Ως μία κίνηση ενδεικτική των προθέσεων της Τράπεζας Πειραιώς για την διεκδίκηση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς στον τομέα της ναυτιλιακής χρηματοδότησης ερμηνεύουν ναυτιλιακοί παράγοντες την πρόσφατη σύναψη στρατηγικής συνεργασίας, ανάμεσα στην ελληνική τράπεζα και τον ιαπωνικό χρηματοπιστωτικό όμιλο Orix Corporation.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με την κίνηση αυτή, η Τράπεζα Πειραιώς θα μπορέσει να εξυπηρετήσει συμφωνίες χρηματοδότησης πλοίων μεγαλύτερου μεγέθους και υψηλότερης αξίας, χωρίς να αναλαμβάνει η ίδια όλο το ρίσκο.
Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να απευθυνθεί σε μια ευρύτερη γκάμα υποψήφιων πελατών, ιδίως από τη στιγμή που οι ανάγκες χρηματοδότησης των Ελλήνων πλοιοκτητών έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Για παράδειγμα, όλο και περισσότεροι Έλληνες πλοιοκτήτες επενδύουν στην ανερχόμενη κατηγορία των πλοίων μεταφοράς LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο), τα οποία κοστίζουν πάνω από 170 εκατ. δολάρια έκαστο.
Το leasing πλοίων
Επιπλέον -και αυτό κρίνεται ως εξίσου σημαντικό- η εξειδίκευση της Orix Corporation σε χρηματοδοτικά προϊόντα, όπως το leasing πλοίων, αναμένεται να επιτρέψει στην Πειραιώς, να προσφέρει και στην Ελλάδα, ένα από τα δημοφιλέστερα εργαλεία ναυτιλιακής χρηματοδότησης των τελευταίων ετών.
Πρόκειται για μια πολύ πιο ευέλικτη μορφή απόκτησης πλοίων, η οποία προτιμάται από όλο και μεγαλύτερο αριθμό πλοιοκτητών, λόγω του ότι τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν ένα πλοίο, χωρίς να δεσμεύουν ένα σημαντικό ποσό από τα διαθέσιμά τους στην αρχή της σύμβασης, όπως ισχύει με ένα συμβατικό δάνειο. Παράλληλα, ο πλοιοκτήτης έχει την δυνατότητα να μην εξαγοράσει το πλοίο στο τέλος της διάρκειας της σύμβασης.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επιστρέψει δυναμικά στον τομέα της ναυτιλιακής χρηματοδότησης κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, καθώς εκτιμούν ότι ο κλάδος προσφέρει υψηλό περιθώριο ανάπτυξης, ως αποτέλεσμα του “κενού” που έχει προκαλέσει η σταδιακή έξοδος των μεγάλων τραπεζών της Ευρώπης από την ναυτιλία.
Ονόματα, όπως η RBS (Royal Bank of Scotland), η HSH Nordbank, η DVB Bank και η Nordea Bank, που στο παρελθόν διέθεταν χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών δανείων, αξίας δεκάδων δις δολαρίων, έχουν περιορίσει δραματικά την έκθεσή τους στον κλάδο, ως αποτέλεσμα ζημιών αρκετών δις δολαρίων, που προήλθαν κυρίως από την οικονομική δυσπραγία, κυρίως γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Μειώνουν οι ξένες, αυξάνουν οι ελληνικές
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις σε ένα χρόνο και συγκεκριμένα το 2018, έρευνα της Petrofin Bank Research αποκάλυψε ότι οι ξένες τράπεζες μείωσαν την έκθεσή τους στον κλάδο κατά 44,3 δις δολάρια. Συνολικά, το μερίδιο των ευρωπαϊκών τραπεζών στα ναυτιλιακά δάνεια έπεσε από το 83% το 2010 σε 58,7% τπ 2018, ενώ το ποσοστό αυτό αναμένεται να υποχωρήσει εκ νέου, μόλις δημοσιευτούν τα στοιχεία για το 2019.
Αντιθέτως, οι ελληνικές τράπεζες, χάρις στην στρατηγική επιλογή της χρηματοδότησης κυρίως των μεγαλύτερων ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών, περιόρισαν σημαντικά τυχόν απώλειες από τον καθοδικό κύκλο της ναυτιλίας τα προηγούμενα χρόνια και σήμερα είναι σε θέση να ατενίζουν το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Παράλληλα, αναγνωρίζουν και την σημαντική επενδυτική ευκαιρία που προσφέρεται, καθώς μπορούν να καλύψουν ένα κενό στην αγορά, μέσω των συνεργασιών με ιδρύματα της Άπω Ανατολής.
Έτσι, από το 2017 και μετά, τα ελληνικά χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών δανείων ακολουθούν σταθερά ανοδική πορεία. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (τέλος 2018), η Τράπεζα Πειραιώς ηγείται των ελληνικών τραπεζών, διαθέτοντας χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων αξίας 2,84 δις δολαρίων, ενώ ακολουθούν η Εθνική Τράπεζα με 2,46 δις ευρώ και η Alpha Bank με 2,34 δις ευρώ. Η Πειραιώς σημείωσε αύξηση κατά 3,27%, η Alpha κατά 5,17% και η Εθνική Τράπεζα κατά 1,05%. Συνολικά, το μερίδιο των ελληνικών τραπεζών στην ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση ανήλθε σε 18,47% από 16,84% το 2017, 15,25% το 2016 και 14,63% το 2015.