Τριακόσια νέα λεωφορεία με leasing και μεγάλος διαγωνισμός για ηλεκτρικά

Το leasing ήρθε για να μείνει…ως το 2034 στις συγκοινωνίες της Αθήνας. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προικοδοτεί με 181,12 εκατ. ευρώ τις Οδικές Συγκοινωνίες της πρωτεύουσας για τη δεκαετή μίσθωση 300 νέων λεωφορείων. Σε αναμονή των 440 ολοκαίνουργιων οχημάτων, ηλεκτρικών και CNG, που θα εντάσσονται σταδιακά από τον Απρίλιο στα δρομολόγια, ο πιο απαρχαιωμένος στόλος της Ευρώπης εκσυγχρονίζεται. Παράλληλα, «κλειδώνει» το μείγμα του επόμενου διαγωνισμού για ακόμα 750 πιο «πράσινα» λεωφορεία, που βάζει στο παιχνίδι και το υδρογόνο.

Από λύση ανάγκης, καθώς μέσα στην πανδημία οι αστικές συγκοινωνίες χρειάστηκαν τονωτικές ενέσεις μετά από δώδεκα χρόνια απαξίωσης, το leasing μπαίνει στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Το πείραμα, που ξεκίνησε σε μικρότερη κλίμακα από τη Θεσσαλονίκη, θεωρείται επιτυχημένο κι έτσι, πλησιάζοντας στη λήξη της υφιστάμενης χρηματοδοτικής μίσθωσης 300 οχημάτων, ο κύβος ερρίφθη για την επόμενη μέρα.

Συνολικά, 300 καινούργια λεωφορεία θα πάρουν από το 2025 -βάσει σχεδιασμού- τη θέση των ισάριθμων οχημάτων που διαθέτει σήμερα η ΟΣΥ μέσω leasing. Σε αυτή τη φάση, όμως, όλες οι κινήσεις γίνονται στην κατεύθυνση των καινούργιων και μη ρυπογόνων οχημάτων, ενώ όταν υπεγράφη το προηγούμενο leasing το 2021 τα λεωφορεία ήταν 10ετίας.

Για την ανάθεση μέσω διεθνούς διαγωνισμού της σύμβασης για τις υπηρεσίες μίσθωσης δεκαετούς διάρκειας 300 καινούργιων αστικών λεωφορείων, εγκρίθηκαν συνολικά 181,12 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μοιρασμένα σχεδόν ισόποσα στα επόμενα 10 έτη. Από το πρώτο ως και το ένατο έτος έχουν εγκριθεί 20,68 εκατ. ενώ στο τελευταίο έτος αντιστοιχούν 15,68 εκατ.

Εντωμεταξύ, με την τριετία της υφιστάμενης χρηματοδοτικής μίσθωσης να ολοκληρώνεται τον Απρίλιο, αναμένεται μέχρι να φτάσουν τα νέα οχήματα να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα παράτασής της κατά ένα έτος, ώστε να μην δημιουργηθούν τρύπες στα δρομολόγια. Αν και εκτιμάται ότι ο διαγωνισμός που θα διενεργήσει η ΟΣΥ μπορεί να ολοκληρωθεί και εντός εξαμήνου από την έναρξή του, το 2025 θεωρείται η ασφαλής πρόβλεψη για την άφιξη των νέων οχημάτων.

Εκείνο είναι και το χρονικό σημείο για τις αποφάσεις της ΟΣΥ, σχετικά με το εάν θα αγοράσει ή όχι κάποια από τα οχήματα της τρέχουσας σύμβασης leasing, όπως προβλέπεται. Υπενθυμίζεται ότι αυτά τα λεωφορεία δρομολογήθηκαν εξαρχής σε 20 γραμμές μεγάλης πληρότητας, καλύπτοντας σημαντικά κομμάτια του συγκοινωνιακού έργου.

