ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Το ισχυρό χαρτί των παραχωρήσεων και οι παθογένειες στα έργα

Η προσθήκη της Αττικής Οδού στο χαρτοφυλάκιο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την παραλαβή της Εγνατίας Οδού, θα είναι ο καταλύτης των αποφάσεων για την αξιοποίηση του κλάδου παραχωρήσεων του ομίλου. Τοποθετώντας την μπάλα των εκκρεμοτήτων στο γήπεδο του Δημοσίου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Γιώργος Περιστέρης, χθες, στο περιθώριο της τελετής παράδοσης του ενιαίου τμήματος Λαμία – Καλαμπάκα του Ε65, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο διεύρυνσης του σχήματος για την παραχώρηση του ΒΟΑΚ, εστιάζοντας παράλληλα στα προβλήματα που καθυστερούν τα έργα.

Με τη μεγάλη μάχη των κατασκευαστικών ομίλων να δίνεται στο πεδίο των παραχωρήσεων, χάρη στις σταθερές ταμειακές ροές που εξασφαλίζουν, οι οποίες μάλιστα τα τελευταία δύο χρόνια αυξάνονται ακολουθώντας την άνοδο της κυκλοφορίας, η αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου που χτίζει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ βρίσκεται στο τραπέζι. Όπως είχε αποκαλυφθεί στην τελευταία γενική συνέλευση, εξετάζεται μεταξύ άλλων το ενδεχόμενο ενός spin off με εισαγωγή στο χρηματιστήριο ή η πώληση μεριδίων σε μεγάλα funds.

«Ο τελικός στόχος για τον τομέα των παραχωρήσεων δεν έχει προσδιοριστεί, εξετάζονται διάφορες εναλλακτικές. Υπάρχει πάντως ξεχωριστή οντότητα εντός του ομίλου που θα τις υποδεχθεί, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Παραχωρήσεις», είπε ο κ. Περιστέρης, προσδιορίζοντας ως καθοριστική την ολοκλήρωση των εν εξελίξει διαδικασιών, μιας και το παράδειγμα της Εγνατίας που υπεγράφη μόλις τον προηγούμενο μήνα, δείχνει ότι αυτές τραβούν σε μάκρος.

Η κούρσα των διεκδικήσεων πάντως για τις μεγάλες παραχωρήσεις έχει και δεύτερο γύρο. Ο επικεφαλής της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ παραδέχθηκε ότι έχουν υπάρξει προτάσεις από άλλους διαγωνιζόμενους ώστε να μπουν στο σχήμα που επικράτησε για τη νέα παραχώρηση της Αττικής Οδού. «Προς το παρόν δεν έχουμε κάνει καμία τέτοια σκέψη για την Αττική Οδό», ξεκαθάρισε. Διατηρώντας πια την πρωτοβουλία των κινήσεων, άφησε ανοιχτό το παράθυρο για ενίσχυση του σχήματος που θα αναλάβει την παραχώρηση του ΒΟΑΚ, διευκρινίζοντας ότι αυτό θα εξετασθεί όταν θα είναι πια ορατός ο χρονικός ορίζοντας του έργου.

Στα χέρια του Δημοσίου

Ειδικά ως προς την εκπλήρωση των εκκρεμοτήτων που μένουν ώστε η Εγνατία Οδός να περάσει στον νέο παραχωρησιούχο, το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects, όπως υπογράμμισε «η πρόοδος είναι στην κρίση του δημοσίου». Αντίστοιχα, για την Αττική Οδό, δήλωσε την ετοιμότητα του ομίλου να αναλάβει το asset. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το εάν αυτό θα γίνει με την εκπνοή της υφιστάμενης σύμβασηςπαραχώρησης τον ερχόμενο Οκτώβριο, ακόμα δεν μπορεί να προσδιοριστεί.

Δεδομένου ότι το πρώτο βήμα είναι η επιστροφή του άξονα στο ελληνικό Δημόσιο σε άριστη λειτουργική κατάσταση, οι διαδικασίες που θα πρέπει να μεσολαβήσουν μεταξύ του σημερινού παραχωρησιούχου και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι απαιτητικές. Πάντως, πρόσφατα, ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, είχε εκφράσει δημόσια την πρόθεση το handover της Αττικής Οδού να γίνει το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.

Ως προς τον ΒΟΑΚ, τα πράγματα περιπλέκονται εξαιτίας και των χρόνιων παθογενειών που ακολουθούν τα μεγάλα έργα στη χώρα μας. Οι καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις ήδη ταλαιπωρούν τις δύο μικρότερες εργολαβίες του ΒΟΑΚ. Θεωρείται αναμενόμενο να πάρει τη σκυτάλη το μεγάλο τμήμα «Χανιά – Ηράκλειο», που μετρά 157,5 χλμ. Είναι ενδεικτικό ότι στην περίπτωση της Ιόνιας Οδού, που κατασκεύασε επίσης η ΤΕΡΝΑ, αν και ο αυτοκινητόδρομος παραδόθηκε το 2018, τα δικαστήρια για τις απαλλοτριώσεις τελείωσαν το 2020. Για να μπορέσει να προχωρήσει στην κατασκευή, ο παραχωρησιούχος είχε μισθώσει οικόπεδα.

Επιπλέον, οι προσφυγές που έχουν γίνει από δήμους και φορείς κατά της χάραξης του έργουθολώνουν το τοπίο των υπογραφών, μιας και μία αλλαγή χάραξης θα επιφέρει αλλαγή και στον προϋπολογισμό. Όλα τα παραπάνω, όμως, ναρκοθετούν τη χρηματοδότηση του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης, με 200 εκατ. ευρώ. Αυτή την περίοδο, αναζητείται λύση ώστε ακόμα και αν τα εμπόδια καθυστερήσουν το έργο, φτάνοντας στα άκρα τα χρονοδιαγράμματα του RRF, να μην χαθούν τα χρήματα.

Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές

Στις παραπάνω παθογένειες που μοιάζουν «καρμπόν» σε όποιον ασχολείται με τα δημόσια έργα, φέρνοντας γκρίνιες και επισύροντας φυσικά αιτήματα αποζημιώσεων, προστίθενται και άλλα προβλήματα. Ένα ζήτημα που θέτουν τελευταία μετ’ επιτάσεως οι κατασκευαστές είναι οι καθυστερήσεις στις πληρωμές του Δημόσιου, που στερούν ρευστότητα σε μία περίοδο που η εκτέλεση των έργων είναι κρίσιμη για να μην χάνονται ευρωπαϊκοί πόροι.

Ο κ. Περιστέρης μάλιστα σημείωσε πως «σε εμάς υπάρχουν περιπτώσεις που η καθυστερήσεις ξεπερνούν και το ένα έτος», εξηγώντας ότι το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο όσο εκτελούνται τα έργα. Σύμφωνα, δε, με την πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ για τον κατασκευαστικό κλάδο, η Ελλάδα είναι από τους ουραγούς στην Ευρώπη ως προς τις έγκαιρες πληρωμές, καθώς μόλις μία στις τέσσερις πραγματοποιείται εμπρόθεσμα. Αυτό οξύνει την ανάγκη αναζήτησης πρόσθετης χρηματοδότησης για τις εταιρείες του κλάδου, τροφοδοτώντας έναν φαύλο κύκλο καθυστερήσεων.