Η αναγκαστική αποταμίευση στην εποχή του κορονοϊού

Διακοπή λειτουργίας του λιανεμπορίου, της εστίασης και της ψυχαγωγία, επιβολή αυστηρών μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Πρόκειται για μέτρα που ισχύουν σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και δημιουργούν εντελώς διαφορετικές συνθήκες τόσο για την κοινωνική ζωή όσο και για τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες της Γηραιάς Ηπείρου διαχειρίζονται και τα χρήματά τους πέραν των ζώων τους. 

Πώς αντιδρούν οι Ευρωπαίοι σε όλους τους παραπάνω περιορισμούς; Αυξάνοντας τις… καταθέσεις τους. Στην Ελλάδα, τη φετινή χρονιά οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν αυξηθεί κατά 5,8 δισ. ευρώ, αλλά το φαινόμενο της αναγκαστικής αποταμίευσης είναι πανευρωπαϊκό με την ΕΚΤ να τονίζει στο πρόσφατο μηνιαίο δελτίο της για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας ότι υπάρχουν δύο βασικές αιτίες γι’ αυτήν τη στάση. Από τη μία πλευρά σαφώς το γεγονός ότι ο περιορισμός της κοινωνικής ζωής περιορίζει και τα έξοδα αλλά από την άλλη, που είναι και η κυριότερη, το ότι οι πολίτες αισθάνονται μεγάλη αβεβαιότητα αναφορικά με το μέλλον και κυρίως με την απασχόλησή τους. 

Άλλωστε οι αναλυτές εκτιμούν ότι αρκετές θέσεις εργασίας εξακολουθούν να υπάρχουν χάρη στα προγράμματα στήριξης που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις, με το μεγάλο ερωτηματικό να είναι πόσες εξ αυτών θα διατηρηθούν και μετά το πέρας της εφαρμογής τους. 

Ήδη σε αρκετές χώρες και ιδιαίτερα σε τομείς όπως η εστίαση και η ψυχαγωγία, οι ενώσεις των επιχειρηματιών υπογραμμίζουν ότι τα «λουκέτα» θα αυξηθούν το επόμενο διάστημα. Πιο χαρακτηριστική όλων είναι η περίπτωση της Βρετανίας, καθώς σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησαν οι  British Beer and Pub Association, UK Hospitality και British Institute of Innkeeping, το 72% των συμμετεχόντων εξέφρασαν φόβο ότι «δεν θα είναι πλέον βιώσιμες το 2021 και θα κλείσουν».

Ως εκ τούτου δεν είναι διόλου περίεργο ότι οι Βρετανοί αυξάνουν με αξιοσημείωτο ρυθμό τις αποταμιεύσεις τους, οι οποίες ενισχύονται με ρυθμό 17,3 δισ. στερλίνες μηνιαίως στο α’ εξάμηνο του 2020, βάσει των στοιχείων που έχει δημοσιοποιήσει η Τράπεζα της Αγγλίας. 

Ανάλογα είναι τα δεδομένα και στην Ελλάδα, καθώς από την αρχή της τρέχουσας κρίσης ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων, κυρίως αυτών Ταμιευτηρίου, είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακός. Όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη έτσι και στα καθ’ ημάς υπάρχει σαφής προτίμηση στις καταθέσεις οι οποίες είναι άμεσα προσβάσιμες. 

Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Σεπτέμβριο οι καταθέσεις νοικοκυριών και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων αυξήθηκαν κατά  283 εκατ. ευρώ, με τον ετήσιο ρυθμό ενίσχυσής τους να φθάνει στο 5,4% και το σύνολό τους στα 120.219 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος, ύψους 62.511 εκατ. ευρώ είναι σε καταθέσεις ταμιευτηρίου, με αντίστοιχη μείωση του ποσού που υπάρχει σε προθεσμιακές (αγγίζει τα 39.204 εκατ. ευρώ, έχοντας μειωθεί κατά 364 εκατ. έναντι του Αυγούστου), σε μία ακόμη ένδειξη ότι υπάρχει η ανάγκη άμεσης πρόσβασης σε ρευστότητα όταν αυτό κριθεί απαραίτητο.