Έρχονται τα πλωτά αιολικά πάρκα και στην Ελλάδα

Το πρώτο μεγάλο βήμα για την ανάπτυξη και στην Ελλάδα πλωτών αιολικών πάρκων έκανε πρόσφατα η κυβέρνηση, καθώς εντάχθηκαν στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, την ώρα που κολοσσοί σε αυτό τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως η νορβηγική Equinor (γνωστότερη ως Statoil, πριν πάρει...πράσινη κατεύθυνση) εκδηλώνουν ενδιαφέρον για επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά πάρκα στο Αιγαίο.

Η ένταξη στον ενεργειακό σχεδιασμό ήταν μόνο το πρώτο βήμα, ενώ οι ενδιαφερόμενοι για επενδύσεις σε πλωτά αιολικά πάρκα περιμένουν δύο ακόμη νομοθετικές πρωτοβουλίες, που έχει προαναγγείλει ο υφυπουργός Ενέργειας, Γεράσιμος Θωμάς, τονίζοντας ότι, «για να βοηθηθεί η απλοποίηση της λειτουργίας και αδειοδότησης των ΑΠΕ, θα κάνουμε κάτι στις αρχές του επόμενου χρόνου και την Άνοιξη, αφού είναι πολλά τα θέματα που εκκρεμούν και πρέπει να ξεμπλοκάρουν αυτές οι επενδύσεις».

Η ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας αναμένεται να είναι ραγδαία το επόμενο διάστημα καθώς η παγκόσμια ταχύτητα του αέρα έχει αρχίσει και αυξάνεται σημαντικά, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε το Nature Climate Change.

Οι ερευνητές αναφέρουν πως η αύξηση της ταχύτητας θα οδηγήσει σε άνοδο της παραγόμενης αιολικής ενέργειας κατά 37% μέχρι το 2024 που θα ανέλθει σε 3,3 εκατ. κιλοβατώρες, με την ταχύτητα του ανέμου να συνεχίσει να εντείνεται τα επόμενα δέκα χρόνια, μέχρι να αρχίσει να μειώνεται και πάλι.

Απαραίτητη η ανάπτυξη αιολικών πάρκων

Η γεωμορφία της Ελλάδας καθιστά τη χώρα ιδανική για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας.Η μέση εγκατεστημένη ισχύς του αιολικού δυναμικού της χώρας διαμορφώνεται ανά έτος στα 140 MW την τελευταία εικοσαετία και στο τέλος του 2018 η εγκατεστημένη ισχύς αιολικού δυναμικού στην Ελλάδα υπολογιζόταν στα 2.8 GW, με τις προοπτικές του κλάδου να κρίνονται εξαιρετικά θετικές για το 2019, καθώς μέχρι τέλος του έτους αναμένεται να ξεπεραστεί το ρεκόρ των 313MW εγκατεστημένης ισχύος.

Όπως ανέφερε ο αντιπρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας) Σωκράτης Κωνσταντινίδης σε πρόσφατο συνέδριο για τις ΑΠΕ και την αποθήκευση ενέργειας, χρειάζεται η προώθηση μεγάλων επενδύσεων στον κλάδο της αιολικής ενέργειας. Ο αντιπρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ αναφερόμενος στα θαλάσσια αιολικά πάρκα υπογράμμισε πως αρχικά κρίνεται θετική η ρητή ένταξη τους στον ΕΣΕΚ, σημείωσε όμως πως απαιτείται η συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου με έμφαση στον τρόπο ενσωμάτωσης στην αγορά και αποζημίωσής τους.

Με τον χώρο στην ξηρά να είναι περιορισμένος, καθώς στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας επιτρέπεται μέχρι ποσοστού 1%, το βλέμμα στρέφεται προς την θάλασσα.

Ο ιδιαίτερα μεγάλος υδάτινος χώρος της Ελλάδας σε συνδυασμό με την αυξημένη απόδοση των ανέμων που επικρατούν, την καθιστούν ιδανική για την ανάπτυξη πλωτών αιολικών πάρκων. Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα ταιριάζουν στο ελληνικό μοντέλο, καθώς οι θάλασσες στην χώρα είναι βαθιές και δυσκολεύουν την κατασκευή των συμβατικών υπεράκτιων αιολικών πάρκων που ενδείκνυνται για βάθη μέχρι 60 μέτρα.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προαναγγείλει τη διενέργεια του πρώτου πιλοτικού διαγωνισμού για την εγκατάσταση υπεράκτιου πλωτού αιολικού πάρκου στο δεύτερο εξάμηνο του 2020. Η θαλάσσια περιοχή που θα φιλοξενήσει το πρώτο πιλοτικό υπεράκτιο πάρκο βρίσκεται σε μία από τις 12 ζώνες που είχε υποδείξει μελέτη του ΚΑΠΕ το 2010, όταν για πρώτη φορά επιχειρήθηκε η ανάπτυξη αντίστοιχων έργων.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης έχει σημειώσει το ενδιαφέρον μεγάλης αμερικανικής εταιρείας για επενδύσεις στην Ελλάδα σε υπεράκτια αιολικά πάρκα, το όνομα της οποίας δεν αποκάλυψε, ενώ είχε συναντήσει και στελέχη του νορβηγικού κολοσσού Equinor που έχει ήδη ανακοινώσει επενδυτικό σχέδιο για την εγκατάσταση πλωτών ανεμογεννητριών στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Τήνου, Σύρου και Μυκόνου.

