεσίες έντασης επαφής. Επιπλέον, η ισχυρή αγορά εργασίας, με περισσότερους ανθρώπους σε θέσεις εργασίας, θα συνεχίσει να στηρίζει τα εισοδήματα και την κατανάλωση.
Οι αντίθετοι άνεμοι από το υψηλό ενεργειακό κόστος, την επιδείνωση των όρων εμπορίου, τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα και τις αρνητικές επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα αναμένεται να εξασθενήσουν σταδιακά. Ως αποτέλεσμα, οι τελευταίες προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος προβλέπουν ανάπτυξη 2,8% το 2022 και 2,1% τόσο το 2023 όσο και το 2024.
Εξετάζοντας τον πληθωρισμό, αυτός έχει αυξηθεί περαιτέρω και διαμορφώθηκε στο 8,1% τον Μάιο. Οι τιμές της ενέργειας βρίσκονται 39,2% πάνω από τα επίπεδά τους πριν από ένα χρόνο. Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 7,5% τον Μάιο, αντανακλώντας εν μέρει τη σημασία της Ουκρανίας και της Ρωσίας μεταξύ των κυριότερων παγκόσμιων παραγωγών αγροτικών προϊόντων. Οι τιμές αυξήθηκαν επίσης πιο έντονα λόγω των νέων συμφορήσεων στην προσφορά εν μέσω της ανάκαμψης της εγχώριας ζήτησης, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών, καθώς η οικονομία μας ανοίγει ξανά. Ως αποτέλεσμα, οι αυξήσεις των τιμών γίνονται ευρύτερα διαδεδομένες σε όλους τους τομείς και οι μετρήσεις του υποκείμενου πληθωρισμού έχουν αυξηθεί περαιτέρω.
Η αύξηση των μισθών έχει αρχίσει να επιταχύνεται, αν και παραμένει μέτρια. Αναμένουμε ότι η αύξηση των μισθών με διαπραγμάτευση θα ενισχυθεί ελαφρώς περαιτέρω κατά το 2022 και στη συνέχεια θα παραμείνει πάνω από τα μέσα επίπεδα για τον ορίζοντα προβολής, υποστηριζόμενη από τις στενές αγορές εργασίας, τις αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς και ορισμένες επιπτώσεις από την αντιστάθμιση των υψηλών ρυθμών πληθωρισμού.
Οι εξελίξεις αυτές αντικατοπτρίζονται στις μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό, οι οποίες έχουν αυξηθεί, με τις περισσότερες μετρήσεις που προέρχονται από τις χρηματοπιστωτικές αγορές και από έρευνες εμπειρογνωμόνων να διαμορφώνονται γύρω στο 2%. Ωστόσο, οι πρώτες ενδείξεις αναθεωρήσεων των μέτρων αυτών πάνω από τον στόχο δικαιολογούν στενή παρακολούθηση.
Οι βασικές προβολές για τον πληθωρισμό από τους εμπειρογνώμονες του Ευρωσυστήματος έχουν αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα πάνω. Οι προβολές αυτές δείχνουν ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει ανεπιθύμητα αυξημένος για κάποιο χρονικό διάστημα. Προβλέπουν ότι ο ετήσιος πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 6,8% το 2022, προτού μειωθεί στο 3,5% το 2023 και στο 2,1% το 2024. Αυτό σημαίνει ότι ο γενικός πληθωρισμός στο τέλος του χρονικού ορίζοντα προβολής προβλέπεται να είναι ελαφρώς πάνω από τον στόχο μας.
Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ
Το σημερινό πληθωριστικό περιβάλλον -με στοιχεία πολύ πάνω από τον στόχο μας- αποτελεί σαφώς πρόκληση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στη συνεδρίασή του στις 8-9 Ιουνίου το Διοικητικό Συμβούλιο εξέφρασε την ακλόνητη δέσμευσή του να επαναφέρει τον πληθωρισμό στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Έχοντας αυτό κατά νου, και με βάση την επικαιροποιημένη αξιολόγηση που μόλις περιέγραψα, αποφασίσαμε σε εκείνη τη συνεδρίαση να λάβουμε περαιτέρω μέτρα για την εξομάλυνση της νομισματικής μας πολιτικής.
- Πρώτον, αποφασίσαμε να τερματίσουμε τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) από την 1η Ιουλίου 2022.
