Όταν η χώρα βρέθηκε μπροστά στην απειλή του κορονοϊού, η κυβέρνηση πήρε γρήγορα και σωστά αποφάσεις, πολλές από αυτές αρκετά δύσκολες, και πέτυχε εντυπωσιακά αποτελέσματα στη διαχείριση της πανδημίας. Όμως, το άνοιγμα της οικονομίας μετά το lockdown φαίνεται ότι είναι μια πολύ πιο δύσκολη υπόθεση, με αρκετές παγίδες, και η κυβέρνηση αρχίζει να να εμφανίζει αρκετά έντονα σημάδια σύγχυσης.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι όσα συμβαίνουν με το άνοιγμα του τουρισμού, από την επιτυχία του οποίου εν πολλοίς θα κριθεί αν θα οδηγηθούμε φέτος σε μια ύφεση με βάση τα «καλά» σενάρια (μείωση ΑΕΠ κατά περίπου 5%), ή αν θα επιβεβαιωθούν τα δυσμενή σενάρια για ύφεση κοντά ή και πάνω από 10%. Μιλώντας την Δευτέρα σε διαδικτυακή, κομματική εκδήλωση (της ΟΝΝΕΔ), ο αρμόδιος υπουργός, Χάρης Θεοχάρης, έκρινε σκόπιμο να κάνει αρκετά εκτενείς αναφορές στον τρόπο και τις διαδικασίες επανεκκίνησης της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας, πριν ακόμη ανακοινωθεί επίσημα το κυβερνητικό σχέδιο και πριν ανακοινώσει η Κομισιόν το δικό της σχέδιο για τις αερομεταφορές και τον τουρισμό (το σχετικό βίντεο, αργότερα, εξαφανίσθηκε...).
Το σχέδιο για την επανεκκίνηση του τουρισμού είναι, αναμφίβολα, το ποιο δύσκολο κομμάτι του συνολικού σχεδιασμού για την επόμενη ημέρα μετά το lockdown. Απαιτεί για την επιτυχία του ένα πρωτοφανή συντονισμό δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ενώ χιλιάδες επιχειρηματίες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι του τομέα αγωνιούν για τις αποφάσεις της κυβέρνησης. Ως τώρα, πολύ λίγες παράμετροι αυτού του σχεδίου έχουν γίνει σαφείς. Όμως, η βιασύνη του αρμόδιου υπουργού να προχωρήσει σε ανακοινώσεις ημιτελών σχεδίων εντείνει τη σύγχυση, αντί να ξεκαθαρίζει το τοπίο. Ελπίδα όλων είναι ότι, το Σάββατο, όταν θα γίνει η τελική κυβερνητική σύσκεψη για το θέμα και θα προχωρήσει η κυβέρνηση στις επίσημες ανακοινώσεις, όλα τα κομμάτια του παζλ θα βρίσκονται στη θέση τους.
Δεύτερο παράδειγμα κυβερνητικής σύγχυσης έχει εμφανισθεί σε ένα άλλο κρίσιμο θέμα, που αφορά τεράστιο αριθμό επιχειρήσεων και ιδιοκτητών ακινήτων. Το ερώτημα που έχουν όλοι είναι αν και για πόσο θα συνεχισθεί η εφαρμογή του μέτρου της έκπτωσης 40% στα καταβαλλόμενα μισθώματα. Δυστυχώς, οι απαντήσεις που δίνονται μόνο σύγχυση δημιουργούν. Ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε με κατηγορηματικό τρόπο ότι η έκπτωση θα ισχύσει σε όλη τη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Όμως, υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, που μίλησε σήμερα σε δημοσιογράφους σε άτυπη ενημέρωση, ήταν εξίσου κατηγορηματικός ότι η γενική εφαρμογή του μέτρου δεν θα συνεχισθεί και θα εξετάσει η κυβέρνηση αν χρειάζεται να διατηρηθεί για ορισμένες κατηγορίες πληττόμενων επιχειρήσεων.
Είναι προφανές ότι, σε αυτή την περίπτωση, δεν βρισκόμαστε μπροστά μόνο σε αδέξιους χειρισμούς ή σε ελλιπή συντονισμό μεταξύ συναρμόδιων υπουργείων. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει ένα θέμα υψηλής πολιτικής ευαισθησίας, στο οποίο υπάρχει ο κίνδυνος να δυσαρεστήσει μεγάλες κοινωνικές ομάδες: «στριμωγμένους» επιχειρηματίες από τη μια πλευρά, «ζορισμένους» ιδιοκτήτες ακινήτων, από την άλλη. Μια τρίτη παράμετρος του θέματος, βέβαια, είναι η δημοσιονομική: μια παράταση της έκπτωσης της ενοικίων δεν είναι δωρεάν για το κράτος, αφού θα πρέπει να βρει τρόπο να καλύψει, έστω μερικώς, τις απώλειες εισοδήματος των ιδιοκτητών ακινήτων. Άσκηση οικονομικής πολιτικής με τα λεφτά και την περιουσία των άλλων δεν νοείται.
Μπροστά σε αυτές τις αντίρροπες δυνάμεις που ασκούνται και στη ζωτική ανάγκη των πολιτικών να χαϊδέψουν αυτιά ψηφοφόρων, ακούγονται πολλά και αντιφατικά για το θέμα αυτό, ενώ «διαρρέουν» από το υπουργείο Οικονομικών διάφορα σενάρια φοροελαφρύνσεων των ιδιοκτητών, χωρίς να υπάρχουν ως τώρα οριστικές αποφάσεις, που θα έδιναν τέλος στη σύγχυση και την ανησυχία των ενδιαφερόμενων. Και όσο αργούν οι αποφάσεις, η κατάσταση θα γίνεται χειρότερη όχι μόνο στο επίπεδο της πολιτικής επικοινωνίας της κυβέρνησης, αλλά στο πεδίο της πραγματικής οικονομίας.
Ίσως θα ήταν υπερβολική η απαίτηση, μπροστά σε τόσο δύσκολες συνθήκες και πρωτόγνωρες προκλήσεις, να παίρνει μια κυβέρνηση πάντα τις σωστές αποφάσεις και όσο γρήγορα χρειάζεται, αλλά και να τις προβάλλει πάντα στην κοινή γνώμη και στους κάθε φορά ενδιαφερόμενους με απόλυτα ορθό τρόπο. Δεν είναι υπερβολικό, όμως, να ζητήσει κανείς από τους υπουργούς να προχωρούν σε ανακοινώσεις μέτρων μόνο όταν υπάρχουν οριστικές αποφάσεις και να συνεννοούνται μεταξύ τους όταν μιλούν για θέματα κοινής αρμοδιότητας, ώστε να αποφεύγεται η σύγχυση. Στην φάση των αρχικών μέτρων για την αποτροπή της διάδοσης του ιού, όλα πήγαν καλά επειδή η κυβέρνηση άκουγε τους ειδικούς και κινήθηκε συντονισμένα, χωρίς «παραφωνίες». Στην φάση της επανεκκίνησης της οικονομίας, τα ζητήματα είναι πολύ πιο σύνθετα και ο πήχης των απαιτήσεων για σοβαρότητα και καλό συντονισμό βρίσκεται πολύ υψηλότερα. Αν η κυβέρνηση περάσει από κάτω, το κόστος θα είναι μεγάλο όχι μόνο για την ίδια, αλλά για την εθνική οικονομία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