Το μείγμα του νέου διαγωνισμού

Εντωμεταξύ, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προετοιμάζει με καλούς ρυθμούς τη δεύτερη φάση της μεγάλης προμήθειας νέων «πράσινων» λεωφορείων για Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αξιοποιείται και η εμπειρία από την πορεία του πρώτου διαγωνισμού, που μόνο ανέφελη δεν ήταν. Έτσι, το μείγμα βρίσκεται κοντά στο «κλείσιμο». Ως προς τη χρηματοδότηση, έχουν προεγκριθεί περί τα 400 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους. Στόχος είναι ο διαγωνισμός να βγει στον αέρα ως το καλοκαίρι.

Δεδομένο είναι πάντως ότι στη δεύτερη φουρνιά νέων οχημάτων, που σχεδιάζεται να βγει στους δρόμους των δύο πόλεων το 2027, θα κυριαρχεί η ηλεκτροκίνηση. Το μείγμα θα αποτελείται από λεωφορεία αργής και γρήγορης φόρτισης. Τα δεύτερα είναι απαραίτητα, ώστε να μπορεί να γίνεται φόρτιση και με ταχυφορτιστές σε κεντρικές στάσεις ή αφετηρίες. Αυτή τη φορά θα δούμε και νέας γενιάς τρόλεϊ στον διαγωνισμό, που δεν υπήρχαν καθόλου στην πρώτη προμήθεια. Τα τρόλεϊ έχουν το πλεονέκτημα ότι διαθέτουν μπαταρία, άρα μπορούν να φορτίζουν από τα ηλεκτροφόρα σύρματα, αλλά και να κινούνται χωρίς τις κεραίες κερδίζοντας σε ευελιξία.

Η μεγάλη πρωτοτυπία όμως του δεύτερου mega-διαγωνισμού, που συνολικά θα αθροίζει 750 οχήματα, είναι ότι θα περιλαμβάνει και περί τα 50 λεωφορεία υδρογόνου. Ήδη, «τρέχει» με καλά αποτελέσματα το πρόγραμμα πιλοτικής εφαρμογής του νέου καυσίμου, που περιλαμβάνει τη δοκιμή τριών λεωφορείων υδρογόνου από την ΟΣΥ σε συνεργασία με τη Motor Oil, η οποία θα αναπτύξει πρατήρια υδρογόνου. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon «Τριήρης», έχει χρηματοδότηση 320 εκατ. ευρώ.

Στόχος τα 1.000 ενεργά οχήματα

Η άφιξη στα τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου των πρώτων 140 ηλεκτροκίνητων λεωφορείων στους δρόμους της Αθήνας γυρίζει ουσιαστικά σελίδα στις αστικές συγκοινωνίες της πόλης. Θα ακολουθήσουν εντός του 2025, ακόμη 100 αρθρωτά λεωφορεία 18 μέτρων και επιπλέον 200 αρθρωτά αστικά οχήματα 12 μέτρων, και τα δύο συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG).

Αυτό σημαίνει ότι μέσα στην ερχόμενη διετία ο στόλος της Αθήνας, που σήμερα έχει μέσο όρο ηλικίας κοντά στα 19 έτη, όταν ο ευρωπαϊκός μ.ό. είναι περίπου στα 13 έτη, θα έχει 740 ολοκαίνουργια οχήματα, μαζί με τα προαναφερθέντα του leasing.

Εντωμεταξύ, προχωρά ο διαγωνισμός του ΟΑΣΑ, που θα συνεχίσει το μοντέλο της σημερινής συνεργασίας με τα ΚΤΕΛ, ύψους 452,37 εκατ. ευρώ, για 63 γραμμές της ανατολικής και της δυτικής Αττικής με 206 οχήματα. Αναμένεται εντός των επόμενων ημερών η ανάδειξη του προσωρινού αναδόχου, ώστε ως το τέλος του μήνα να σταλεί η σύμβαση, διάρκειας 8 ετών, στο Ελεγκτικό Συνέδριο προς έγκριση.

Δεδομένου ότι βάσει των υπολογισμών που έχουν διενεργηθεί, για να βγαίνει το πρόγραμμα των δρομολογίων θα πρέπει στους δρόμους καθημερινά να είναι 850 λεωφορεία και τρόλεϊ, η ΟΣΥ χρειάζεται έναν ενεργό στόλο 1.000 οχημάτων. Όλες οι παραπάνω κινήσεις συνθέτουν ένα παζλ που προσεγγίζει αυτό το νούμερο.