Σε πλήρη εφαρμογή τίθεται έως το τέλος του 2025 η δεύτερη φάση του νόμου για τη διαγραφή ανενεργών φοιτητών από τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια, σύμφωνα με όσα ανέφερε η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, σε δηλώσεις της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Όπως τόνισε η υπουργός, 35.000 φοιτητές αξιοποίησαν τη «δεύτερη ευκαιρία» που προσέφερε το θεσμικό πλαίσιο που θεσπίστηκε το περασμένο καλοκαίρι. Ωστόσο, περίπου 280.000 ανενεργοί φοιτητές αναμένεται να διαγραφούν.
Η κ. Ζαχαράκη υπογράμμισε πως το νέο πλαίσιο δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, αλλά στοχεύει στη δημιουργία ενός σύγχρονου, δίκαιου και λειτουργικού συστήματος που εξασφαλίζει τάξη χωρίς να στερεί ευκαιρίες.
Όπως ανέφερε, το προηγούμενο καθεστώς των ανενεργών φοιτητών δημιουργούσε προβλήματα τόσο στα πανεπιστήμια, όσο και στους ίδιους τους φοιτητές, οι οποίοι συχνά παρέμεναν εγκλωβισμένοι χωρίς ουσιαστική σύνδεση με τις σπουδές τους.
Σύμφωνα με την υπουργό, το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει εξαιρέσεις και ευελιξία για εργαζόμενους, άτομα με προβλήματα υγείας ή σοβαρές οικογενειακές και κοινωνικές υποχρεώσεις.
Παράλληλα, για σοβαρούς κοινωνικούς λόγους θα δοθεί η απαραίτητη παράταση, ενώ η αξιοποίηση της «δεύτερης ευκαιρίας» από χιλιάδες φοιτητές αποδεικνύει τη χρησιμότητα της μεταρρύθμισης.
Η κ. Ζαχαράκη σημείωσε ότι η φοιτητική ιδιότητα δεν ισχύει εφ’ όρου ζωής σε κανένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο και επεσήμανε πως στόχος είναι τα πτυχία να έχουν αξία και να αντανακλούν προσπάθεια και ικανότητες.
Τόνισε, επίσης, πως το δημόσιο πανεπιστήμιο οφείλει να είναι σύγχρονο και συμπεριληπτικό, στηρίζοντας τους φοιτητές και παρέχοντας σπουδές με προοπτική και αξιοπιστία.
Το νομοθετικό πλαίσιο και οι αριθμοί
Η 31η Δεκεμβρίου 2025 αποτελεί την καταληκτική ημερομηνία για τη διαγραφή όσων φοιτητών έχουν υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης, όπως ορίζει το ισχύον πλαίσιο.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει ότι φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει το 70% των μαθημάτων ή πιστωτικών μονάδων και έχουν συμμετάσχει σε εξετάσεις τουλάχιστον δύο φορές τα τελευταία δύο χρόνια, είχαν δικαίωμα να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους εντός δύο επιπλέον εξαμήνων, μετά από αίτηση εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογιών της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου κατά την οποία συμπληρώνεται η ανώτατη διάρκεια φοίτησης.
Όσοι δεν υπέβαλαν αίτηση για παράταση σπουδών, θα διαγραφούν αυτόματα στο τέλος του έτους.
Εξαιρέσεις από τη διαγραφή ισχύουν για άτομα με αναπηρία άνω του 50% και για όσους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Η ρύθμιση δεν επηρεάζει ενεργούς φοιτητές ούτε όσους βρίσκονται εντός του νόμιμου χρονικού πλαισίου σπουδών (4+2 ή 5+3 έτη).
Επιπλέον, η πρόβλεψη για μερική φοίτηση αφορά γονείς παιδιών έως 8 ετών, εργαζόμενους με αποδεδειγμένη απασχόληση άνω των 20 ωρών εβδομαδιαίως, καθώς και πρωταθλητές και αθλητές με εντατικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), το ακαδημαϊκό έτος 2023-24 οι ενεργοί φοιτητές στα ΑΕΙ ανήλθαν σε 352.099, ενώ οι εγγεγραμμένοι συνολικά ήταν 703.857. Αυτό σημαίνει ότι οι μη ενεργοί φοιτητές την ίδια περίοδο έφτασαν τους 351.758.