Ρωσικής κατασκευής ήταν ο πύραυλος που έπεσε χθες στην ανατολική Πολωνία με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άνθρωποι, ανακοίνωσαν οι αρχές της Βαρσοβίας, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι ήταν «απίθανο» να εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία.
Η έκρηξη, την οποία ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέκρινε ως «πολύ σημαντική κλιμάκωση», ώθησε τον Μπάιντεν να συγκαλέσει έκτακτη συνάντηση των ηγετών της G-7 και του ΝΑΤΟ. Μια σκόπιμη, εχθρική επίθεση εναντίον της Πολωνίας, μέλους του ΝΑΤΟ, θα μπορούσε να προκαλέσει μια συλλογική στρατιωτική αντίδραση από τη συμμαχία.
Αλλά τα βασικά ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες της εκτόξευσης του πυραύλου παρέμειναν, όπως σημειώνει το πρακτορείο Associated Press, εν μέσω της σύγχυσης που προκλήθηκε από μια σειρά ρωσικών αεροπορικών επιδρομών στα κοντινά σύνορα στην Ουκρανία. Η Ρωσία αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή στην έκρηξη στην Πολωνία.
Τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις έδειξαν ότι ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από τις ουκρανικές δυνάμεις εναντίον ενός εισερχόμενου ρωσικού πυραύλου εν μέσω της συντριπτικής επίθεσης εναντίον της ηλεκτρικής υποδομής της Ουκρανίας την Τρίτη. Οι αξιωματούχοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας επειδή δεν ήταν εξουσιοδοτημένοι να συζητήσουν το θέμα δημόσια.
Η εκτίμηση αυτή και τα σχόλια του Μπάιντεν στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των 20 στην Ινδονησία έρχονται σε αντίθεση με πληροφορίες νωρίτερα την Τρίτη από ανώτερο αξιωματούχο των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ, ο οποίος είπε στο AP ότι ρωσικοί πύραυλοι πέρασαν στην Πολωνία.
Η πολωνική κυβέρνηση δήλωσε ότι ερευνά το θέμα και ανεβάζει το επίπεδο στρατιωτικής ετοιμότητάς της. Ο Μπάιντεν υποσχέθηκε υποστήριξη στην έρευνα της Πολωνίας.
Ανακοίνωση του πολωνικού υπουργείου Εξωτερικών προσδιόρισε ότι το όπλο κατασκευάστηκε στη Ρωσία. Ο πρόεδρος Αντρέι Ντούντα ήταν προσεκτικός, λέγοντας ότι ήταν «πιθανότατα» ρωσικής κατασκευής, αλλά ότι η προέλευσή του εξακολουθούσε να ελέγχεται. «Ενεργούμε με ηρεμία», είπε ο Ντούντα. «Πρόκειται για μια δύσκολη κατάσταση».
Η απόφαση του Μπάιντεν να συγκαλέσει την έκτακτη συνεδρίαση του G-7 ανέτρεψε τα χρονοδιαγράμματα για την τελευταία ημέρα της συνεδρίασης της Ομάδας των 20 στην Ινδονησία. Ο Μπάιντεν, ο οποίος ξύπνησε κατά τη διάρκεια της νύχτας με την είδηση για τον πύραυλο ενώ βρισκόταν στην Ινδονησία για τη σύνοδο κορυφής, τηλεφώνησε στον Πολωνό πρόεδρο Αντρέι Ντούντα για να εκφράσει τα συλλυπητήριά του. Στο Twitter, ο Μπάιντεν υποσχέθηκε «πλήρη υποστήριξη και βοήθεια των ΗΠΑ στην έρευνα της Πολωνίας» και «επαναβεβαίωσε τη σιδερένια δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στο ΝΑΤΟ».
Εν τω μεταξύ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ συγκάλεσε συνάντηση των απεσταλμένων της συμμαχίας στις Βρυξέλλες. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχεδίαζε επίσης να συνεδριάσει την Τετάρτη για μια προηγουμένως προγραμματισμένη ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία.
Το χτύπημα στην Πολωνία είναι βέβαιο ότι θα ενισχύσει την ένταση. Στη δήλωσή της, η Πολωνία δεν εξέτασε εάν το χτύπημα θα μπορούσε να ήταν σφάλμα στόχευσης ή εάν ο πύραυλος θα μπορούσε να είχε αλλάξει πορεία λόγω αναχαίτισης από την ουκρανική αεράμυνα.
Στις δηλώσεις τους, η Πολωνία και το ΝΑΤΟ χρησιμοποίησαν γλώσσα που υποδήλωνε ότι δεν αντιμετώπιζαν την εκτόξευση πυραύλου ως σκόπιμη ρωσική επίθεση, τουλάχιστον προς το παρόν. Μια δήλωση του ΝΑΤΟ το χαρακτήρισε «τραγικό περιστατικό».
