Έρχεται η ώρα για να κάνουμε ταμείο για το κόστος της ενεργειακής μετάβασης με τον νέο κλιματικό νόμο που αναμένεται να εγκριθεί στο υπουργικό συμβούλιο της Πέμπτης. Μετά τις γενικές δεσμεύσεις και τους στόχους για την «πράσινη» μετάβαση, τώρα αρχίζουν τα «δύσκολα» καθώς θα εισαχθούν συγκεκριμένοι στόχοι ανά κλάδο για μείωση των εκπομπών CO2.
Ειδικότερα, προ των πυλών είναι η ανακοίνωση του κλιματικού νόμου – πλαισίου που θα ξεκαθαρίζει τα βήματα και τις δεσμεύσεις για να φθάσουμε σε μία περιβαλλοντικά ουδέτερη οικονομία το 2050. Η κυβέρνηση θέλει να αποκαλύψει τον κλιματικό νόμο, κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Kλιματική Aλλαγή (COP26).
Με τον κλιματικό νόμο, ο στόχος για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 αποκτά νομική δέσμευση ενώ ως επόμενοι στόχοι τίθενται η μείωση κατά 80% το 2040 και μηδενικές εκπομπές το 2050.
Παράλληλα, οι ρυπογόνοι κλάδοι, όπως τα κτήρια, οι μεταφορές και οι μονάδες παραγωγής ενέργειας θα έχουν «πλαφόν» εκπομπών και συγκεκριμένες δεσμεύσεις με στόχο την απανθρακοποίησή τους. Επιπρόσθετα, προωθείται η δημιουργία παρατηρητηρίου για την παρακολούθηση των εκπομπών ανά κλάδο, ώστε να υπάρχουν και ετήσιοι απολογισμοί.
Μιλώντας στο Blooomberg, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στον πρώτο κλιματικό νόμο της χώρας, σημειώνοντας πώς «θέτει μια πολύ ολοκληρωμένη δομή διακυβέρνησης που θα μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε τις πολιτικές μας για το κλίμα τόσο σε βραχυπρόθεσμο, όσο και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Θα παραμείνουμε προσηλωμένοι στον ευρωπαϊκό μας στόχο για μείωση των εκπομπών κατά 55% μέχρι το 2030 και να έχουμε ουδέτερο ισοζύγιο μέχρι το 2050». Όπως σημείωσε, θα υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες διατάξεις για θέματα ενεργειακής απόδοσης και σταδιακής απαλλαγής από τον άνθρακα.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε αναλυτικότερα στο ζήτημα της «πράσινης» μετάβασης της χώρας σε παρέμβασή του χθες στο πλαίσιο των εργασιών της Συνόδου στην Γλασκώβη, τονίζοντας πώς η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες χώρες, έχει ήδη βιώσει τις δραματικές συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη με χαρακτηριστικό παράδειγμα το καλοκαίρι, με αριθμό-ρεκόρ διαδοχικών ημερών με θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών και δασικές πυρκαγιές πρωτοφανούς έντασης.
Οι έξι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης
«Για να αντιμετωπίσουμε τέτοιες προκλήσεις, δημιουργήσαμε το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης. Δίνουμε έμφαση στον όρο "Κλιματική Κρίση", διότι ήδη χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε άμεσα τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Καλούμαστε όμως να δράσουμε και προληπτικά. Η Ελλάδα, παρά το μικρό της αποτύπωμα σε διοξείδιο του άνθρακα, μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην πράσινη μετάβαση, πέραν των φιλόδοξων ευρωπαϊκών στόχων για μείωση των εκπομπών κατά 55% μέχρι το 2030», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και αναφέρθηκε σε έξι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης:
«1. Ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος είναι μια θαλάσσια υπερδύναμη, που αντιστοιχεί στο 20% του παγκόσμιου στόλου. Πρωτοστατούμε στην κατάθεση προτάσεων για την απανθρακοποίηση των θαλάσσιων μεταφορών.
2. Προχωρώντας στον τουρισμό, η κλιματική κρίση αποτελεί σημαντική απειλή για τους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου. Η πρωτοπόρα στρατηγική μας, GR-eco, θα μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά περισσότερους από 10 εκατομμύρια τόνους, μετατρέποντας σταδιακά τα νησιά μας σε 100% πράσινους και ενεργειακά αειφόρους, αυτόνομους προορισμούς.
3. Όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές, πέραν της «παραδοσιακής» αιολικής και ηλιακής ενέργειας, σκοπεύουμε να είμαστε πρωτοπόροι και στην υπεράκτια αιολική ενέργεια με εγκατεστημένη βασική ισχύ 2 GW έως το 2030. Θέλουμε επίσης να καινοτομήσουμε και στο πεδίο της υδροηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση αντλιοστασίων και ταμιευτήρων, εκμεταλλευόμενοι τη μοναδική γεωμορφολογία της χώρας.
4. Σε ό,τι αφορά την σταδιακή απεξάρτηση από τον άνθρακα, μεταβαίνουμε σε ηλεκτροδότηση χαμηλών εκπομπών άνθρακα με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα θα έχει απαλλαγεί από τον λιγνίτη το αργότερο μέχρι το 2028, ενώ όλες οι παλιές λιγνιτικές μονάδες θα κλείσουν σταδιακά έως το 2023.
5. Αναφορικά με τα οικοσυστήματα, λαμβάνουμε ρυθμιστικά μέτρα για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Σκοπεύουμε να απαγορεύσουμε την αλιεία στο 10% των θαλασσών μας μέχρι το 2030. Και εισάγουμε ένα εμβληματικό πρόγραμμα με την ονομασία «Untrodden Mountains» (Απάτητα Βουνά) με στόχο να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον των βουνών μας.
6. Τέλος, οι διασυνδέσεις. Η Ελλάδα σταθερά μεταμορφώνεται σε έναν περιφερειακό κόμβο πράσινης ενέργειας. Η πρόσφατη συμφωνία μας με την Αίγυπτο για μια νέα ηλεκτρική διασύνδεση αποτελεί απόδειξη. Η Ελλάδα είναι επίσης το λογικό σημείο εισόδου στην ευρωπαϊκή αγορά για το πράσινο υδρογόνο που παράγεται στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική».