«Η Ελλάδα διαχειρίζεται την πανδημία του κορονοϊού υποδειγματικά: με ωριμότητα, συμμαχίες και αυτοπεποίθηση», επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, κατά την ομιλία του στο διαδικτυακό 4ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλονίκης που οργανώνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Ερευνας και Ανάπτυξης (ΕΛΙΝΕΚΑ).
«Όλα όσα το 2018 φάνταζαν απίστευτα, δύσκολα, και πέρσι τον Σεπτέμβριο πιο εφικτά, σήμερα γίνονται βασικά συστατικά του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας αλλά και της πόλης μας, που με την ώθηση της Ευρώπης παραμένει σε σταθερή πορεία, παρά τις υπαρξιακές, τις κοσμογονικές αλλαγές που επιφυλάσσει ο ιός που στοίχησε τις ζωές χιλιάδων συνανθρώπων μας», υπογράμμισε.
Κι αυτό γιατί, όπως είπε: «Στην Ελλάδα πλέον υπάρχει μια κυβέρνηση που πιστεύει στις μεταρρυθμίσεις και ξέρει πως να τις κάνει πράξη και ένας αποτελεσματικός- ίσως ο πρώτος μη Μεσσιανικός - πρωθυπουργός της χώρας με πολιτική βούληση και διοικητική επάρκεια. Μια χώρα που αντιμετωπίζει την πανδημική κρίση και τα παρεπόμενα της με παραδειγματικό τρόπο για το μέγεθος και τις υποδομές της. Με υποδειγματική, πολλαπλασιαστική, διπλωματική και αποτρεπτική ισχύ όπου χρειάστηκε στον Έβρο, το Αιγαίο, τη ΝΑ Μεσόγειο και με ισχυρό ρόλο στα Βαλκάνια. Με ωριμότητα, συμμαχίες και αυτοπεποίθηση».
Στην πρώτη ταχύτητα το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης
«Η Ελλάδα κατέθεσε εγκαίρως τις πρώτες σκέψεις για τον εθνικό σχεδιασμό της ανάκαμψης. Σας επιβεβαιώνω ότι ανήκει στη πρώτη ταχύτητα της συμβατότητας με την ευρωπαϊκή στόχευση και από τα πιο ισορροπημένα ως προς την σχέση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων. Σε αυτή την φάση ο προγραμματισμός αφορά και σωστά τις επιδοτήσεις ένα ποσό δηλαδή ύψους 16,4 δις ευρώ. 'Αρα, συμπέρασμα πρώτο: Καλό και λειτουργικό σχέδιο», σημείωσε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Παράλληλα τόνισε ότι «η ωριμότητα που επιδεικνύει η χώρα, συνδυάζεται με το χωρίς προηγούμενο Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το νέο Προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το μέγεθος του οποίου δεν μπορούσαμε καν να φανταστούμε το 2018 ή το 2019. Που σε συνδυασμό με την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας και την Στρατηγική για τα Εμβόλια καθιστά την Ευρωπαϊκή Απάντηση στην Πανδημία ένα πραγματικό, φεντεραλιστικό άλμα, ουσιαστικά το πέρασμα του Ρουβίκωνα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης».
Ως προς τα επόμενα βήματα είπε ότι το οριστικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να υποβληθεί από τις ελληνικές αρχές έως τις 30 Απριλίου 2021. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα αξιολογηθεί επίσημα και θα εγκριθεί από το Συμβούλιο και με την έγκριση προβλέπεται να πληρωθεί απευθείας, άμεσα ως προκαταβολή το 13% του συνολικού ποσού.
Ο κ. Σχοινάς τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει βάλει σε προτεραιότητα για την Ελλάδα τις εξής επενδυτικές ανάγκες:
- Δημόσια διοίκηση: ενίσχυση του πλαισίου διακυβέρνησης για τις δημόσιες επενδύσεις και τις δημόσιες συμβάσεις, ώστε να καταστεί δυνατή η αποδοτική και αποδοτική χρήση της διευκόλυνσης.
