«Οι σχέσεις των δυο χωρών δεν υπήρξαν ποτέ ισχυρότερες», δήλωσε ο Αμερικανός υπ. Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και δεν πρόκειται για μια διπλωματική φιλοφρόνηση, καθώς πράγματι η Ελλάδα αναδεικνύεται ως εταίρος – κλειδί της Ουάσιγκτον, στη νέα εποχή του όλο και εντονότερου ανταγωνισμού με την Μόσχα, που για πολλούς παραπέμπει σε εποχές Ψυχρού Πολέμου.
Η σημασία της στρατηγικής σχέσης με την Ελλάδα είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη περίοδο μετά τον πόλεμο, όπως επισημαίνουν οι διπλωματικοί αναλυτές, καθώς η ρωσική επιθετικότητα κλιμακώνεται, ενώ οι σταθερά δύσκολες σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία έχουν γίνει ακόμη πιο περίπλοκες, λόγω της στροφής της Τουρκίας προς την Ρωσία, με κορυφαία εκδήλωση την προμήθεια του συστήματος αεράμυνας S-400.
Η αναβάθμιση της Ελλάδας ως στρατηγικού εταίρου των ΗΠΑ κινείται σε δύο παράλληλες διαδρομές, που αμφότερες καταλήγουν… στην Μόσχα και περνούν μέσα από την αναθεωρημένη και επικαιροποιημένη διμερή Συμφωνία Αμυντική Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCA), που υπογράφεται σήμερα στην Αθήνα, κατά την επίσκεψη του Μάικ Πομπέο:
- Η Ελλάδα αποτελεί, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, εταίρο – κλειδί σε όλα τα σχέδια που επεξεργάζονται και εφαρμόζουν το NATO και οι Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια για τη γρήγορη μεταφορά στρατιωτικών δυνάμεων στην κεντρική ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο της αποτροπής επιθετικών ρωσικών ενεργειών, όπως αυτές που έλαβαν χώρα στην Ουκρανία, όπου για πρώτη φορά άλλαξαν σύνορα στην Ευρώπη δια της βίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από αυτή την άποψη, Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη αποτελούν στρατηγικά assets για το NATO και τους Αμερικανούς. Παράλληλα, βέβαια, αυξημένη σημασία έχει και η βάση της Σούδας, καθώς η προβληματική συνεργασία με την Τουρκία υποχρεώνει το Πεντάγωνο να αναζητά εναλλακτικές λύσεις για την αμερικανική προβολή ισχύος στην Αν. Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
- Στο ενεργειακό επίπεδο, η Ελλάδα αποτελεί κρίσιμο ενδιάμεσο σταθμό για την προμήθεια αμερικανικού, υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, με στόχο όχι μόνο εμπορικό, αλλά γεωπολιτικό, καθώς η αύξηση του μεριδίου του αμερικανικού LNG υποβαθμίζει την αξία του ρωσικού φυσικού αερίου και περιορίζει τις δυνατότητες της Μόσχας να χρησιμοποιεί την ενέργεια για πολιτικούς σκοπούς. Από αυτή την άποψη, ιδιαίτερη σημασία έχει το σκέλος της διμερούς συμφωνίας Ελλάδας – ΗΠΑ, που καλύπτει την Αλεξανδρούπολη, που θα έχει στρατηγική θέση ως terminal για τη διακίνηση του αερίου.
Σημειώνεται ότι η συμφωνία για την αμυντική συνεργασία, εκτός των άλλων παραμέτρων της, έχει μια πολύ σημαντική πολιτική πλευρά: για πρώτη φορά, θα έχουμε μια συμφωνία αορίστου χρόνου, που δεν θα απαιτεί δηλαδή τακτικές ανανεώσεις, κάτι που θα επιτρέψει στην Ουάσιγκτον να επενδύσει μακροπρόθεσμα στη στρατιωτική της παρουσία στην Ελλάδα. Η συμφωνία περιλαμβάνει, εκτός της βάσης της Σούδας, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, όπως και τις αεροπορικές βάσεις στη Λάρισα, στο αεροδρόμιο της 110 Πτέρυγας Μάχης, και στο Στεφανοβίκειο, όπου ήδη στεγάζεται η σχολή ελικοπτέρων για κοινή εκπαίδευση.