Πιο εξοικειωμένοι από ποτέ με τις ηλεκτρονικές αγορές, αλλά και συντηρητικοί ως προς τις συναλλαγές τους είναι οι Έλληνες καταναλωτές, ειδικά σε ό,τι αφορά τα είδη μόδας, υιοθετώντας εν πολλοίς τις διεθνείς τάσεις που η πανδημία καθιέρωσε, για ασφαλείς αγορές εξ αποστάσεως.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει η ηλεκτρονική πλατφόρμα Glami Fashion Research, το ηλεκτρονικό εμπόριο στην χώρα μας για τα είδη μόδας αυξήθηκε κατά 6% τη χρονιά που πέρασε, συγκριτικά με το 2020, με τον κύκλο εργασιών να υπολογίζεται σε 1,09 δισ. ευρώ, έναντι 952 εκατ. ευρώ που ήταν το 2020. Είχε προηγηθεί εκρηκτική αύξηση της τάξεως του 54,9% πέρσι, σε σχέση με το 2019, ενώ η ανάπτυξη -προ πανδημίας- εκτιμάτο σε μόλις 5% ετησίως. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα που διενεργήθηκε σε 4.022 καταναλωτές, σε μία προσπάθεια να διερευνηθούν οι συμπεριφορές και τα ζητούμενα των Ελλήνων από τα εμπορικά καταστήματα.
Η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου προβλέπεται θεαματική και για την επόμενη διετία, με τις προβλέψεις του Glami να διαβλέπουν αύξηση των πωλήσεων των ελληνικών e-shop μόδας σε 1,23 δισ. ευρώ το 2022 και σε 1,34 δισ. ευρώ το 2023, ουσιαστικά υπερτετραπλασιάζοντας τη δυναμική τους συγκριτικά με το 2018, οπότε άγγιζαν σε αξία μόλις τα 350 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, εντούτοις, τα φυσικά καταστήματα μόδας βρίσκονται σε τροχιά ανάκαμψης και κάλυψης των απωλειών τους έναντι του 2019, τελευταίο έτος κανονικότητας και χρονιά ουσιαστικής ανάπτυξης χάρη στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας κι εξόδου της χώρας από τις μνημονιακές δεσμεύσεις. Έτσι, σύμφωνα με το Glami, ο τζίρος των φυσικών καταστημάτων μόδας στην χώρα μας αυξήθηκε το 2019 σε 4,23 δισ. ευρώ, από 3,52 δισ. το 2018, για να υποχωρήσει σε 2,92 δισ. ευρώ το 2020.
Για την χρονιά που αποχαιρετήσαμε εκτιμάται ότι ο τζίρος των φυσικών καταστημάτων μόδας στην χώρα μας αυξήθηκε σε 3,36 δισ. ευρώ, ουσιαστικά οπισθοχωρώντας κατά μία τριετία, και πλέον για το 2022 οι προβλέψεις διαβλέπουν εκ νέου αύξηση -εφόσον δεν υπάρχουν δυσάρεστες εκπλήξεις λόγω πανδημίας- σε 3,62 δισ. ευρώ και σε 3,71 δισ. ευρώ το 2023.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και μετά από δύο χρόνια πανδημίας, όπου οι ηλεκτρονικές αγορές προϊόντων ένδυσης και υπόδησης μπήκαν δυναμικά στην καθημερινότητα, η πλειονότητα των Ελλήνων, (ποσοστό 54%), εξακολουθεί να επιλέγει πληρωμή με την παράδοση (αντικαταβολή), ενώ μόλις 28% των ερωτηθέντων δηλώνει σαφώς ότι προτιμά τις online πληρωμές. Η έλλειψη εμπιστοσύνης φαίνεται και από τις απαντήσεις που οι ερωτηθέντες έδωσαν στην ερώτηση εάν αποθηκεύουν τα στοιχεία της κάρτας τους στον λογαριασμό που διατηρούν σε κάποιο e-shop, με το 62% να απαντάει αρνητικά και μόλις το 17% να λέει ναι, υπό την προϋπόθεση όμως ότι πρόκειται για ηλεκτρονικά καταστήματα που εμπιστεύεται.
Η κάρτα αποτελεί την βασική επιλογή για το 66% εκείνων που επιλέγουν online πληρωμές, με τις νέες λύσεις ασφαλών ηλεκτρονικών συναλλαγών όπως το PayPal, να επιλέγονται από το 14%. Στον αντίποδα, η λύση της αντικαταβολής επιλέγεται κυρίως σε περίπτωση που δεν υπάρχει προηγούμενη αγορά από το συγκεκριμένο κατάστημα (56% των ερωτηθέντων), ενώ για περίπου έναν στους τρεις (36%) βασικό κίνητρο επιλογής της αντικαταβολής αποτελεί η έλλειψη χρημάτων στην κάρτα. Υπάρχει εντούτοις κι ένα 14% που επιλέγει την πληρωμή με μετρητά στην παράδοση εφόσον είχε την ευκαιρία να ελέγξει και να δοκιμάσει τα προϊόντα πριν πληρώσει. Το στοιχείο αυτό ώθησε μάλιστα αρκετές πλατφόρμες e-shop του εξωτερικού να προωθήσουν υπηρεσίες «δοκιμής κατά την παράδοση», τάση που δεν υιοθετήθηκε μέχρι στιγμής τουλάχιστον από την ελληνική αγορά.
Σε ό,τι αφορά το ύψος της δαπάνης για είδη μόδας, το 31% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα πλήρωνε περισσότερα για ένα είδος εάν θα μπορούσε να βιώσει την παραδοσιακή αγοραστική εμπειρία (αναζήτηση, εύρεση, δοκιμή, πληρωμή κι επιστροφή), όπως σε ένα φυσικό κατάστημα, προϋπόθεση προφανώς ανέφικτη στα πλαίσια ενός ηλεκτρονικού καταστήματος. Περαιτέρω, το 26% συνδέει το ύψος της δαπάνης με την δυνατότητα παράδοσης εντός μίας ημέρας, προφανώς για την άμεση διόρθωση ενός ενδεχόμενου λάθους, ενώ το 23% δεν δελεάζεται με κανέναν τρόπο στην αύξηση της δαπάνης του…
Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ανάγλυφα την πρόκληση που εξακολουθεί να αποτελεί το ηλεκτρονικό εμπόριο για τα είδη που ο πελάτης πρέπει να δοκιμάσει προτού αγοράσει, αναδεικνύοντας παράλληλα και το πρόβλημα που υπάρχει σε σχέση με τις ενδείξεις μεγεθών, κυρίως στα ενδύματα, οι οποίες διαφέρουν σημαντικά από brand σε brand, αλλά και αναλόγως με την χώρα κατασκευής τους.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις επιστροφές προϊόντων, το 39% δήλωσε ότι συνήθως δεν επιστρέφει τις αγορές του, ενώ σε περίπτωση που αυτό είναι αναγκαίο, περίπου ένας στους τέσσερις (26%) θα επιλέξει την υπηρεσία courier που παραλαμβάνει το δέμα από το σπίτι, ακόμη κι αν δεν προσφέρεται η δυνατότητα καθορισμού συγκεκριμένης ώρας παραλαβής, σε αντίθεση με το 18% που προτιμά να χρησιμοποιήσει συγκεκριμένα σημεία παραλαβής/παράδοσης (drop-off points).