- Επιχειρηματικό περιβάλλον: απλοποίηση του φορολογικού κώδικα, καταπολέμηση της σκιώδους οικονομίας και ενίσχυση των ψηφιακών εργαλείων της φορολογικής διοίκησης. Αύξηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης.
- Κοινωνική συνοχή, αγορά εργασίας, εκπαίδευση και πρωτοβάθμια περίθαλψη : α) αναβάθμιση του εργατικού δυναμικού, βελτιώνοντας τις βασικές ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες και τη συνάφεια του εκπαιδευτικού συστήματος και ενισχύοντας την επαγγελματική κατάρτιση (και μέσω ενίσχυσης του δημόσιου οργανισμού απασχόλησης), β) βελτιωμένη πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας κοινωνικές υπηρεσίες για τις ευπαθείς ομάδες σε κίνδυνο φτώχειας (31,8% σε EL έναντι 22,4% στην ΕΕ).
- Υποστήριξη επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, ιδίως μέσω των δανείων ύψους 12,6 δισ. Ευρώ. Πώς ακριβώς αυτά τα δάνεια θα διοχετευθούν στον ιδιωτικό τομέα για επενδυτικά σχέδια συζητείται ακόμη με τις υπηρεσίες COM, με δύο βασικούς μηχανισμούς να εξετάζονται : (α) κρατικές εγγυήσεις για εμπορικούς τραπεζικούς δανεισμούς σε επιχειρήσεις, η/και (β) συγχρηματοδότηση από το κράτος με εμπορικές τράπεζες και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Χρηματοδοτικές δυνατότητες 1,16 δισ. ευρώ για την Κεντρική Μακεδονία
Ειδικότερα για την Κεντρική Μακεδονία τόνισε ότι θα έχει αντίστοιχες χρηματοδοτικές δυνατότητες και στο νέο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής (2021-2027) που ήδη έχουμε συμφωνήσει. Στο νέο ΕΣΠΑ θα υπάρχουν αρκετοί πόροι που θα μπορούν να καλύψουν απευθείας ανάγκες για τα επόμενα 7 χρόνια. Σε αναμονή της έγκρισης των τελικών ποσών για την Κεντρική Μακεδονία βάσει του εθνικού σχεδίου με τα τωρινά δεδομένα προορίζονται περίπου 1,16 δις από το ΕΤΠΑ και το νέο ΕΚΤ.
Στο σημείο αυτό ανέφερε ενδεικτικά έργα που έγιναν ή βρίσκονται σε εξέλιξη με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα:
- Μόνο μέσω του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ έχουμε χρηματοδοτήσει περίπου 716 εκ. ευρώ τα χρόνια 2014-20 για εμβληματικά και ουσιαστικά έργα.
Η νέα παραλία, τα προγράμματα Marie-Curie και Εrasmus, τον εκσυγχρονισμό του Θεαγενείου, το Μετρό, το άνοιγμα του 6ου προβλήτα στο λιμάνι, το Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά, το Τεχνολογικό Πάρκο Thess Intec. Τα δεκάδες σχολεία. Τα οδικά δίκτυα, την εμβληματική αναβάθμιση της ανατολικής περιφερειακής, το διαδεδομένο Flyover. Τα τεχνολογικά vouchers ύψους μεγαλύτερου από 4 εκ ευρώ σε 400 μικρές επιχειρήσεις, την αποκατάσταση του υπεδάφους και των δικτύων στα δυτικά ύψους 8 εκ. ευρώ, την υποστήριξη των κοινωνικών δομών με περισσότερους από 58 χιλιάδες αποδέκτες και 24 μονάδων υγείας με αποδέκτες σχεδόν 14 χιλιάδες συνανθρώπους μας.
Το γνωστό σε όλους πια ΔΙΕΞΟΔΟΣ που εμείς εγκρίναμε τον Αύγουστο και διαχειρίστηκαν οι περιφερειακές αρχές. Χρηματοδοτούμε περίπου στο 80%, δηλαδή τα 120 εκ. από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και το 20%, τα 30 εκ. από εθνική συμμετοχή.
