Άνοιξε ο δρόμος για τα κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου της Θεσσαλίας με απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σταϊκούρα. Οι πέντε fast track εργολαβίες, συνολικού ύψους 451,98 εκατ. ευρώ, για την οριστική αποκατάσταση των υποδομών που υπέστησαν τεράστιες ζημιές από τον Daniel, έλαβαν το «πράσινο φως» από το αρμόδιο τεχνικό συμβούλιο του υπουργείου, κλείνοντας με αργούς ρυθμούς τις εκκρεμότητες για τις προσκλήσεις των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.
Παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για το κόστος των ζημιών στις σιδηροδρομικές υποδομές της Θεσσαλίας σε κάτι παραπάνω από 200 εκατ. ευρώ, η ανάγκη σοβαρού σχεδιασμού με όρους ανθεκτικότητας αύξησε κατακόρυφα τον προϋπολογισμό. Ως εκ τούτου, από το τεχνικό συμβούλιο εγκρίθηκε το τεχνικό αντικείμενο πέντε έργων:
- Αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης, από την έξοδο του Σ.Σ. Δομοκού ως την είσοδο του Σ.Σ. Κραννώνα, προϋπολογισμού 173.600.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου – Καλαμπάκας, σε εντοπισμένα τμήματα της γραμμής, προϋπολογισμού 57.660.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου, προϋπολογισμού 181.660.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
- Εργασίες αποκατάστασης της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου – Μηλεών -το γνωστό τρενάκι του Πηλίου- από τον Σ.Σ. Άνω Λεχωνίων ως τον Σ.Σ. Μηλεών, προϋπολογισμού 1.860.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση των συστημάτων Σηματοδότησης, ETCS L1, Τηλεδιοίκησης και Ηλεκτροκίνησης στο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από το ΣΣ Παλαιοφάρσαλο ως Σ.Σ. Κράννων, προϋπολογισμού 37.200.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
Ειδικότερα το τελευταίο έργο αφορά στα επίμαχα συστήματα ασφαλείας, που έγιναν ευρέως γνωστά εξαιτίας του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, τα οποία και είχαν παραδοθεί σε λειτουργία μόλις πέντε ημέρες πριν την κακοκαιρία.
Οι καθυστερήσεις
Η ωρίμανση πάντως των διαγωνισμών για την αποκατάσταση των υποδομών της Θεσσαλίας, οδικών και σιδηροδρομικών, έχει αποδειχθεί δύσκολη εξίσωση. Αρχικά εξαιτίας του υψηλότατου κόστους, που συνολικά αγγίζει τα 1,4 δισ. ευρώ. Η διασφάλιση 600 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης -εκ των οποίων 180 εκατ. για τον σιδηρόδρομο- κάλυψε μόνο ένα μέρος του κόστους.
Την «τρύπα» πέριξ των 800 εκατ. κάλυψε μόλις πριν λίγες ημέρες, ένα χρόνο μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, η απόφαση για την 3η αναθεώρηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης 2021-2025, δηλαδή με εθνικούς πόρους. Όπως συχνά έχει επισημάνει και η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το τεράστιο αυτό κόστος ανέτρεψε σημαντικά την προτεραιοποίηση του προγράμματος έργων υποδομών της χώρας.
Σημειώνοντας ήδη μία καθυστέρηση που ξεπερνά τους πέντε μήνες, όπως σχολιάζουν στελέχη του κατασκευαστικού κλάδου, η απόφαση να βγουν οι διαγωνισμοί όλοι μαζί έχει στοιχίσει σε χρόνο. Κι αυτό διότι η ούτως ή άλλως απαιτητική μελετητική ωρίμανση των έργων, ήταν αδύνατον να γίνει στον ίδιο χρόνο για όλες τις εργολαβίες, με την καθεμία να αντιμετωπίζει ξεχωριστές προκλήσεις.
Μια ιδέα δίνει και η απόφαση έγκρισης των σιδηροδρομικών έργων, όπου φαίνεται πως το αρμόδιο τεχνικό συμβούλιο είχε γνωμοδοτήσει θετικά για τα πρώτα τρία έργα που περιγράφηκαν παραπάνω από τις 4 Ιουνίου. Ενώ για τις επόμενες δύο η σχετική γνωμοδότηση ακολούθησε ένα μήνα μετά στις 8 Ιουλίου.
Απαιτήθηκαν εντωμεταξύ τρεις σύμβουλοι για την υποστήριξη του ΟΣΕ στον σχεδιασμό και την ωρίμανση των εν λόγω συμβάσεων. Για την αποκατάσταση της βασικής γραμμής ήταν η ΕΡΑΣΜΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ, το τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα ανέλαβε η ΔΕΛΤΑ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΑΕ και το Λάρισα – Βόλος η LDK ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΕ. Η συνολική δαπάνη για τις τρεις συμβάσεις ανήλθε σε 349.841 ευρώ (με ΦΠΑ).
Σημειώνεται ότι οι αντίστοιχες εγκρίσεις για το τεχνικό αντικείμενο των τεσσάρων ξεχωριστών διαγωνισμών για την οριστική αποκατάσταση των οδικών υποδομών, συνολικού προϋπολογισμού 899,7 εκατ. ευρώ, δόθηκαν τον περασμένο Ιούνιο. Παρόλα αυτά, οι προσκλήσεις για την ανάθεσή τους δεν έχουν ακόμη σταλεί, ενώ οι αποφάσεις δέσμευσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης εκκρεμούν.
Δεδομένου, δε, ότι όλες οι συμβάσεις θα πρέπει να περάσουν και από το Ελεγκτικό Συνέδριο, τα χρονικά περιθώρια μας φέρνουν στην καλύτερη περίπτωση στα τέλη του φθινοπώρου.
Τα έργα θα διεκδικήσουν αποκλειστικά οι μεγάλοι τεχνικοί όμιλοι της χώρας, μέσω «κλειστής» πρόσκλησης σε διαπραγμάτευση, βάσει του πλαισίου που καθιερώθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου 2023, για την άμεση εκτέλεση έργων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας.