Μετά την επιτυχή αντιμετώπιση του πρώτου κύματος της πανδημίας, το ΕΚΑΒ βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα για να αντιμετωπίσει και ενδεχόμενο δεύτερο κύμα, δηλώνει στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου. Παραδέχεται ωστόσο ότι η πανδημία ανέδειξε ελλείψεις σε προσωπικό και οχήματα.
«Πανελλαδικά έχουμε κοντά στα 1200 ασθενοφόρα, και περίπου τα μισά είναι σύγχρονης τεχνολογίας. Χρειαζόμαστε ακόμη 500-600. Όσον αφορά το προσωπικό, από τον Μάρτιο έχει εγκριθεί η πρόσληψη 900 ατόμων επικουρικού προσωπικού λόγω της πανδημίας της νόσου covid-19, και μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πρόσληψης των πρώτων 100 ατόμων. Οι προσλήψεις αφορούν έναν ικανοποιητικό επιχειρησιακά αριθμό προσωπικού, αλλά ευελπιστούμε, δεδομένου ότι την προηγούμενη Τρίτη άνοιξε εκ νέου η πλατφόρμα, να προσληφθεί επιπλέον προσωπικό».
Ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ στέκεται και σε ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που ανεδείχθη κατά τη διάρκεια της πανδημίας και αφορά στην αλόγιστη χρήση των υπηρεσιών του ΕΚΑΒ από το κοινό.
Σχετικά με την ετοιμότητα του Κέντρου στα νησιά που σηκώνουν και το μεγαλύτερο βάρος του τουρισμού, ο κ. Παπαευσταθίου αναφέρεται στο πρόγραμμα ελέγχου ετοιμότητας, εκπαίδευσης & ασκήσεων «ΕΚΑΒ be S.A.F.E.» για τη διαχείριση ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιστατικών Covid-19, το οποίο έχει ήδη εκπονηθεί σε περίπου 50 νησιά, αυτή τη στιγμή «τρέχει» στη Χαλκιδική, ενώ στα μέσα Ιουλίου πρόκειται να πραγματοποιηθεί και στην Κρήτη.
Ο κ. Παπαευσταθίου μας πληροφορεί ότι πλέον το ΕΚΑΒ διαθέτει προς χρήση 12 κινητούς θαλάμους απομόνωσης ασθενών με COVID19(κάψουλες αρνητικής πίεσης), περιγράφει την ακριβή διαδικασία που ακολουθείται σε περίπτωση που κάποιος τουρίστας διαγνωστεί θετικός, αλλά δεν χρειάζεται νοσηλεία, ενώ χαρακτηρίζει την ενοποίηση του ΕΚΕΠΥ με το ΕΚΑΒ, ως έναν βασικό παράγοντα της επιτυχίας που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου
Ερ: Υπήρξε τη Δευτέρα μία κινητοποίηση στον κλάδο. Ποια ήταν τα αιτήματα και κατά πόσον ικανοποιήθηκαν;
Απ: Το ΕΚΑΒ χωρίζεται συνδικαλιστικά σε δύο κομμάτια. Το ένα κομμάτι είναι όλα τα σωματεία πλην της Αθήνας, που ξεκίνησαν από τη Δευτέρα να απέχουν από τις δευτερογενείς διακομιδές και από τα εξιτήρια. Τα αιτήματά τους ήταν οι προσλήψεις προσωπικού από τα νοσοκομεία, προκειμένου τα νοσοκομεία να κάνουν τα εξιτήρια τους και τις διακομιδές από και προς, προγραμματισμένες εξετάσεις και επανεξετάσεις και διακομιδές γενικότερα σε κάποιους άλλους υγειονομικούς σχηματισμούς. Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να ανοίξει η πλατφόρμα του υπ. Υγείας μέσω της οποίας τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας προσλαμβάνουν επικουρικό προσωπικό. Η πλατφόρμα λοιπόν άνοιξε την Τρίτη με σαφή οδηγία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου σε όλους τους διοικητές των νοσοκομείων να προσλάβουν επικουρικό προσωπικό ειδικότητας πληρωμάτων ασθενοφόρων, έτσι ώστε τα νοσοκομεία να ξεκινήσουν να κάνουν εξιτήρια και κάποιες δευτερογενείς διακομιδές. Και έχουμε και το σωματείο της Αθήνας που ανήκει στην ΠΟΕΔΗΝ, και το οποίο προέβη σε κινητοποιήσεις για διαφορετικά αιτήματα όπως είναι η ένταξη σε βαρέα και ανθυγιεινά και το επίδομα στολής. Να σημειώσω εδώ ότι το επίδομα στολής υπογράφηκε από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου υγείας, μετά από πρόταση της διοίκησης του ΕΚΑΒ, η οποία είχε κατατεθεί σε ότι αφορά το ύψος του, και βρίσκεται στο υπουργείο οικονομικών για να ολοκληρωθεί η διαδικασία καταβολής του. Που σημαίνει ότι και με το επίδομα στολής ικανοποιήθηκαν όλα τα αιτήματα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας.
Ερ: Τι κενά ανέδειξε η πανδημία; Έχουν καλυφθεί κάποια μέχρι ώρας;
Απ: Ελλείψεις σε προσωπικό και οχήματα. Τα οχήματα μπορεί να είναι παλιάς τεχνολογίας, καθώς τα περισσότερα ξεπερνάνε τη δεκαετία, αλλά είναι αξιόμαχα και καλά συντηρημένα. Σίγουρα χρειαζόμαστε καινούργια οχήματα. Σίγουρα προσπαθούμε να ανανεώσουμε τον εξοπλισμό μας, και σε ένα μεγάλο βαθμό το πετυχαίνουμε μέσω των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων, και των περιφερειών.
Ερ: Ο στόλος αυτή τη στιγμή πόσα οχήματα έχει; Πόσα ακόμα χρειάζονται; Και τι κάνετε προς αυτή την κατεύθυνση;
Απ: Πανελλαδικά έχουμε κοντά στα 1200, και περίπου τα μισά είναι σύγχρονης τεχνολογίας. Χρειαζόμαστε ακόμη 500-600 σε πανελλαδικό επίπεδο πάντα. Μέσω των περιφερειών (γιατί αυτό είναι προμήθεια μέσω περιφερειακών προγραμμάτων ΕΣΠΑ) έχουμε εκδηλώσει τις ανάγκες που έχουμε. Οι περιφέρειες έχουν εντάξει στη συντριπτική τους πλειοψηφία στα προγράμματα τους την προμήθεια ασθενοφόρων. Δυστυχώς όμως οι διαδικασίες αυτές είναι χρονοβόρες και όλοι προσπαθούμε να τις επιταχύνουμε, για να προμηθευτούμε οχήματα. Ειδικά και λόγω της πανδημίας διάφοροι οργανισμοί, εταιρείες και σύλλογοι και κάποια φυσικά πρόσωπα, έχουν προχωρήσει σε δωρεές όπως πχ η μεγάλη δωρεά του ΙΣΝ με 143 ασθενοφόρα, η παλιότερα η δωρεά της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών με τα 110 οχήματα. Ως εκ τούτου το τελευταίο διάστημα έχουμε πάρει έναν σημαντικό αριθμό ασθενοφόρων οχημάτων.
Ερ: Θεωρείτε λοιπόν ότι με τον υπάρχοντα στόλο θα μπορέσετε να αντεπεξέλθετε στις ανάγκες που προκύπτουν το φετινό δύσκολο καλοκαίρι;
Απ: Επειδή πήραμε μεγάλη χρηματοδότηση από το υπουργείο Υγείας, προκειμένου να μπορέσουμε να επισκευάσουμε το σύνολο του στόλου των οχημάτων, έτσι ώστε να είμαστε στη μέγιστη δυνατή επιχειρησιακή ετοιμότητα και κάνοντας σωστή οργάνωση και συντονισμό καταφέραμε και ανταπεξήλθαμε στο πρώτο κύμα της πανδημίας με απόλυτη επιτυχία, ευελπιστούμε ότι αν προκύψει και δεύτερο κύμα θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε με την ίδια επιτυχία.
Ερ: Ωστόσο δεν είναι μόνο τα οχήματα, αλλά και το προσωπικό, το μεγάλο πρόβλημα.
Απ: Βεβαίως. Έτσι είναι. Οι ελλείψεις σε προσωπικό είναι διαχρονικό πρόβλημα κι όταν μιλάμε για το επείγον, ποτέ δεν μπορείς να είσαι ικανοποιημένος, με τον αριθμό των πληρωμάτων που έχεις, ειδικότερα σε μία χώρα σαν την Ελλάδα, που δυστυχώς δεν γίνεται σωστή χρήση της υπηρεσίας του ΕΚΑΒ, δηλαδή ως υπηρεσία επείγοντος, αλλά δυστυχώς γίνεται κατάχρηση της. Οπότε εξακολουθούμε να έχουμε ανάγκες.
Ερ: Και πώς περιγράφονται αυτές από πλευράς προσωπικού;
Απ: Από τον Μάρτιο έχει εγκριθεί η πρόσληψη 900 ατόμων επικουρικού προσωπικού ειδικότητας «Διασώστη - Πλήρωμα ασθενοφόρου», σε πανελλαδικό επίπεδο λόγω της πανδημίας του covid-19, και μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πρόσληψης των πρώτων 100 ατόμων που πληρούσαν τα ζητούμενα δικαιολογητικά-δυστυχώς υπήρξε ένας αριθμός της τάξεως των 200 ατόμων περίπου που είτε δεν πληρούσαν ή δεν κατέθεσαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και απορρίφθηκαν. Σε πρώτο στάδιο αυτές οι προσλήψεις αφορούν έναν ικανοποιητικό επιχειρησιακά αριθμό προσωπικού αλλά ευελπιστούμε, δεδομένου ότι την προηγούμενη Τρίτη άνοιξε εκ νέου η πλατφόρμα, να προσληφθεί επιπλέον προσωπικό ειδικότητας «Διασώστη - Πλήρωμα ασθενοφόρου», έτσι ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ακόμα καλύτερα όχι μόνο τα κρούσματα του κορονοϊού αλλά γενικότερα τα επείγοντα περιστατικά τα οποία, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές, είναι ιδιαίτερα αυξημένα.
Ερ: Ποιο είναι το σχέδιο σας εν αναμονή κάποιων εκατομμυρίων, πολύ λιγότερων βέβαια φέτος, τουριστών;
Απ: Έχουμε επαναδιατάξει τις δυνάμεις μας. Έχουμε φροντίσει να ενισχύσουμε τις τουριστικές περιοχές και αυτές που σε οποιαδήποτε περίπτωση αν βρεθεί ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα και χρειαστεί νοσηλεία, θα πρέπει να διακομιστεί σε ένα νοσοκομείο αναφοράς της ηπειρωτικής χώρας. Άρα έχουμε ενισχύσει τις νησιωτικές και όλες τις τουριστικές περιοχές. Έχουμε φροντίσει να εκπαιδεύσουμε τόσο το δικό μας το προσωπικό, όσο και το προσωπικό των υγειονομικών σχηματισμών της περιφέρειας, έτσι ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το επιβεβαιωμένο περιστατικό, μέχρις ότου να μπορέσουμε να το διακομίσουμε. Πάντα όμως με μία επισήμανση και έναν σημαντικό αστερίσκο: Για να μπορέσουμε να είμαστε πετυχημένοι σε αυτό που θα κάνουμε, θα πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε την κοινωνική συνεργασία όλων μας, τήρηση μέτρων κλπ. Ούτως ή άλλως αυτή τη στιγμή επιχειρησιακά είμαστε σε υψηλό επίπεδο δεδομένου ότι πλέον το ΕΚΑΒ διαθέτει προς χρήση 12 κινητούς θαλάμους απομόνωσης ασθενών με COVID19 (κάψουλες αρνητικής πίεσης).
Ερ: Για τα νησιά που συνήθως σηκώνουν και το μεγαλύτερο βάρος του τουρισμού υπάρχουν συγκεκριμένα προγράμματα;
Απ: Υπάρχει ένα πρόγραμμα που εκπονήθηκε με εντολή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου για τη διαχείριση ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιστατικών Covid-19 από τους επαγγελματίες Υγείας, αλλά και τα στελέχη των εμπλεκόμενων τοπικών φορέων και υπηρεσιών της νησιωτικής χώρας. Το πρόγραμμα ελέγχου ετοιμότητας, εκπαίδευσης & ασκήσεων «ΕΚΑΒ be S.A.F.E.» ξεκίνησε στις 26 Μαΐου σε περίπου 50 νησιά και αυτή τη στιγμή συνεχίζεται και σε άλλους νευραλγικούς τουριστικούς προορισμούς όπως πχ Χαλκιδική, ενώ στα μέσα του μήνα αναμένεται να ξεκινήσει και στην Κρήτη. Σε όλες τις τουριστικές περιοχές, ομάδες του ΕΚΑΒ εκπαιδεύουν προσωπικό των υγειονομικών σχηματισμών (κέντρων υγείας και πολυδύναμων περιφερειακών ιατρείων), αλλά και στελέχη του Λιμενικού σώματος (καθότι πολλές διακομιδές γίνονται με πλωτά του Λιμενικού) έτσι ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τόσο τα ύποπτα, αλλά κυρίως τα επιβεβαιωμένα περιστατικά κορονοϊού. Επίσης γίνεται και έλεγχος ετοιμότητας των υγειονομικών σχηματισμών.
Ερ: Με τη λήξη της καραντίνας οι κλήσεις σε τι επίπεδα βρίσκονται;
Απ: Δυστυχώς αυξάνουν. Και πρέπει να πούμε ότι ένα από τα σημεία που ανέδειξε η κρίση ήταν όπως σας είπα η κατάχρηση των υπηρεσιών του ΕΚΑΒ. Δυστυχώς το ΕΚΑΒ δεν το χρησιμοποιούμε ως υπηρεσία έκτακτης ανάγκης, αλλά σαν μία υπηρεσία που χρησιμοποιούμε για ψύλλου πήδημα και τη στερούμε από έναν άνθρωπο που την έχει πραγματικά ανάγκη. Από ένα τροχαίο, ένα έμφραγμα, μία ανακοπή.
Ερ: Ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί όταν κάποιος τουρίστας βρεθεί θετικός και δεν χρειάζεται νοσηλεία;
Απ: Αυτός ο τουρίστας που διαμένει σε ένα ξενοδοχείο θα πρέπει να το δηλώσει στον γιατρό του ξενοδοχείου. Θα ληφθεί επίχρισμα μέσω των κινητών μονάδων του ΕΟΔΥ, ή της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και από τη στιγμή που ο τουρίστας βρεθεί θετικός, αλλά δεν χρειάζεται νοσηλεία, τότε θα μεταφερθεί σε ένα προκαθορισμένο ξενοδοχείο καραντίνας, με βανάκια τα οποία θα έχουν μισθωθεί από την τοπική αυτοδιοίκηση. Ο πλήρης επιχειρησιακός συντονισμός της μεταφοράς όμως θα γίνεται από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο του ΕΚΑΒ.
Ερ: Από τον περασμένο Σεπτέμβριο όπου οι τομείς του ΕΚΑΒ στην Ηλεία, εξυπηρετούνται από την Πάτρα και το κέντρο του ΕΚΑΒ Δυτικής Ελλάδας, όλες οι επικοινωνίες γίνονται μέσω κινητού τηλεφώνου, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας με το κέντρο του ΕΚΑΒ στην Πάτρα, μέσω ασυρμάτου. Σε περίπτωση κατάρρευσης των δικτύων κινητής τηλεφωνίας, σε ένα σεισμό πχ δεν θα διακινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές ; Τι κάνετε με αυτό το ζήτημα;
Απ: Όλα αυτά γίνονται στο πλαίσιο της ενοποίησης των ασυρματικών κέντρων. Επειδή το ΕΚΑΒ είναι διαρθρωμένο σε παραρτήματα και σε διάφορους τομείς και προκειμένου να μην λειτουργούν σε κάποιο τομέα τηλεφωνικά ή ασυρματικά κέντρα τα οποία, για να λειτουργήσουν χρειάζονται 5-7 άτομα, τα οποία συνήθως είναι μάχιμα πληρώματα και βγαίνουν από την κίνηση, προκειμένου να στελεχώσουν τα κέντρα αυτά, ομαδοποιούμε και συγκεντρώνουμε τα ασυρματικά κέντρα στην έδρα του κάθε παραρτήματος. Υπάρχουν περιοχές στις οποίες λόγω γεωγραφικού αναγλύφου και λόγω αποστάσεων, πραγματικά αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην ασύρματη επικοινωνία με τα VHF και για αυτό χρησιμοποιείται και η κινητή τηλεφωνία. Έχουμε κάνει κινήσεις από την πρώτη στιγμή μέσω του ΟΤΕ, κι έχουμε ζητήσει προσφορές, αν μπορεί να μας υποστηρίξει το σύστημα ψηφιακής ασυρματικής επικοινωνίας tetra, (που ήδη υπάρχει σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Γιάννενα), προκειμένου να επεκταθούμε και σε άλλες περιοχές της χώρας. Περιμένουμε και ευελπιστούμε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου και το παράρτημα της Πάτρας θα καλύπτεται με ψηφιακό τρόπο. Ταυτόχρονα έχει γίνει και μία μελέτη από την τεχνική υπηρεσία του ΕΚΑΒ, για να δούμε αν μέσω κάποιων αναμεταδοτών μπορεί να δημιουργηθεί ένα δίκτυο, έτσι ώστε να μπορέσουμε ασυρματικά να επικοινωνήσουμε.
Ερ: Και μέχρι τότε όμως αν προκύψει μία έκτακτη κατάσταση πχ σεισμός ή φωτιά τι θα γίνει;
Απ: Δεν θα υπάρξει πρόβλημα, γιατί το ΕΚΑΒ ως υπηρεσία έκτακτης ανάγκης επικοινωνεί και με τις άλλες υπηρεσίες δηλαδή με το Πυροσβεστικό Σώμα και την Ελληνική Αστυνομία. Έχει ληφθεί λοιπόν μέριμνα, ότι σε περίπτωση που καταρρεύσει το σύστημα, μέσω της αστυνομίας ή της πυροσβεστικής θα δοθούν οι κλήσεις στο ΕΚΑΒ, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν σε κάποιες περιπτώσεις. Σίγουρα όμως είναι μία κατάσταση που είναι προβληματική. Δεν πάμε να ωραιοποιήσουμε κάτι.
Ερ: Πώς «περπάτησε» η ενοποίηση του ΕΚΕΠΥ με το ΕΚΑΒ;
Απ: Δεν είναι τυχαίο ότι από τις 26 Φεβρουαρίου το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο του ΕΚΑΒ διαχειρίστηκε επιχειρησιακά τον υγειονομικό συντονισμό και τη διαχείριση σε πανελλαδικό επίπεδο, όλων των καταγεγραμμένων κρουσμάτων Covid19. Πράγμα που συνεχίζει έως αυτή τη στιγμή. Το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας ήταν αυτοτελής υπηρεσία με δύο βασικές αρμοδιότητες: 1. Παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας καθημερινά και επίλυση των όποιων προβλημάτων και 2. Σε περίπτωση έκτακτων καταστάσεων και κρίσεων, η διαχείριση, και ο συντονισμός όλων των φορέων. Επειδή διαχρονικά είχε αποδειχθεί ότι αν ενοποιείτο με το ΕΚΑΒ, αυτή η συνένωση θα ήταν προς όφελος όλων, (γιατί είναι διαφορετικό όταν υπάρχουν δύο συντονιστικά κέντρα και ένα ζωτικό θέμα προσπαθούν να το διαχειριστούν δύο φορείς, ακόμα και αν είναι στην ομπρέλα του ίδιου υπουργείου), αποφασίστηκε από την πολιτική ηγεσία, κατά την προσωπική μου άποψη πάρα πολύ σωστά, και τον Οκτώβριο του 19 οι δύο υπηρεσίες ενοποιήθηκαν. Το ΕΚΕΠΥ καταργήθηκε ως αυτοτελής υπηρεσία και δημιουργήθηκε το ΚΕΠΥ. (Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας), το οποίο υπάγεται στο ΕΚΑΒ, και το πρώτο κρας-τεστ ήταν ο κορονοϊός. Τον αντιμετωπίσαμε με εξαιρετικά αποτελέσματα. Κι εκεί αποδείχτηκε η σημασία του ενός και μοναδικού επιχειρησιακού βραχίονα του υπουργείου Υγείας. Ένας από τους βασικούς παράγοντες της δικής μας επιτυχίας ήταν αυτή ακριβώς η ενοποίηση των δύο υπηρεσιών. Υπήρξε καλύτερος συντονισμός, ένα σημείο στο οποίο η Ελλάδα πάσχει. Και όμως σε αυτή την πανδημία αποδείξαμε ακριβώς το αντίθετο ως χώρα.