Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η τάση αποχώρησης ακινήτων από τις ψηφιακές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων, παράλληλα με το δεύτερο κύμα της πανδημίας, με στόχο την επιστροφή στην παραδοσιακή αγορά ενοικιάσεων. Σε σχέση με τον προηγούμενο Φεβρουάριο, πριν δηλαδή την έναρξη της πανδημίας, για κατοικίες στο κέντρο της Αθήνας είναι σήμερα  αναρτημένες 3.344 λιγότερες αγγελίες, μια πτώση που αγγίζει το 32%. Από τις 10.493 αγγελίες στο τέλος Φεβρουαρίου, ο σημερινός αριθμός δεν ξεπερνά τις 7.149 αγγελίες, που αποτελεί το χαμηλότερο σημείο της τελευταίας τριετίας.

Πτωτική ήταν όμως η τάση και πριν την πανδημία. Από το υψηλό του Μαρτίου του 2019, όταν ήταν αναρτημένες 12.908 αγγελίες ακινήτων και μέχρι τον φετινό Φεβρουάριο είχαν προλάβει να «κατέβουν» άλλες 2.415, μια πτώση της τάξεως του 19%. Αθροιστικά, υπολογίζεται ότι έχουν αποχωρήσει από τις ψηφιακές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων περί τα 5.709 ακίνητα, μια πτώση 44,6% συγκριτικά με την άνοιξη του 2019.

Πρόκειται για μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι η βραχυχρόνια μίσθωση «μόδα ήταν και πέρασε», τουλάχιστον για μια σημαντική μερίδα ιδιοκτητών. Σύμφωνα με εταιρείες διαχείρισης ακινήτων, που ειδικεύονται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, όσοι αντιμετώπισαν την συγκεκριμένη δραστηριότητα ως απλώς μια επιπλέον δυνατότητα άντλησης εισοδήματος και δεν επένδυσαν αρκετά κεφάλαια, οδηγήθηκαν σταδιακά εκτός αγοράς, λόγω του έντονου ανταγωνισμού. Ουσιαστικά, η δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων έγινε επαγγελματική και δεν υπάρχει πλέον χώρος για μια πιο ερασιτεχνική προσέγγιση, όπως ήταν στο ξεκίνημά της, πριν από περίπου 12 χρόνια. Η πρόσφατη δημόσια εγγραφή των μετοχών της Airbnb, που την κατέστησαν μια από τις πιο μεγάλες σε αξία εταιρείες παγκοσμίως με κεφαλαιοποίηση 100 δις δολαρίων, συμβολίζει αυτό ακριβώς.

Σε επίπεδο επιμέρους γειτονιών, η εικόνα είναι σχετικά ομοιόμορφη, με εξαίρεση τις πιο τουριστικές περιοχές, όπως το Εμπορικό Τρίγωνο (Πλάκα, Μοναστηράκι κτλ.). Εκεί για παράδειγμα, η πτώση από τον Φεβρουάριο δεν ξεπερνά το 16,5%, από τις 1.762 αγγελίες, σε 1.472 σήμερα. Ήπια πτώση κατά 25% καταγράφεται επίσης στο Κουκάκι (728 αγγελίες από 973), ενώ και στην περιοχή του Ζαππείου, η πτώση δεν ξεπερνά το 21% σε 121 αγγελίες ακινήτων. Στις υπόλοιπες περιοχές, η πτώση κυμαίνεται μεταξύ 30% (Ακρόπολη, Νέος Κόσμος) και 43%-47%, όπως για παράδειγμα σε Κολωνάκι, Σταδίου και Παγκράτι.

Εν τω μεταξύ, στελέχη της αγοράς ακινήτων σημειώνουν και ότι είναι πολύ πιθανό οι πραγματικοί αριθμοί της μείωσης των αγγελιών ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων, να είναι ακόμα μεγαλύτερα. Εκτιμάται ότι η πραγματική πτώση σε σχέση με τον περσινό Μάρτιο ξεπερνά ακόμα και το 60%, καθώς ένας σημαντικός αριθμός ακινήτων, που παραμένουν στην πλατφόρμα, είναι ουσιαστικά ανενεργά, δηλαδή δεν έχουν καταγράψει παρά ελάχιστες μισθώσεις, ή και καμία. Απλώς οι ιδιοκτήτες δεν έχουν σπεύσει να τα αφαιρέσουν.

Πολλά από τα παραπάνω καταλύματα δεν πρόκειται να επιστρέψουν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, διότι δεν μπορούν να παράξουν κέρδος για τον ιδιοκτήτη τους, ακόμα και αν τύχουν επαγγελματικής διαχείρισης. Βρίσκονται δηλαδή σε περιοχές χαμηλής ζήτησης, ή υψηλής προσφοράς (ακόμα και σήμερα), ή απαιτούν πολύ σημαντικό κεφάλαιο επένδυσης για να ανακαινιστούν και να είναι ανταγωνιστικά στη συγκεκριμένη αγορά.

Άλλα πάλι βρίσκονται στο μεταίχμιο, δηλαδή μπορούν να αποφέρουν ένα καλό κέρδος, υπό την προϋπόθεση όμως ότι οι τουριστικές ροές θα αποκατασταθούν στο επίπεδο του 2019 το ταχύτερο δυνατόν, κάτι που επί του παρόντος αποτελεί μάλλον… «όνειρο θερινής νυκτός». Έτσι, σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς, στην κατηγορία αυτή, οι μεν ιδιώτες θα αποχωρήσουν, οι δε επαγγελματίες επενδυτές θα διατηρήσουν τα ακίνητα στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, προκειμένου τουλάχιστον να αποσβέσουν την επένδυσή τους.