Όπως είχε αναφέρει και στο workshop που είχε διοργανωθεί από την πρεσβεία της Νορβηγίας μαζί με την ΕΛΕΤΑΕΝ ο πρέσβης της Νορβηγίας, Γιορν Γκζέλσταντ: «τα πλωτά αιολικά πάρκα μπορούν να συμβάλουν στο να γίνει η Ελλάδα ένας από τους κορυφαίους ενεργειακούς παίκτες παγκοσμίως» και θα μπορούσαν να «αναζωογονήσουν σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως η ναυτιλία, η ναυπηγική και η βιομηχανία». Οι πλωτές ανεμογεννήτριες χρησιμοποιούν τη μέθοδο της αγκύρωσης και μπορούν να εγκατασταθούν σε μεγαλύτερα βάθη.

Ο νορβηγικός κολοσσός ενέργειας βλέπει ισχυρές ευκαιρίες για ανάπτυξη offshore πλωτών αιολικών πάρκων στη χώρα μας, υπό την προϋπόθεση ότι θα υιοθετηθεί σύντομα ρυθμιστικό πλαίσιο για τη συγκεκριμένη τεχνολογία. Χαρακτηριστικά ο επικεφαλής προγραμμάτων υπεράκτιων αιολικών παρκων της Equinor Άρνε Έϊκ έχει αναφέρει στο Reuters για την χώρα μας: «Νομίζω πως οι φυσικές δυνατότητες υπάρχουν. Στην Ελλάδα βρίσκει κανείς περιοχές με ευνοϊκό άνεμο και κατάλληλο βάθος υδάτων».

Επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά πάρκα σε όλο τον κόσμο

Η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει κάνει μεγάλη πρόοδο από την πρώτη αιολική τουρμπίνα που τοποθετήθηκε σε θαλάσσιο χώρο στην Δανία το 1991. Η Βρετανία αποτελεί την παγκόσμια ηγέτιδα καθώς παράγει το 34% της παγκόσμιας υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, με πέντε μεγάλα έργα που βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής να ετοιμάζονται να αλλάξουν το μέλλον του κλάδου.

Η Equinor που ετοιμάζεται να δραστηριοποιηθεί και στην Ελλάδα αποτελεί μια από τις κορυφαίες εταιρείες ενέργειας παγκοσμίως και διαχειρίζεται το αιολικό πάρκο Hywind park στη Σκωτία που είναι το πρώτο πλωτό υπεράκτιο πάρκο αιολικής ενέργειας στον κόσμο και η ισχύς του φτάνει τα 30MW.

Η Βρετανία βρίσκεται στο επίκεντρο των επενδύσεων σε υπεράκτια αιολικά πάρκα με το έργο Honrsea One στις ακτές του Γιορκσαϊρ που θα ολοκληρωθεί το 2020 και θα έχει έκταση μεγαλύτερη από την Μάλτα και θα μπορεί να ηλεκτροδοτήσει 1 εκατ κατοικίες. Το μεγαλειώδες αυτό έργο της δανέζικης Orsted, θα βρίσκεται στο βαθύτερο σημείο της θάλασσας και θα περιλαμβάνει 174 αιολικές τουρμπίνες των 7MW με ύψος σχεδόν 100 μέτρων και η συνολικη του δυνατότητα θα φτάνει τα 1,2GW. Παράλληλα η κατασκευή του East Anglia One στις ακτές του Σαφολκ (Suffolk) στη Βόρεια Θάλασσα που αναμένεται να ολοκληρωθεί επίσης το 2020 θα προσθέσει ακόμα 714MW ισχύος στη Βρετανία με την υπεράκτια αιολική ενέργεια μέχρι το 2030 να καλύπτει το 30% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η χώρα.

Η δανέζικη Ornsted ενεργοποιείται δυναμικά και στην Ολλανδία με δυο υπεράκτια αιολικά πάρκα. Τα Borssele 1 και 2 που θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2020 με συνολική δυνατότητα 752MW θα μπορούν να ηλεκτροδοτούν 1 εκατ νοικοκυριά, ενώ ετοιμάζονται ακόμα δυο έργα στις ακτές του Βορρά και του Νότου που θα διπλασιάσουν την ισχύ μέχρι το 2023.

Στην Δανία, η σουδική Vattenfall θα έχει ολοκληρώσει επίσης μέσα στο 2020 το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Kriegers Flak που θα έχει ισχύ 600MW και θα μπορεί να ηλεκτροδοτεί 600.000 σπίτια. Επιπλεον και η Γαλλία που διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες ακτογραμμές της Ευρώπης με καλές αιολικές συνθήκες σχεδιάζει την κατασκευή ενός αιολικού πάρκου στις ακτές της Νορμανδίας που θα αποτελείται από 80 ανεμογεννήτριες ισχύος 12MW και θα έχει συνολική ισχύ 1 GW.

Την ίδια στιγμή στις ΗΠΑ τα σχέδια για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Vineyard στις ακτές της Νέας Υόρκης που θα έχει ισχύ 800MW και θα κατασκευαζόταν από την Avangrid και την Copenhagen Infrastructure Partners μέχρι το 2021, έχουν παγώσει. Αιτία, οι διαφωνίες μεταξύ των αμερικανικών υπηρεσιών, με τα ερωτηματικά να αυξάνονται για το αν υπάρχει επιθυμία να ακυρωθεί τελείως το σχέδιο, παρά το γεγονός οτι οι ΗΠΑ αναμένεται να είναι η τέταρτη δύναμη παγκοσμίως στην παραγωγή αιολικής ενέργειας από υπεράκτια πάρκα μέχρι το 2030.