Φούρνοι, εστιατόρια, κομμωτήρια και ζαχαροπλαστεία ενημερώθηκαν εκτάκτως πριν από λίγες ημέρες από τον πάροχό τους ότι πρέπει να επιστρέψουν επιδοτήσεις που δόθηκαν για την ενεργειακή κρίση μέσα στο χρονικό διάστημα Φεβρουαρίου 2022 - Δεκεμβρίου 2023.
Η επιστροφή ζητείται διότι δόθηκαν τα χρήματα παράτυπα. Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει την απαραίτητη έγκριση από τις Βρυξέλλες και την αρμόδια Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG COMP) ενώ στην πορεία κρίθηκε από την DG COMP ότι τα μέτρα δεν ήταν στοχευμένα με συγκεκριμένα κριτήρια αλλά ήταν οριζόντια. Εκ των υστέρων η Κομισιόν επέβαλε κριτήρια και έγινε νέος υπολογισμός των επιδοτήσεων.
Και έτσι, τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν οι επιχειρήσεις. Σε μια εποχή κατά την οποία διαβρώνεται σημαντικά η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή και οι τιμές ρεύματος εκτοξεύονται, οι επιχειρήσεις θα βάλουν το χέρι εκ νέου στην τσέπη.
Κάποιοι έχουν μέχρι τις 19 Ιουλίου, ενώ άλλοι μέχρι τις 23 του μηνός να εξοφλήσουν το ποσά της επιστροφής που φτάνουν ως τα 3.000 ευρώ ανά επιχείρηση ή να έρθουν αντιμέτωποι με τη διακοπή ρεύματος που ισούται βέβαια με το κλείσιμο της επιχείρησης.
Μέση επιβάρυνση 800 ευρώ
Πρόκειται για ενισχύσεις που αφορούσαν περίπου 1,2 εκατ. δικαιούχους και ποσά της τάξης των 800 εκατ. ευρώ ωστόσο η απαίτηση επιστροφής δεν αφορά όλους.
Η επιστροφή χρημάτων αφορά περίπου το 0,5% των επιχειρήσεων αυτών, ήτοι 2.500 επιχειρήσεις οι οποίες θα πρέπει να επιστρέψουν περί τα 2 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η μέση επιβάρυνση που προκύπτει κυμαίνεται περίπου στα 800 ευρώ.
Εντύπωση όμως προκαλεί ο τρόπος με τον οποίο κινήθηκε το ΥΠΕΝ στο συγκεκριμένο θέμα. Αν και η ανάγκη για τον επανυπολογισμό των κρατικών ενισχύσεων που είχαν λάβει οι επιχειρήσεις κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης ήταν γνωστή στη κυβέρνηση από τον Δεκέμβριο του 2023, η σχετική κοινή υπουργική απόφαση για το θέμα υπεγράφη μια μέρα μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου.
Πρόκειται για απόφαση που δημοσιεύτηκε στις 10 Ιουνίου (ΦΕΚ 3268/24) και φέρει τις υπογραφές των υπουργών Οικονομίας, Κ. Χατζηδάκη, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκη και των υφυπουργών Οικονομικών Θ. Πετραλιά, Ενέργειας Α. Σδούκου αλλά και του πρώην υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Λ. Αυγενάκη.
Ο κ. Σκυλακάκης αρνήθηκε πάντως ότι η καθυστέρηση αυτή συνδέεται με τις ευρωεκλογές. «Η ανταπόκριση της γραφειοκρατίας, δηλαδή να βγάλει την κοινή υπουργική, να τη φτιάξει και να αρχίσεις να την υλοποιείς, θέλει κάποιους μήνες, αυτό ισχύει στην ελληνική γραφειοκρατία εδώ και πολλές δεκαετίες», είπε χαρακτηριστικά, μιλώντας χθες στο ρ/σ Real.
Ο υπουργός Ενέργειας δεν άφησε περιθώρια αλλαγής της απόφασης, την στιγμή που το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών ζητά συνάντηση με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου ώστε να βρεθεί κάποια λύση στο πρόβλημα.
Σε σχέση με τις κρατικές ενισχύσεις, ο κ. Σκυλακάκης εξήγησε πως με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν μπορεί κανένα κράτος - μέλος να υπερβεί τα όρια, καθώς απαγορεύεται ρητώς.
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στη δυσκολία να γίνει σε πραγματικό χρόνο ο έλεγχος σώρευσης, διότι το ακριβές ποσό της επιδότησης το μαθαίνει κάθε επιχείρηση στο τέλος, όταν λαμβάνει τον λογαριασμό από τον πάροχο.
Έντονες διαμαρτυρίες
Σε επιστολή διαμαρτυρίας που έστειλε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΕΑ) στα υπουργεία Οικονομικών, Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης, ζητάει την παρέμβασή τους για την ανάκληση της επίμαχης υπουργικής απόφασης.
«Διερωτάται, λοιπόν, εύλογα κανείς: ποια η στήριξη των επιχειρήσεων, όταν εν μέσω πολλαπλών κρίσεων στην εγχώρια οικονομία, η Πολιτεία σε μία προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα από τις έντονες διαμαρτυρίες στην αύξηση του ηλεκτρικού ρεύματος ενισχύει με κρατικές επιδοτήσεις την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των επιχειρήσεων και εν συνεχεία δίνει το ελεύθερο στους παρόχους να ζητήσουν την επιστροφή των ενισχύσεων αυτών;», αναφέρει το ΕΕΑ.
«Γίνεται, ούτως, σαφές ότι η εμπιστοσύνη ανάμεσα σε πολίτη και κράτος, που απαιτεί η σύγχρονη δημοκρατία, κλονίζεται ανεπανόρθωτα με πρακτικές, όπως η παραπάνω, που στερούν από τον πολίτη το δικαίωμα της ενημέρωσης και της αντίδρασης σε ενέργειες, που πλήττουν την υπόστασή του ανεπανόρθωτα», προσθέτει η επιστολή.
Τα έντονα παράπονα του εμπορικού κόσμου για την κυβερνητική απόφαση που υποχρεώνει αιφνιδιαστικά χιλιάδες επιχειρήσεις να επιστρέψουν στους παρόχους ενέργειας τις επιδοτήσεις για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος της περιόδου 2022-2023 εξέφρασε η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας.
Με επιστολή στα τρία συναρμόδια υπουργεία απάντησε και η ΕΣΕΕ που τονίζει πως πρόκειται για σημαντικά ποσά, τα οποία η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ως βοηθήματα.
Επισημαίνει επίσης πως η επιστροφή αυτών των χρημάτων στους παρόχους συνιστά ξαφνική επιβάρυνση των επιχειρήσεων «σε εποχή καθίζησης του τζίρου και την ώρα που οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν τις νέες αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, τα αυξημένα έξοδα της διασύνδεσης των POS, της διαβίβασης των συναλλαγών τους στην ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο, της πλήρους λειτουργίας της κάρτας εργασίας σε όλο το φάσμα του λιανικού εμπορίου και της καταβολής των πρόσθετων φόρων που προκύπτουν από την καθιέρωση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.