- Δεύτερον, καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι προϋποθέσεις που διέπουν τις μελλοντικές μας κατευθύνσεις έχουν εκπληρωθεί, σκοπεύουμε να αυξήσουμε τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής του Ιουλίου.
- Τρίτον, κοιτάζοντας πιο μπροστά, αναμένουμε να αυξήσουμε εκ νέου τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο. Η βαθμονόμηση αυτής της αύξησης των επιτοκίων θα εξαρτηθεί από τις επικαιροποιημένες μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό. Εάν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό διατηρηθούν ή επιδεινωθούν, θα είναι σκόπιμη μια μεγαλύτερη αύξηση στη συνεδρίασή μας του Σεπτεμβρίου.
- Και τέταρτον, μετά τον Σεπτέμβριο, με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή μας, αναμένουμε ότι θα είναι κατάλληλη μια σταδιακή αλλά σταθερή πορεία περαιτέρω αυξήσεων των επιτοκίων. Σύμφωνα με τη δέσμευσή μας στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%, ο ρυθμός με τον οποίο θα προσαρμόσουμε τη νομισματική μας πολιτική θα εξαρτηθεί από τα εισερχόμενα δεδομένα και από τον τρόπο με τον οποίο εκτιμούμε ότι θα εξελιχθεί ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα.
Δεδομένου ότι η σταδιακή διαδικασία ομαλοποίησης της πολιτικής ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2021, έχουμε δεσμευτεί να δράσουμε κατά των αναζωπυρούμενων κινδύνων κατακερματισμού. Η πανδημία άφησε μόνιμα τρωτά σημεία στην οικονομία της ζώνης του ευρώ, τα οποία πράγματι συμβάλλουν στην άνιση μετάδοση της ομαλοποίησης της νομισματικής μας πολιτικής σε όλες τις δικαιοδοσίες.
Βάσει αυτής της αξιολόγησης, στις 15 Ιουνίου αποφασίσαμε ότι θα εφαρμόσουμε ευελιξία στην επανεπένδυση των ληξιπρόθεσμων εξαγορών στο χαρτοφυλάκιο PEPP, με σκοπό τη διατήρηση της λειτουργίας του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, προϋπόθεση για να είναι σε θέση η ΕΚΤ να εκπληρώσει την εντολή της για τη σταθερότητα των τιμών.
Επιπλέον, αποφασίσαμε να αναθέσουμε στις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωσυστήματος από κοινού με τις υπηρεσίες της ΕΚΤ να επιταχύνουν την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου μέσου κατά του κατακερματισμού, προκειμένου να εξεταστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο. Οι αποφάσεις αυτές ενισχύουν τις προηγούμενες δεσμεύσεις μας να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα στο πλαίσιο της εντολής μας, ενσωματώνοντας ευελιξία, εφόσον αυτό δικαιολογείται, ώστε να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στο στόχο μας του 2% μεσοπρόθεσμα.
Συμπερασματικά, η αδικαιολόγητη επιθετικότητα της Ρωσίας προς την Ουκρανία επηρεάζει σοβαρά την οικονομία της ζώνης του ευρώ και οι προοπτικές εξακολουθούν να περιβάλλονται από μεγάλη αβεβαιότητα. Ωστόσο, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να συνεχίσει η οικονομία να αναπτύσσεται και να ανακάμψει περαιτέρω μεσοπρόθεσμα.
Η δημοσιονομική πολιτική συμβάλλει στην άμβλυνση των επιπτώσεων του πολέμου και οι κυβερνήσεις έχουν παρέμβει για να επιβραδύνουν τον πληθωρισμό της ενέργειας. Παράλληλα με τις στοχευμένες δημοσιονομικές πολιτικές, η εφαρμογή του προγράμματος "Επόμενη γενιά της ΕΕ", της δέσμης μέτρων "Fit for 55" και του σχεδίου REPowerEU αναμένεται επίσης να βοηθήσουν την οικονομία της ζώνης του ευρώ. Βασίζομαι στο έργο αυτού του Κοινοβουλίου για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ μπορούν να συμβάλουν ενεργά στη χάραξη μιας βιώσιμης αναπτυξιακής πορείας και στην αύξηση της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε σοκ».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