Η Ευρώπη ενωμένη απέδειξε ότι μπορεί να ξεπεράσει και τη δυσκολότερη κρίση
Ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε στα διδάγματα που προέκυψαν από τη διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού σε ευρωπαϊκό επίπεδο και παρατήρησε:
«Σήμερα είμαστε στο σημείο όπου τα διδάγματα της πανδημίας έχουν πλέον μπει στο χαρτί και σταδιακά αποδίδουν αποτελέσματα:
- Το πρώτο δίδαγμα ήταν η ανάγκη να ενδυναμώσουμε τις αρμοδιότητες της Ένωσης σε θέματα δημόσιας υγείας και διαχείρισης κρίσεων. Ένα χρόνο πριν η Ευρώπη είχε ελάχιστες, δυσδιάκριτες αρμοδιότητες στην υγεία. Στην αρχή της πανδημικής κρίσης όπου κάκιστα εμφανίστηκε ο υγειονομικός εθνικισμός μας απέδειξε γρήγορα ότι δεν οδηγεί πουθενά και ότι μαζί μπορούμε καλύτερα. Ήταν η ειλικρινής απορία του κόσμου για το τι κάνει η Ευρώπη; Που είναι η Ευρώπη;
Η Ευρώπη ενωμένη σήμερα απέδειξε ότι μπορεί να ξεπεράσει και την δυσκολότερη κρίση. Δυστυχώς χάσαμε χιλιάδες συνανθρώπους μας, δεν μείναμε αλώβητοι, όμως όπως και οι κρίσεις του παρελθόντος θα γίνουμε δυνατότεροι μόνο όταν είμαστε ενωμένοι.. Αποτέλεσμα της πεποίθησης αυτής είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας στην καρδιά της οποία βρίσκεται η Στρατηγική για τα Εμβόλια».
Άδικη κριτική προς την Ε.Ε - πετύχαμε ένα θαύμα
Χαρακτήρισε «εν πολλοίς άδικη» την κριτική που ασκείται στην Ε.Ε για τον τρόπο που αντιμετώπισε την πανδημία και κυρίως το ζήτημα των εμβολίων και αφού σημείωσε ότι «διεξάγεται ένας σχιζοφρενικός δημόσιος διάλογος», υπογράμμισε:
«Πριν λίγους μήνες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνοντας ένα άλμα πίστης ξεκίνησε μια διαδικασία προαγοράς εμβολίων όταν ακόμη κανείς δεν προέβλεπε πότε θα ανακαλυφθεί ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο ή ποιος θα μπορούσε να το παράξει.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που χρηματοδότησε την έρευνα και την παραγωγή του εμβολίου, έχοντας τον πιο ολοκληρωμένο ελεγκτικό μηχανισμό έχει διασφαλίσει σήμερα 2,3 δισ. δόσεις από 6 διαφορετικές εταιρίες σε τιμή που επιτρέπει σε όλους τους ευρωπαίους να έχουν πρόσβαση σε αυτό.
Σας διαβεβαιώ ότι όλοι μαζί οι Ευρωπαίοι πετύχαμε ένα θαύμα μέσα σε λίγους μήνες, με διαφανείς όρους και με ασφαλιστικές δικλίδες υπέρ του δημοσίου συμφέροντος».
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι «τo δεύτερο δίδαγμα είναι ότι η Ευρώπη πρέπει να γίνει αυτόνομη σε στρατηγικούς τομείς ώστε η εξάρτηση της από προμηθευτές σε τρίτες χώρες για φάρμακα, πρώτες ύλες και τις επικοινωνίες (5G) που έχει ήδη φτάσει δεν θα είναι πλέον ο κανόνας. Η παραπληροφόρηση και οι διαδικτυακές επιθέσεις δεν θα σταματήσουν, άρα θα πρέπει εμείς - οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί αλλά και οι πολίτες -να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι και πιο αποφασισμένοι».