Εάν η Ρωσία είχε στοχεύσει σκόπιμα την Πολωνία, θα κινδύνευε να παρασύρει τη συμμαχία των 30 εθνών στη σύγκρουση σε μια εποχή που ήδη δυσκολεύεται να αποκρούσει τις ουκρανικές δυνάμεις.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε ότι βρίσκεται πίσω από «οποιαδήποτε πλήγματα σε στόχους κοντά στα σύνορα Ουκρανίας - Πολωνίας» και ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι οι φωτογραφίες των φερόμενων ζημιών «δεν έχουν καμία σχέση» με τα ρωσικά όπλα.
Ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ζμπίγκνιου Ράου κάλεσε τον Ρώσο πρεσβευτή και «απαίτησε άμεσες, λεπτομερείς εξηγήσεις», ανέφερε η κυβέρνηση.
Το μεγαλύτερο μπαράζ πυραυλικών επιθέσεων μέχρι σήμερα
Το χτύπημα ήρθε στο φως καθώς η Ρωσία σφυροκόπησε τις ενεργειακές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας με το μεγαλύτερο μπαράζ πυραύλων μέχρι σήμερα, χτυπώντας στόχους σε όλη τη χώρα και προκαλώντας εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Το μπαράζ έπληξε και τη γειτονική Μολδαβία, όπου αναφέρθηκαν διακοπές ρεύματος.
Τα πυραυλικά πλήγματα βύθισαν μεγάλο μέρος της Ουκρανίας στο σκοτάδι και προκάλεσαν την περιφρόνηση του Ζελένσκι, ο οποίος κούνησε τη γροθιά του και δήλωσε: «Θα επιβιώσουμε από τα πάντα». Στο νυχτερινό του διάγγελμα, ο Ουκρανός ηγέτης είπε ότι το χτύπημα στην Πολωνία προσέφερε αποδείξεις ότι «η τρομοκρατία δεν περιορίζεται από τα κρατικά μας σύνορα».
«Πρέπει να βάλουμε τον τρομοκράτη στη θέση του. Όσο περισσότερο η Ρωσία αισθάνεται ατιμωρησία, τόσο περισσότερες απειλές θα υπάρχουν για όλους που βρίσκονται κοντά στους ρωσικούς πυραύλους», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Η Ρωσία εκτόξευσε τουλάχιστον 85 πυραύλους, οι περισσότεροι από τους οποίους στόχευαν τις εγκαταστάσεις ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, και συσκότισε πολλές πόλεις, είπε.
Ο Ουκρανός υπουργός Ενέργειας δήλωσε ότι η επίθεση ήταν «ο πιο μαζικός» βομβαρδισμός εγκαταστάσεων ηλεκτρικής ενέργειας στην εισβολή σχεδόν εννέα μηνών, που έπληξε τόσο την παραγωγή ενέργειας όσο και τα συστήματα μεταφοράς». Ο υπουργός, Χέρμαν Χαλουσένκο, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι «προσπαθεί να προκαλέσει τη μέγιστη ζημιά στο ενεργειακό μας σύστημα την παραμονή του χειμώνα». Από την επίθεση σκοτώθηκε τουλάχιστον ένα άτομο σε κτίριο κατοικιών στην πρωτεύουσα Κίεβο.
Είχαν προηγηθεί ημέρες ευφορίας στην Ουκρανία, ύστερα από μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές επιτυχίες της, την ανακατάληψη την περασμένη εβδομάδα της νότιας πόλης της Χερσώνας. Το δίκτυο ηλεκτροδότησης είχε ήδη πληγεί από προηγούμενες επιθέσεις που κατέστρεψαν περίπου το 40% των ενεργειακών υποδομών της χώρας.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει σχολιάσει την υποχώρηση από τη Χερσώνα από τότε που τα στρατεύματά του αποσύρθηκαν μπροστά στην ουκρανική επίθεση. Αλλά η μεγάλη κλίμακα των χτυπημάτων της Τρίτης δείχνει ότι υπάρχει οργή στο Κρεμλίνο.
Χτυπώντας στόχους αργά το απόγευμα, ο ρωσικός στρατός ανάγκασε τους διασώστες να εργαστούν στο σκοτάδι και έδωσε στα συνεργεία επισκευής ελάχιστο χρόνο για να εκτιμήσουν τις ζημιές με το φως της ημέρας. Περισσότερες από δώδεκα περιοχές -μεταξύ των οποίων το Λβιβ στα δυτικά, το Χάρκοβο στα βορειοανατολικά και άλλες ενδιάμεσα- ανέφεραν πλήγματα ή προσπάθειες της αεράμυνας να καταρρίψει πυραύλους.
Τουλάχιστον δώδεκα περιφέρειες ανέφεραν διακοπές ρεύματος, που επηρέασαν πόλεις με συνολικό πληθυσμό εκατομμυρίων κατοίκων. Σχεδόν η μισή περιοχή του Κιέβου έχασε την ηλεκτροδότηση, ανέφεραν οι αρχές.