Κοντά στα όρια μιας ανεξέλεγκτης συναλλαγματικής κρίσης κινείται η Τουρκία, μετά και τη νέα απόφαση της κεντρικής τράπεζας να μειώσει κατά 1% το βασικό της επιτόκιο, στο 15%, ακολουθώντας την καθοδήγηση που δίνει ο πρόεδρος Ερντογάν με ισλαμικές... κορώνες κατά των υψηλών επιτοκίων.
Παρότι η κεντρική τράπεζα συνόδευσε την αναγγελία μείωσης του επιτοκίου με την ανακοίνωση ότι θα εξετάσει τον Δεκέμβριο αν χρειάζεται να κλείσει αυτός ο κύκλος χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, η λίρα παραμένει εξαιρετικά εξασθενημένη στην αγορά συναλλάγματος.
Όπως φαίνεται στο γράφημα, τις πρώτες πρωινές ώρες η ισοτιμία με το δολάριο εκτινάχθηκε στις 10,94 λίρες, εν αναμονή των ανακοινώσεων της κεντρικής τράπεζας, αργότερα υποχώρησε ελαφρώς, στις 10,87 λίρες, αλλά το δολάριο παραμένει ενισχυμένο περίπου κατά 2,5% σε σχέση με τη χθεσινή ημέρα και κοντά σε επίπεδα ρεκόρ.
Η διακύμανση της λίρας
Η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής, με επικεφαλής τον διοικητή Σαχάπ Καβτσίογλου, μείωσε το επιτόκιο αναχρηματοδότησης διάρκειας μίας εβδομάδας κατά 100 μονάδες βάσης στο 15%, όσο εκτιμούσαν και οι αναλυτές.
Οι επενδυτές δεν... έπεσαν από τα σύννεφα, καθώς τη νέα, ανορθόδοξη μείωση επιτοκίων σε ένα περιβάλλον έξαρσης του πληθωρισμού και δραματικής υποχώρησης της λίρας είχε προαναγγείλει ο Ταγίπ Ερντογάν από χθες, μιλώντας σε κομματικό ακροατήριο.
Ο Ερντογάν δεσμεύθηκε να συνεχίσει να αγωνίζεται για χαμηλότερα επιτόκια, επικαλούμενος ισλαμικές διδασκαλίες, δηλαδή επανέλαβε όσα έχει κατ' επανάληψη δηλώσει και αντιβαίνουν την οικονομική θεωρία: τα χαμηλά επιτόκια, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, βοηθούν στη μείωση του πληθωρισμού.
Υπό την πίεση του Ερντογάν, η νομισματική αρχή είχε ήδη μειώσει το επιτόκιο κατά 300 μονάδες βάσης συνολικά, σε δύο διαδοχικές και απροσδόκητες κινήσεις πριν τη σημερινή συνεδρίαση. Αυτές οι μειώσεις οδήγησαν το πραγματικό επιτόκιο της λίρας πολύ κάτω από το μηδέν, καθώς ο πληθωρισμός ανήλθε σε 19,9% τον Οκτώβριο. Η λίρα έχει αποδυναμωθεί σχεδόν 30% έναντι του δολαρίου φέτος, και περισσότερο από 15% μόνο αυτό το τρίμηνο.
Σε μια δήλωση που θα είναι πολύ δύσκολο να πάρουν σοβαρά οι επενδυτές, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας ανέφερε ότι η κεντρική τράπεζα θα λαμβάνει ανεξάρτητα τις αποφάσεις για την πολιτική της, δηλαδή χωρίς να επηρεάζεται από τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος όμως έχει «καρατομήσει» τρεις διοικητές της κεντρικής τράπεζας πριν τοποθετήσει τον Καβτσίογλου...